Τετάρτη 5 Μαρτίου 2025

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα: Από την Προστασία στη Συναίνεση;


Η προστασία των προσωπικών δεδομένων είναι θεμελιώδες δικαίωμα. Το άρθρο 9Α του Ελληνικού Συντάγματος διασφαλίζει ρητά ότι κάθε άτομο έχει δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων του. Παρά το νομικό αυτό πλαίσιο, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) όχι μόνο δεν αντέδρασε δυναμικά στην υποχρεωτική αναγραφή του Προσωπικού Αριθμού (ΠΑ) στις νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες, αλλά συναίνεσε στο σχεδιασμό της κυβέρνησης, αλλάζοντας την αρχική της στάση για άγνωστο λόγο.

Η αναγραφή του ΠΑ σημαίνει συγκέντρωση κρίσιμων προσωπικών πληροφοριών σε έναν αριθμό, διευκολύνοντας τη διασύνδεση βάσεων δεδομένων και ενισχύοντας το ενδεχόμενο παρακολούθησης. Είναι προφανές ότι αυτή η πρακτική αυξάνει τον κίνδυνο κατάχρησης, χωρίς να προσφέρει σαφείς δικλίδες ασφαλείας. Η ίδια η Αρχή, με τη γνωμάτευση 1/2025, παραδέχεται ότι η νέα ταυτότητα είναι ουσιαστικά μια "Κάρτα Πολίτη". Αν ισχύει αυτό, γιατί δεν υπήρξε έλεγχος για τη συνταγματικότητα της πρακτικής; Γιατί δεν υπήρξε πίεση για εναλλακτικές, λιγότερο επεμβατικές λύσεις; Είναι ψηφιακή μεταρρύθμιση ή κρυφός έλεγχος;

Η στάση της Αρχής δημιουργεί ερωτήματα, γιατί, στην ψηφιακή εποχή, η ελευθερία είναι το στοίχημα. Θεωρητικά ο ρόλος της είναι να προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών. Όμως, με την αλλαγή στάσης της, φαίνεται να συναινεί σε μία πρακτική που θίγει την ιδιωτικότητα και τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών. Είναι αδιανόητο μια ανεξάρτητη αρχή να μην εξασφαλίζει ότι η πολιτεία δεν προχωρεί σε ενέργειες που πλήττουν τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα.

Απέναντι σε αυτή τη συναίνεση, η νομική προσφυγή είναι μονόδρομος. Η αναγραφή του ΠΑ μπορεί και πρέπει να αμφισβητηθεί στη βάση της αντισυνταγματικότητας, της αναλογικότητας και της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, όπως ορίζει το GDPR και η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Γιατί άλλο είναι η ηλεκτρονική διακυβέρνηση και άλλο η ψηφιακή χειραγώγηση.

Τώρα είναι η στιγμή να ζητήσουμε απαντήσεις:

Ποια μέτρα έχει λάβει η ΑΠΔΠΧ για την αποτροπή καταχρήσεων;

Πώς διασφαλίζεται ο διαχωρισμός των βιομετρικών και λοιπών προσωπικών δεδομένων;

Γιατί άλλαξε στάση και συναίνεσε στην αναγραφή του ΠΑ, ενώ αρχικά έδειχνε διαφορετική προσέγγιση;

Γιατί δεν εξετάστηκαν εναλλακτικές μέθοδοι ταυτοποίησης, λιγότερο παρεμβατικές;

Η κοινωνία δεν μπορεί να αποδεχθεί παθητικά τη μετατροπή της ταυτότητας σε εργαλείο κρατικού ελέγχου. Πρέπει να μιλάμε για ψηφιακή διαφάνεια και όχι για ψηφιακή παρακολούθηση! Η Αρχή οφείλει να τοποθετηθεί ξεκάθαρα και να προστατεύσει τα δικαιώματα των πολιτών. Η σιωπή και η αλλαγή στάσης της δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη.

Γιώργος Νικολάκος
Υπεύθυνος Θ.Ο. Ψηφιακής Διακυβέρνησης
πηγή: https://nikh.gr/




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου