Τι συμβολίζουν τα αντικείμενα που κρατάνε οι Άγιοι στις εικόνες
Οι ορθόδοξες εικόνες ως τρόπος επικοινωνίας με την Χριστιανική Πίστη
Η ορθόδοξη αγιογραφία φανερώνει στους Χριστιανούς το υπερκόσμιο, αυτό δηλαδή που υπερβαίνει τα όρια του φυσικού μας κόσμου. Λειτουργεί ως ένας τρόπος επικοινωνίας και επιδιώκει να αναδείξει τον νέο κόσμο που θα έρθει με τη Βασιλεία του Θεού. Αυτό μπορεί να εκφραστεί μέσα από τις εικόνες των Αγίων, όπου κυριαρχούν χαρακτηριστικά όπως η σχηματοποίηση, η λιτότητα και η διαφοροποίηση.
Στο παρών άρθρο θα βρείτε πληροφορίες για τον συμβολισμό που φέρουν διάφορα αντικείμενα στη Βυζαντινή Αγιογραφία, όπως ο σταυρός και η Εκκλησία που κρατούν οι Άγιοι, οι ανοιχτές παλάμες, το Ευαγγέλιο, ο πάπυρος, η ράβδος, τα ιατρικά αντικείμενα, καθώς και οι επιλογές των χρωμάτων.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της Βυζαντινής Αγιογραφίας
Η σχηματοποίηση αποβλέπει στο να αλλάξει τα υλικά σχήματα και χρώματα, έτσι ώστε να αποπνέουν πνευματικότητα, να χάσουν τον εφήμερο χαρακτήρα τους και να αποκτήσουν αιώνια υπόσταση.
Συγχρόνως, η λιτότητα που επικρατεί στις εικόνες έχει ως στόχο να μεταδώσει το μήνυμα της Ορθοδοξίας για εγκράτεια και απλότητα, ενώ παράλληλα εστιάζει στον πυρήνα του θέματος και του μηνύματος της εικόνας. Τέλος, η διαφοροποίηση παρουσιάζει την εικόνα με αλλοιωμένη μορφή, διατηρώντας παράλληλα τα βασικά χαρακτηριστικά, ώστε να αναδείξει το μήνυμα της αναγέννησης με φως και δόξα.
Οι εικόνες των Αγίων, εκτός από τα βασικά τους χαρακτηριστικά, παρουσιάζουν τους Αγίους να κρατούν αντικείμενα με έναν ειδικό συμβολισμό. Αυτά τα αντικείμενα, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα στοιχεία της εικόνας, βοηθούν στην αναγνώριση των Αγίων και συνδράμουν στην αφήγηση του βίου τους.
Τι συμβολίζουν τα χρώματα στις εικόνες των Αγίων
Τα χρώματα στην αγιογραφία, κατά κύριο λόγο, χαρακτηρίζονται ως αφύσικα. Για παράδειγμα, συχνά παρατηρείται η απεικόνιση αλόγων με κόκκινη ή μπλε απόχρωση και οι βράχοι με μπλε ή μωβ, γεγονός που αποκλίνει από την πραγματικότητα.
Όπως μπορούμε να συμπεράνουμε, το χρώμα δεν αποτελεί διακοσμητικό στοιχείο, αλλά προσδίδει στις εικόνες βαθύτερο νόημα και πνευματικές διαστάσεις στα μάτια του θεατή.
Συγκεκριμένα, το λευκό χρώμα συμβολίζει το φως και την καθαρότητα, ενώ το μαύρο το μυστήριο. Το μπλε δείχνει τη ζωντάνια και τη διαύγεια, ενώ το κόκκινο φανερώνει τη φλόγα και τη ζεστασιά του μυστηρίου. Ακόμη, το κίτρινο παραπέμπει στη θεία δόξα και λαμπρότητα και το πράσινο στην ελπίδα. Τέλος, οι ακτίνες του θείου φωτός αποτυπώνονται με το γαλάζιο χρώμα.
Τι συμβολίζει ο Σταυρός που κρατάνε οι Άγιοι στις εικόνες
Ο Σταυρός που κρατάνε οι Άγιοι στις εικόνες, συμβολίζει τον μαρτυρικό τους θάνατο. Δεν έχει σημασία ο τρόπος που θυσιάστηκαν, αλλά η ομολογία της πίστης τους προς τον Ιησού Χριστό. Συνήθως, σε κάποιες εικόνες παρουσιάζονται οι Άγιοι να κρατάνε τα όργανα με τα οποία θυσιάστηκαν ή το ίδιο το μαρτύριό τους.
Τι συμβολίζουν τα όπλα και η πανοπλία των Αγίων στις εικόνες
Στη βυζαντινή αγιογραφία συναντάμε συχνά όπλα, όπως λόγχες, ασπίδες και σπαθιά. Τα αντικείμενα αυτά συνήθως ανήκουν σε μάρτυρες, οι οποίοι ήταν στρατιώτες και εκδήλωσαν την πίστη τους στον Χριστιανισμό.
Αυτοί οι μάρτυρες αποτελούν παράδειγμα αφοσιωμένων ανθρώπων που έχουν αφήσει πίσω τους τα στρατιωτικά τους καθήκοντα για να ακολουθήσουν τον Χριστό. Έτσι λοιπόν, τα όπλα και η πανοπλία αναδεικνύουν αυτή τη μετάβαση, αποτυπώνοντας τη προσήλωσή τους στη θρησκεία.
Τι συμβολίζει ο πάπυρος που κρατάνε οι Άγιοι στις εικόνες
Ο πάπυρος αντιπροσωπεύει την ιερή σοφία των Αγίων. Συχνά, εμφανίζεται στα χέρια ιερών ασκητών, συγγραφέων, προφητών και Αποστόλων, οι οποίοι ξεχώρισαν για τη διορατικότητά τους, την προφητεία τους και τη μετάδοση της θείας γνώσης στους συνανθρώπους τους. Φαίνεται πως πάνω στον πάπυρο υπάρχουν καταγεγραμμένα αποφθέγματα που αντλούνται από τις διδασκαλίες των Αγίων.
Τι συμβολίζει η ανοιχτή παλάμη στις εικόνες των Αγίων
Η ερμηνεία της ανοιχτής παλάμης ποικίλλει ανάλογα με το πρόσωπο στο οποίο απεικονίζεται. Στους Αγίους που μαρτύρησαν για τη χριστιανική πίστη, συμβολίζει την αντίστασή τους στην ειδωλολατρία. Αντίθετα, στην Παναγία και τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, η ανοιχτή παλάμη αναδεικνύει τη στάση δέησης.
Τι συμβολίζει η ράβδος
Η ράβδος συμβολίζει το ρόλο του Επισκόπου ως ποιμένα και καθοδηγητή των πιστών προς τον Ιησού Χριστό. Το σχέδιο της ράβδου ποικίλλει ανάλογα με τον τρόπο που χρησιμοποιήθηκε στη ζωή του Αγίου.
Η επισκοπική ράβδος ενδέχεται να έχει στην κορυφή ένα σταυρό τοποθετημένο σε διπλή λαβή, η οποία είναι συνήθως σε σχήμα φιδιού για να συμβολίζει το φίδι που σήκωσε ο Μωυσής στην έρημο.
Τι συμβολίζει η ράβδος σε σχήμα Τ
Η ράβδος σε σχήμα Τ συμβολίζει την εξουσία που κατείχαν οι ηγούμενοι των μοναστηριών ή οι μοναστικοί Άγιοι, οι οποίοι υπήρξαν καθοδηγητές και προστάτες των ανθρώπων κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Ωστόσο, αυτή η ράβδος απεικονίζεται και στα χέρια Αγίων, οι οποίοι δεν είχαν κάποιο αξίωμα κατά τη διάρκεια της ζωής τους όπως η Αγία Ξένια.
Η Αγία Ξένια ήταν άστεγη στην Πετρούπολη και διέδωσε τη διδασκαλία μέσω της οποίας προέτρεπε στην αποχή από πράξεις σαρκικές. Σε αυτή την περίπτωση η ράβδος αποκτά διαφορετικό νόημα και συμβολίζει την επίγεια ζωή της Αγίας, προσδίδοντας ουράνιο ρόλο στη ζωή της Εκκλησίας.
Τι συμβολίζει το Ευαγγέλιο που κρατάνε οι Άγιοι στις εικόνες
Στη βυζαντινή αγιογραφία κάποιοι Άγιοι κρατούν το Ευαγγέλιο, το οποίο συμβολίζει τους ψαλμούς και τα διδάγματα που μετέδιδαν στους χριστιανούς κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας. Οι Άγιοι κρατούν με ιδιαίτερο σεβασμό και ευλάβεια το Ευαγγέλιο, γεγονός που αποδεικνύεται από εικόνες όπου το γυμνό χέρι τους είναι καλυμμένο με τα άμφια και τα επιτραχήλια τους.
