«Εἶχε μὲν ἡ πρώτη (σκηνὴ) δικαιώματα λατρείας…»
Καὶ κατὰ τὴν σημερινὴ Κυριακή, 31 Αὐγούστου, ἐπειδὴ γίνεται καὶ ἡ μεγάλη Θεομητορικὴ ἑορτή, τῆς τιμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἀκούσαμε ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ὄχι ἀπὸ τὴν σειρὰ τοῦ Κυριακο-δρομίου, ἀλλὰ τοῦ Μηνολογίου. Τὸ ἴδιο ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τὸ ἀκοῦμε καὶ στὶς ἄλλες Θεομητορικὲς ἑορτές, δηλ. στὶς 2 Ἰουλίου γιὰ τὴν Κατάθεσι τῆς Ἐσθῆτος τῆς Θεοτόκου, στὶς 28 Ὀκτωβρίου γιὰ τὴν Ἁγία Σκέπη, καὶ στὶς 21 Νοεμβρίου γιὰ τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου.
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὡς ζηλωτὴς Ἰουδαῖος ποὺ ἦταν, μέχρι ποὺ τὸν συνάντησε ὁ Ἰησοῦς ἔξω ἀπὸ τὴν Δαμασκό, γνωρίζει πολὺ καλὰ τὸν νόμο καὶ ὅλη τὴν λατρευτικὴ τάξι τοῦ Ναοῦ, τὸ κέντρο τῆς Ἰουδαϊκῆς λατρείας. Καὶ μᾶς δίνει μερικὰ στοιχεῖα γιὰ τὰ τελούμενα στὸ ναό, δηλώνοντας ἐξ ἀρχῆς ὅτι «εἶχε ἡ πρώτη (σκηνή) δικαιώματα λατρείας». Σημειώνω ὅτι δὲν ὑπάρχει λαός, ἀπὸ τῆς ὑπάρξεως τοῦ κόσμου, ποὺ νὰ μὴ εἶχαν κάποια λατρεία πρὸς κάποιο θεῖο. Πολὺ περισσότερο εἶχαν λατρεία οἱ Ἰουδαῖοι, οἱ μόνοι ποὺ λάτρευαν Θεὸ ἀληθινὸ ἐξ ἀποκα-λύψεως. Ἐξ ἀποκαλύψεως εἶχαν καὶ τὸν τρόπο καὶ τὸν χῶρο λατρείας.
Εἶχαν τὴν Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου ὡς χῶρο, καὶ τὸν τρόπο, ὅπως τοὺς τὰ ὑπέδειξε ὁ Θεός. Ὅλα αὐτὰ εἶχαν περιορισμένη χρονικὴ διάρκεια ὡς προετοιμασία τοῦ ἀνθρώπου νὰ δεχθῆ τὸν ἐρχόμενο Μεσσία, τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Πίστευαν καὶ λάτρευαν τὸν ἀληθινὸ Θεό, ἀλλὰ ἡ λατρεία τους δὲν ἐξασφάλιζε τὴν σωτηρία στὸν ἄνθρωπο. Γιὰ τὴν σωτηρία του πρεπε νὰ ἔρθη ὁ Ἰησοῦς, ποὺ μὲ τὴν θυσία του θὰ ἐξαγόραζε τὸν ἄνθρωπο καὶ θὰ τοῦ τὴν χάριζε.
Ἑπομένως ὅταν ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει γιὰ τὸ δικαίωμα τῆς πρώτης σκηνῆς, μὲ τὴν λέξι Σκηνὴ υνεκδοχικὰ ἐννοεῖ τὴν πρώτη ἐποχή, τὴν πρὸ Χριστοῦ, δηλ. τὴν Παλαιὰ Διαθήκη. Ἔτσι τὴν ἑρμηνεύουν οἱ ἅγιοι Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος καὶ ὁ μέγας Φώτιος. Ὡστόσο ὁ Παῦλος περιγράφει μὲ συντομία τοὺς ἱεροὺς χώρους τοῦ ναοῦ ποὺ εἶναι ἀντί-γραφα τῆς Σκηνῆς τοῦ Μαρτυρίου. Δὲν μπαίνει σὲ λεπτομέρειες καὶ μὲ μία φρᾶσι σταματάει τὴν περιγραφή, ὅταν δηλ. λέγει· «Περὶ ὧν οὐκ ἔστι νῦν λέγειν κατὰ μέρος». Καὶ τοῦτο διότι ἡ ἐπιστολὴ ποὺ γράφει εἶναι ἡ πρὸς Ἑβραίους, δηλ. ἀπευθύνεται σὲ παραλῆπτες τῆς ἐπιστολῆς οἱ ὁποῖοι γνωρίζουν τὴν διάταξι τοῦ ναοῦ καὶ δὲν χρειάζεται σὲ γνῶστες νὰ γράφη γνωστὰ πράγματα.
