Σήμερα 13-10-2024, 120 χρόνια μετά την ηρωική θυσία του Παύλου Μελά, η ημέρα μνήμης του Μακεδονικού Αγώνα τιμήθηκε στην Φλώρινα κατά τον καθιερωμένο τρόπο.
Τελέστηκε Δοξολογία στον μητροπολιτικό ΙΝ αγίου Παντελεήμονος, και ακολούθως έγινε επιμνημόσυνη δέηση για τους αγωνιστές στην κεντρική πλατεία Γεωργίου Μόδη της Φλώρινας, και κατάθεση στεφάνων, παρουσία του βουλευτού Φλώρινας κ.Παπασωτηρίου, και εκπροσώπων των πολιτικών, πολιτειακών, εκκλησιαστικών και στρατιωτικών αρχών.
Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε η κ.Παπαπανταζή Σμαράγδα, δασκάλα της Αγγλικής γλώσσας στο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Φλώρινας.
Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας:
“Σαν τέτοια ώρα στο βουνό ο Παύλος πληγωμένος…” 13 Οκτωβρίου 1904, 120 χρόνια πριν, ο Παύλος Μελάς, η πιο ευγενική και εμβληματική μορφή του Μακεδονικού Αγώνα, πέφτει στο καθήκον, σε αυτά εδώ τα χώματα, λίγο πιο πάνω από τον Πολυπόταμο, φωτίζοντας ως διάττων αστήρ με την σύντομη πορεία του, τον δρόμο όλων όσων πόνεσαν και πονούν, όσων θυσιάστηκαν και θυσιάζονται για αυτόν τον τόπο.
Το ιστορικό πλαίσιο:
Η μακεδονική περιπέτεια ξεκινάει από τα τέλη περίπου του 19ου αι. Με την εισαγωγή εκ μέρους της Ρωσίας του πανσλαβισμού στα Βαλκάνια, με την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και την ίδρυση της Μεγάλης Βουλγαρίας, με όχημα την αυθαιρέτως αυτονομημένη από την Μητέρα Εκκλησία Βουλγαρική Εξαρχία, και αιχμή του δόρατος την εθνικιστική παραστρατιωτική οργάνωση του ΒΜΡΟ, γνωστή στην ιστορική μας μνήμη και ως “κομιτατζήδες”.
Το “Ρουμ-μιλιέτ”, το Γένος των Ρωμιών, έμελλε να κατακερματιστεί, για χάρη των Μεγάλων Δυνάμεων. Αυτό το ίδιο γένος των υπόδουλων ορθοδόξων, που παρόλες τις γλωσσικές, πολιτιστικές ή καταγωγικές του εσωτερικές διαφοροποιήσεις, υπέμεινε βασανιστικά επί αιώνες τον ειδεχθή τουρκικό ζυγό, υπό την ενωτική σκέπη της εθναρχούσας Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, που αγκάλιαζε κάθε υπόδουλο Ρωμιό “ως ὄρνις ἐπισυνάγει τὰ νοσσία ἑαυτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας”. [1]