Ακόμη, υπάρχουν εικόνες στις οποίες οι Ευαγγελιστές κρατάνε το Ευαγγέλιο ανοιχτό, στο οποίο είναι γραμμένα τα λόγια που έγραψαν και μετέδωσαν με το κήρυγμά τους στους πιστούς.
Τι συμβολίζουν οι Εκκλησίες και τα Μοναστήρια που κρατάνε οι Άγιοι στις εικόνες τους
Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους οι Άγιοι κρατάνε εκκλησίες ή μοναστήρια στις βυζαντινές αγιογραφίες. Αφενός, είναι γιατί θυσιάστηκαν για την πίστη τους. Μάλιστα, σε πολλές εικόνες φαίνεται πως προσφέρουν τον ναό στον Κύριο Ιησού Χριστό.
Αφετέρου, πολλοί Άγιοι αποτέλεσαν ιδρυτές, ευεργέτες ή προστάτες της Εκκλησίας στα δικά τους μέρη και τιμώνται για την προσφορά τους.
Τι συμβολίζει η Εκκλησία που κρατάνε οι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος
Οι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος που εορτάζουν στις 29 Ιουνίου μαζί, παρουσιάζονται σε μία εικόνα να κρατάνε ένα ναό στα χέρια τους, συμβολίζοντας την υμνογραφία της Εκκλησίας μας.
Αναδεικνύονται ως στυλοβάτες και “εκκλησιαστικοί οικοδόμοι”, έχοντας ιδρύσει πολλές εκκλησιαστικές κοινότητες στις περιοχές της Μεσογείου και στους Αγίους Τόπους.
Με το χρυσό φόντο στις αγίες εικόνες, αφαιρούνται οι τρεις διαστάσεις του χώρου δημιουργώντας ένα πνευματικό περιβάλλον. Τα σώματα των Αγίων έχουν ανάλαφρη όψη, υποδεικνύοντας μία πνευματική διάσταση.
Τι συμβολίζουν τα ιατρικά αντικείμενα που κρατάνε οι Άγιοι στις εικόνες
Το κουτί φαρμάκων και τα ιατρικά σύνεργα φανερώνουν πως ο Άγιος της εικόνας ανήκει στους Αγίους Αναργύρους. Ουσιαστικά, οι Άγιοι που απεικονίζονται με ιατρικά αντικείμενα, γιάτρευαν τους ασθενείς αφιλοκερδώς, πρόσφεραν ίαση από σοβαρές ασθένειες και γενικότερα περιέθαλπταν όσους το είχαν ανάγκη, χωρίς να ζητούν χρηματικό αντάλλαγμα.
Τι συμβολίζει η πένα γραφής στις εικόνες των Αγίων
Η πένα γραφής υποδηλώνει πως ο εικονιζόμενος Άγιος που την κρατάει, ήταν συγγραφέας ή υμνογράφος κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Τι συμβολίζει η εικόνα που κρατάει ο Άγιος
Σε πολλές εικόνες, ο Άγιος απεικονίζεται να κρατάει μία εικόνα Αγίου με το ένα του χέρι. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να φανερώνει τους υπερασπιστές των εικόνων κατά την περίοδο της εικονομαχίας ή τη σύνδεση του εκάστοτε Αγίου με τον πνευματικό του πατέρα.
Τα αντικείμενα που εμφανίζονται στη Βυζαντινή Αγιογραφία είναι ποικίλα και συνδέονται με τον βίο του Αγίου και την πορεία προς τον πνευματικό αγώνα για Σωτηρία. Σύμφωνα με αναλύσεις, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους απεικονίζονται οι Άγιοι να κρατούν συγκεκριμένα αντικείμενα, μα κάθε λόγος ξεχωριστά συνδέεται με τον Ιησού Χριστό.
Μέσω της ιστοσελίδας μας έχετε τη δυνατότητα να παραγγείλετε την Αγιογραφία που επιθυμείτε, συμπληρώνοντας εύκολα τη Φόρμα για Χειροποίητες Αγιογραφίες από το Άγιον Όρος. Μπορείτε να επιλέξετε το θέμα της αγιογραφίας, τον τύπο της εικόνας, τις διαστάσεις, το φόντο, καθώς και την όψη του ξύλου. Μπορείτε ακόμη να ανεβάσετε το δικό σας πρότυπο με βάση το οποίο θα δημιουργηθεί η χειροποίητη αγιογραφία. Για οποιαδήποτε διευκρίνηση μπορείτε να μας στείλετε email στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@monastiriaka.gr.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου