Ἑρμηνεία στὸ Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς 5 Σεπτεμβρίου 2021

 ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Α΄ Κορ. 9, 2-12

Κατηγορούμενος!

«Ἡ ἐμὴ ἀπολογία τοῖς ἐμὲ

ἀνακρίνουσιν αὕτη ἐστί»

(Α΄ Κορ. 9, 3)

ΕΧΕΤΕ, ἀγαπητοί μου, ἔχετε παρακολουθήσει δίκη; Στὴν ἕδρα εἶνε ὁ δικαστής. Στὸ ἐδώλιο ὁ κατηγορούμενος. Κατηγορεῖται γιὰ κάποιο ἔγκλημα. Οἱ μάρτυρες τῆς κατηγορίας καταθέτουν πολλὰ ποὺ τὸν ἐπιβαρύνουν. Μάρτυρες ὑπερασπίσεως δὲν παρουσιάζονται. Μένει μόνος! Ὁ εἰσαγγελεὺς εἶνε αὐστηρός. Τοῦ ἀπευθύνει τὸ «κατηγορῶ», τὸν κρίνει ἔνοχο καὶ ζητάει τὴν αὐστηρὴ καταδίκη του. Δικηγόροι τοῦ ἐπιτίθενται. Ὁ κατηγορούμενος εἶνε πολὺ σκεπτικὸς καὶ φοβισμένος.

* * *

Στὸ ἐδώλιο τοῦ κατηγορουμένου, καθὼς βλέπουμε στὸ σημερινὸ Ἀπόστολο, κάθεται ἕνας. Δὲν κάθεται γιὰ πρώτη φορά. Κι ἄλλες φορὲς οἱ φοβεροὶ ἐχθροί του τὸν ἔφεραν κατηγορούμενο μπροστὰ στὰ δικαστήρια ἐπάρχων καὶ στρατηγῶν. Ὁ κατηγορούμενος ἀπολογήθηκε καὶ κατώρθωσε νὰ πείσῃ τοὺς ὑψηλοὺς δικαστάς του, ὅτι εἶνε ἀθῶος καὶ νὰ ἐλευθερωθῇ ἀπʼ τὰ δεσμά. Ἀλλὰ ποιός εἶνε ὁ κατηγορούμενος; Ποιοί οἱ κατήγοροί του; Καὶ ποιά εἶνε ἡ κατηγορία του; Κατηγορούμενος εἶνε... ὁ Παῦλος! Ὁ Παῦλος; Ἀλλὰ τί κακὸ ἔκανε; Ποιό τὸ ἔγκλημα γιὰ τὸ ὁποῖο κατηγορεῖται; Εἶνε κλοπή; πορνεία; μοιχεία; φόνος; ἀπιστία καὶ ἀθεΐα;... Τίποτε ἀπʼ αὐτά. Ὁ κατηγορούμενος δὲν διέπραξε τέτοια ἐγκλήματα. Ὁ Παῦλος ἦταν ἄνθρωπος ποὺ πάντοτε ἔκανε τὸ καλό. Ἦταν ἄνθρωπος ἀνώτερος. Σπάνιος ἄνθρωπος. Τί λέω; Μέχρι σήμερα δὲν γεννήθηκε ἄλλος σὰν κι αὐτόν. Οὔτε καὶ θὰ γεννηθῇ. Ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς ὅλων τῶν αἰώνων αὐτὸς ἄγγιξε πιὸ πολὺ τὸ Χριστό.

Ἑρμηνεία στὸ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς 5 Σεπτεμβρίου 2021

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

Ματθ. 18, 23-35

ΜΑΚΡΟΘΥΜΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

«Μακροθύμησον ἐπʼ ἐμοί...»

(Ματθ. 18, 29)

ΑΚΟΥΣΑΤΕ, ἀγαπητοί μου, τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο. Εἶνε ἡ παραβολὴ τοῦ ὀφειλέτου μυρίων ταλάντων.

Στὴν παραβολὴ εἴδαμε ἕνα ἀξιοθρήνητο θέαμα. Εἴδαμε ἕνα δοῦλο τῆς ἀρχαίας ἐποχῆς νὰ ὁδηγῆται μπροστὰ στὸν κύριό του. Εἴδαμε νʼ ἀνοίγουν τὰ διαχειριστικὰ βιβλία, στὰ ὁποῖα ἦταν καταχωρισμένα τὰ διάφορα ποσά, ποὺ ὁ δοῦλος κατὰ καιροὺς πῆρε σὰν δάνειο ἀπὸ τὸν κύριο, ποτὲ ὅμως δὲν φιλοτημήθηκε νὰ δώση κάτι ἀπέναντι τοῦ χρέους του. Καὶ τὸ χρέος βρέθηκε ὅτι ἀνερχόταν στὸ τεράστιο ποσὸ τῶν 10.000 ταλάντων. Ἄν λάβουμε ὑπʼ ὄψι ὅτι τὸ κάθε τάλαντο ἦταν ἀξίας 6.000 χρυσῶν δραχμῶν καὶ ἡ χρυσὴ δραχμὴ στὴν ἀρχαιότητα ἰσοδυναμοῦσε μὲ μιὰ χρυσῆ λίρα τῆς ἐποχῆς μας, τότε θὰ δοῦμε ὅτι τὸ τάλαντο ἰσοδυναμοῦσε μὲ 60.000 χρυσὲς δραχμές. Καὶ τὸ ποσὸ τῶν 10.000 ταλάντων ἰσοσυναμοῦσε μὲ ἑξακόσια δισεκατομμύρια δραχμές, ποσὸ ποὺ προκαλεῖ ἴλιγγο. Ὁ δοῦλος, ὅταν ἄκουσε τί χρωστοῦσε στὸν κύριό του, τὸν ἔπιασε φόβος καὶ τρόμος. Ἦταν ἀδύνατο μόνος του νὰ ἐξοφλήση τὸ ὑπέρογκο αὐτὸ ποσό, καὶ σὰν χρεώστης θὰ περίμενε νὰ κλειστῆ ἰσόβια στὴν φυλακὴ σὰν καταχραστής. Γιʼ αὐτὸ ἔπεσε στὰ πόδια τοῦ κυρίου του καὶ θερμὰ τὸν παρακαλοῦσε νὰ μὴν τὸν ρίξη στὴ φυλακή. Ἔδινε ὑπόσχεσι, πὼς θὰ τοῦ ἐπέστρεφε τὰ χρήματα, ὑπόσχεσι ποὺ ἦταν ἀδύνατο νὰ ἐκπληρωθῆ. Ἀξιοθρήνητο τὸ θέαμα τοῦ δούλου ἐκείνου.

Ἀλλʼ ἄς δοῦμε τί ἔκανε ὁ κύριος. Διέταξε νὰ τὸν ρίξουν στὴ φυλακή; Ὄχι. Ὄχι μόνο δὲν διέταξε νὰ τὸν ρίξουν στὴ φυλακή, ἀλλὰ καὶ τοῦ χάρισε ὅλο τὸ χρέος. Ὁ δοῦλος, ποὺ δὲν περίμενε μιὰ τέτοια δωρεά, ἔμεινε κατάπληκτος καὶ δὲν εὕρισκε λόγια νὰ εὐχαριστήση τὸν κύριό του.

Ἀλλὰ περίεργο! Αὐτὸς ὁ δοῦλος, στὸν ὁποῖο ὁ κύριός του τοῦ χάρισε δισεκατομμύρια, δὲν χάρισε σὲ κάποιο σύνδουλό του οὔτε... ἑκατὸ δραχμές!

* * *

Παραβολὴ εἶνε τὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο. Ποιός εἶνε ὁ δοῦλος, ποὺ βρέθηκε νὰ χρωστάη τὸ ἰλιγγιῶδες ποσὸ τῶν μυρίων ταλάντων; Εἶνε ὁ ἄνθρωπος, κάθε ἄνθρωπος. Εἶνε ὁ ἁμαρτωλὸς ἄνθρωπος. Τὸ χρέος τὸ μεγάλο εἶνε τὸ πλῆθος τῶν ἀνθρωπίνων ἁμαρτιῶν. Αὐτὸ βέβαια προκαλεῖ κατάπληξι σὲ ἕναν ποὺ ἀγνοεῖ τὸν ἑαυτό του ἠθικῶς καὶ θρησκευτικῶς. Ἀλλὰ ἕνας ποὺ ἔχει τὸ «Γνῶθι σαυτόν», ἕνας δηλαδὴ ποὺ ἐξετάζει τὸν ἑαυτό του καὶ καθρεφτίζεται μέσα στὸν κρυστάλλινο καθρέφτη ποὺ λέγεται νόμος τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς βλέπει ὅτι οἱ ἁμαρτίες του δὲν εἶνε λίγες, ἀλλὰ πολλές, ὅπως τὸ χρέος τοῦ δούλου τῆς παραβολῆς. Εἶνε ὅση καὶ ἡ ἄμμος τῆς θάλασσας.

Ευαγγελική περικοπή Κυριακής ΙA' Ματθαίου

 

Παραβολή των μυρίων ταλάντων

ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΙΗ´ 23 - 35

 23 Διὰ τοῦτο ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ ὃς ἠθέλησενσυνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. 24 ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων. 25 μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦἀποδοῦναι ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦκαὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχε, καὶ ἀποδοθῆναι. 26 πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ λέγων· κύριε μακροθύμησον ἐπ’ ἐμοί, καὶ πάντα σοι ἀποδώσω. 27 σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτόν, καὶ τὸδάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ. 28 ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸνἔπνιγεν λέγων· ἀπόδος μοι εἴ τι ὀφείλεις. 29 πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν λέγων· μακροθύμησον ἐπ’ ἐμοί, καὶἀποδώσω σοι· 30 ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴνἕως οὗ ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον. 31 ἰδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμεναἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰγενόμενα. 32 τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ· δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με· 33 οὐκἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγὼ σὲ ἠλέησα; 34 καὶ ὀργισθεὶς ὁκύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸὀφειλόμενον αὐτῷ. 35Οὕτω καὶ ὁ πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος ποιήσει ὑμῖν ἐὰν μὴἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν. 

Αποστολικό ανάγνωσμα Κυριακής ΙΑ΄ Ματθαίου [Α΄ Κορ. θ΄ 2-12]

 

 

Α΄ Κορ. θ΄ 2-12

Ἀ­δελ­φοί, ἡ σφρα­γὶς τῆς ἐ­μῆς ἀ­πο­στο­λῆς ὑ­μεῖς ἐ­στε ἐν Κυ­ρί­ῳ. Ἡ ἐ­μὴ ἀ­πο­λο­γί­α τοῖς ἐ­μὲ ἀ­να­κρί­νου­σιν αὕ­τη ἐ­στί. Μὴ οὐκ ἔ­χο­μεν ἐ­ξου­σί­αν φα­γεῖν καὶ πι­εῖν; Μὴοὐκ ἔ­χο­μεν ἐ­ξου­σί­αν ἀ­δελ­φὴν γυ­ναῖ­κα πε­ρι­ά­γειν, ὡς καὶ οἱ λοι­ποὶ ἀ­πό­στο­λοι καὶ οἱ ἀ­δελ­φοὶ τοῦ Κυ­ρί­ου καὶ Κη­φᾶς; Ἢ μό­νος ἐ­γὼ καὶ Βαρ­νά­βας οὐκ ἔ­χο­μεν ἐ­ξου­σί­αν τοῦ μὴ ἐρ­γά­ζε­σθαι; Τίς στρα­τεύ­ε­ται ἰ­δί­οις ὀ­ψω­νί­οις πο­τέ; Τίς φυ­τεύ­ει ἀμ­πε­λῶ­να καὶ ἐκ τοῦ καρ­ποῦ αὐ­τοῦ οὐκ ἐ­σθί­ει; Ἢ τίς ποι­μαί­νει ποί­μνην καὶ ἐκ τοῦ γά­λα­κτος τῆς ποί­μνης οὐκ ἐ­σθί­ει; Μὴ κα­τὰ ἄν­θρω­πον ταῦ­τα λα­λῶ; Ἢ οὐ­χὶκαὶ ὁ νό­μος ταῦ­τα λέ­γει; Ἐν γὰρ τῷ Μω­ϋ­σέ­ως νό­μῳ γέ­γρα­πται· «Οὐ φι­μώ­σεις βοῦν ἀ­λο­ῶν­τα». Μὴ τῶν βο­ῶν μέ­λει τῷ Θε­ῷ; Ἢ δι᾿ ἡ­μᾶς πάν­τως λέ­γει; Δι᾿ ἡ­μᾶς γὰρ ἐ­γρά­φη, «ὅ­τι ἐπ᾿ ἐλ­πί­δι ὀ­φεί­λει ὁ ἀ­ρο­τρι­ῶν ἀ­ρο­τρι­ᾶν, καὶ ὁ ἀ­λο­ῶν τῆς ἐλ­πί­δος αὐ­τοῦ με­τέ­χειν ἐπ᾿ ἐλ­πί­δι. Εἰ ἡ­μεῖς ὑ­μῖν τὰ πνευ­μα­τι­κὰ ἐ­σπεί­ρα­μεν, μέ­γα εἰ ἡ­μεῖς ὑ­μῶν τὰ σαρ­κι­κὰ θε­ρί­σο­μεν; Εἰ ἄλ­λοι τῆς ἐ­ξου­σί­ας ὑ­μῶν με­τέ­χου­σιν, οὐ μᾶλ­λον ἡ­μεῖς; Ἀλλ᾿ οὐκ ἐ­χρη­σά­με­θα τῇ ἐ­ξου­σί­ᾳ ταύ­τῃ, ἀλ­λὰ πάν­τα στέ­γο­μεν, ἵ­να μὴ ἐγ­κο­πήν τι­να δῶ­μεν τῷ εὐ­αγ­γε­λί­ῳ τοῦ Χρι­στοῦ.

Πνευματικὰ μηνύματα (π. Συμεών Κραγιοπούλου)

    

   Μὲ τὴν ἀρχὴ τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους νὰ ἐξετάσουμε ἄν βάλαμε ἀρχὴ στὴν ἀληθινὴ πνευματικὴ ζωή. Αὐτὸ φαίνεται ἀπὸ τὴν πρόοδο, τὴν προκοπὴ τὴν πνευματική˙ ἀπὸ τὸ ἄν προχωρεῖ κανεὶς στὴ σωτηρία, στὸν ἁγιασμό, στὴν ὑπακοὴ καὶ στὴν ἀφοσίωσή του στὸν Θεό, ἄν προχωρεῖ πρὸς τὸ τέλος. Ἐὰν δὲν συμβαίνει ἔτσι, σημαίνει ὅτι δὲν βάλαμε καλὴ ἀρχή. Ὅσο κι ἄν εἶναι ἀλήθεια ὅτι κάποιος μπορεῖ νὰ ἀρχίσει καὶ ὕστερα νὰ ξεχαστεῖ καὶ νὰ πέσει, ὅμως εἶναι πολὺ δύσκολο, ἐὰν ὄντως βάλει ἀρχὴ κάποιος, νὰ γυρίσει πίσω, νὰ σταματήσει. Φαίνεται ὅτι σταματάει ἐκεῖνος ποὺ ἔβαλε ψεύτικη ἀρχή, ποὺ πῆρε τὰ πράγματα ἐπιπόλαια. Νὰ ἀρχίσει μέσα στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἐργάζεται ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ μὴν πᾶνε καλὰ τὰ πράγματα, δὲν γίνεται. 

    Μὲ τὴν ἀρχὴ τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους νὰ ἐξετάσουμε ἄν βάλαμε ἀρχὴ στὴν ἀληθινὴ πνευματικὴ ζωή. Αὐτὸ φαίνεται ἀπὸ τὴν πρόοδο, τὴν προκοπὴ τὴν πνευματική˙ ἀπὸ τὸ ἄν προχωρεῖ κανεὶς στὴ σωτηρία, στὸν ἁγιασμό, στὴν ὑπακοὴ καὶ στὴν ἀφοσίωσή του στὸν Θεό, ἄν προχωρεῖ πρὸς τὸ τέλος. Ἐὰν δὲν συμβαίνει ἔτσι, σημαίνει ὅτι δὲν βάλαμε καλὴ ἀρχή. Ὅσο κι ἄν εἶναι ἀλήθεια ὅτι κάποιος μπορεῖ νὰ ἀρχίσει καὶ ὕστερα νὰ ξεχαστεῖ καὶ νὰ πέσει, ὅμως εἶναι πολὺ δύσκολο, ἐὰν ὄντως βάλει ἀρχὴ κάποιος, νὰ γυρίσει πίσω, νὰ σταματήσει. Φαίνεται ὅτι σταματάει ἐκεῖνος ποὺ ἔβαλε ψεύτικη ἀρχή, ποὺ πῆρε τὰ πράγματα ἐπιπόλαια. Νὰ ἀρχίσει μέσα στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἐργάζεται ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ μὴν πᾶνε καλὰ τὰ πράγματα, δὲν γίνεται.

π. Αθανάσιος Μυτιληναίος: Κυριακή ΙΑ΄Ματθαίου – Τι έχει να πει ο Απόστολος Παύλος στους Έλληνες

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Α΄Κορ.9,2-12

    Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:

                 «ΤΙ ΕΧΕΙ ΝΑ ΠΕΙ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ  ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ»

 «Εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ»[Α΄Κορ.9,2].

      Με συγκίνηση, αγαπητοί μου, και παράπονο γράφει ο Απόστολος Παύλος προς τους Κορινθίους στην πρώτη του επιστολή, αλλά και δι’ αυτών των Κορινθίων προς όλους τους Έλληνας, αυτούς τους λόγους που σας είπα. Δηλαδή «εάν σε άλλους πιθανό να μην είμαι απόστολος, αλλά οπωσδήποτε είμαι σε σας απόστολος, σε σας τους Κορινθίους, σε σας τους Έλληνες· είμαι απόστολος. Διότι η δική μου η σφραγίδα, διότι η σφραγίδα της δικής μου αποστολής είσαστε εσείς οι ίδιοι εν Κυρίω».

    Έτσι βλέπουμε, αγαπητοί μου, ότι πραγματικά προβάλλεται εδώ ο Απόστολος Παύλος ως ο απόστολος των Ελλήνων. Βεβαίως είναι των εθνών. Εμείς οι Έλληνες ανήκουμε εις τα έθνη. Δεν είμεθα εις τον λαόν του Ισραήλ. Αλλά όμως κατεξοχήν είναι ο απόστολος των Ελλήνων. Με τη στενή σημασία της λέξεως. Διότι τότε, όλη η οικουμένη «Έλληνες» ελέγοντο, αλλά εννοούμε εδώ την ηπειρωτικήν Ελλάδα.  Γι' αυτό και έχομε τις επιστολές του δύο προς Κορινθίους, δύο προς Θεσσαλονικείς, και μία προς Φιλιππησίους. Πέντε από τις δέκα τέσσερις επιστολές του αναφέρονται σε Έλληνες, σε ελληνικές πόλεις, δηλαδή ειδικά στην ηπειρωτική Ελλάδα. Αυτό για μας είναι μία ξεχωριστή τιμή, αλλά και ταυτοχρόνως μία ξεχωριστή υποχρέωση.

    Λέγει λοιπόν ο Απόστολος ότι η σφραγίδα του δικού του έργου είμαστε εμείς. Δηλαδή με άλλα λόγια, εκείνο που θα αποδεικνύει πραγματικά ότι ο Απόστολος ειργάσθη εις τον χώρον της Ελλάδος, είναι η δική μας η χριστιανική πραγματικότητα.

Ο SUCHARIT BHAKDI ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΤΟ ΑΦΗΓΗΜΑ ΤΩΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ ΚΑΙ ΕΞΗΓΕΙ ΤΟΥΣ ΘΑΝΑΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ

 https://www.youtube.com/watch?v=H7hNQHjACHg

Κερκύρας Νεκτάριος: Ο σταυρός της συκοφαντίας οδηγεί στη Ανάσταση

 

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών & Διαποντίων νήσων κ. Νεκτάριος στη εορτή της ανακομιδής των ιερών λειψάνων του Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, τέλεσε ολονύκτια αγρυπνία στο ιερό παρεκκλήσιο του Αγίου Νεκταρίου, στην Ιερά Μονή του Αγίου Θεοδώρου Καμάρας

Στην ολονύκτια αγρυπνία συμμετείχαν αντιπροσωπείες μοναχών από τα μοναστήρια της Κέρκυρας, ενώ έψαλλαν καθηγητές βυζαντινής μουσικής μαζί με τους μαθητές τους, σε ύφος αγιορείτικο. Στο τέλος ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τους μοναχούς και μοναχές που συμμετείχαν συμπροσευχητικά, όπως και τους ιεροψάλτες που έψαλλαν στη αγρυπνία, αλλά και τους πατέρες που συλλειτούργησαν. Στον χαιρετισμό του, επεσήμανε ότι η συκοφαντία είναι μεγάλος κίνδυνος για τον άνθρωπο που αγωνίζεται στη πνευματική ζωή και υπογράμμισε  τον στίχο από το βιβλίο των ψαλμών «φύλαξον με από συκοφαντίας ανθρώπων και φυλάξω τας εντολάς σου». Ο Άγιος Νεκτάριος ήταν εκείνος που σήκωσε το σταυρό της συκοφαντίας σε όλη του τη ζωή, όμως δεν κάμφθηκε από το βάρος αυτό και ο Θεός τον δόξασε με την αγιότητα, έτσι ώστε να διδασκόμαστε όλοι οι σύγχρονοι μαθητές του Χριστού και αγωνιστές, ότι χωρίς την άρση του σταυρού μας δεν μπορούμε να φθάσουμε στον Γολγοθά μας και επομένως δεν θα γευθούμε και την Ανάσταση μας.

πηγή: https://www.pentapostagma.gr