Τὸ ὅλο σύστημα τῆς ἰουδαϊκῆς λατρείας, παρ’ ὅλο ποὺ ἦταν ἐκ Θεοῦ δοσμένο, δὲν εἶχε σωτήριο καὶ λυτρωτικὸ ἀποτέλεσμα. Σημειώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅτι «εἰς μὲν τὴν πρώτην σκηνὴν διὰ παντὸς εἰσίασιν οἱ ἱερεῖς τὰς λατρείας ἐπιτελοῦντες, εἰς δὲ τὴν δευτέραν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ μόνος ὁ ἀρχιερεύς, οὐ χωρὶς αἵματος, ὃ προσφέρει ὑπὲρ ἑαυτοῦ, καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων». Ἁπλᾶ εἰσέρχονταν οἱ ἱερεῖς στὴν πρώτη σκηνὴ πάντα γιὰ τὴν λατρεία, στὴν δεύτερη ὅμως σκηνή μια φορὰ τὸν χρόνο καὶ μόνον ὁ ἀρχιερέας καὶ ὄχι χωρὶς αἷμα, ποὺ τὸ προσφέρει γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ γιὰ τὶς ἀπὸ ἄγνοια ἁμαρτίες τῶν πιστῶν.
Ἡ ταλευταία φρᾶσις φανερώνει τὴν ἀναποτελεσματικότητα τῆς Ἰουδαϊκῆς λατρείας. Στὰ ἅγια τῶν ἁγίων εἰσερχόταν μόνον ὁ ἀρχιερέας, πάντα μὲ αἷμα ἀπὸ τὶς θυσίες, καὶ ἔκαμνε τὴν προσφροὰ πρῶτα γιὰ τὶς δικές του ἁμαρτίες καὶ μετὰ γιὰ τά «ἀγνοήματα» τοῦ λαοῦ. Ἀγνοήματα εἶναι οἱ ἁμαρτίες ἀπὸ ἄγνοια, ἀπροσεξία, τέλος πάντων μικρὰ καὶ ἀσήμαντα ἁμαρτήματα. Κατὰ τὸν Ζηγαβινό «Ὄχι βεβαίως ἁμαρτήματα». Κατὰ δὲ τὸν Οἰκουμένιο «Οἱ θυσίες προσφέρονται γιὰ τὰ ἀγνοήματα, διότι οἱ ἐν γνώσει ἁμαρτίες τιμωροῦνταν μὲ θάνατο».
Ἑπομένως γιὰ τὴν λύτρωσι καὶ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἔπρεπε νὰ βρεθῆ σωτήρας. Καὶ στὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ προβλεπόταν ἡ κάθοδος τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἀγίας Τριάδος, δηλ. ἡ σάρκωσις τοῦ Λόγου, ποὺ μὲ τὸ αἷμα του, τὴν σταυρικὴ θυσία, θὰ σώση τὸν ἄνθρωπο. Καὶ γιὰ τὴν σάρκωσι τοῦ Λόγου χρειάζεται τὸ κατάλληλο πρόσωπο, ποὺ δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴν Θεοτόκο Παρθένο Μαρία. Αὐτὴ ἀνέλαβε τὴν μεγάλη ἀποστολή, νὰ σαρκώση τὸν Λόγο. Ὅταν τὴν ἐπισκέφθηκε ὁ ἄγγελος γιὰ νὰ πάρη τὴν συγκατάθεσί της νὰ γίνη «Μήτηρ τοῦ Θεοῦ», εἶπε τὰ σωτήρια λόγια· «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου».
Ἡ ἀποστολὴ τῆς Παρθένου Μαρίας εἶναι σωτήρια γιὰ τὴν ἀνθρω-πότητα. Γνωστὲς οἱ δυσκολίες καὶ οἱ κίνδυνοι, λλὰ τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ δὲν ματαιώνεται. Ἡ κόρη τῆς Ναζαρὲτ θὰ γίνη κλίμακα τοῦ Ἰακὼβ γιὰ νὰ κατεβῆ στὴν γῆ ὁ Θεὸς καὶ νὰ γίνη ἄνθρωπος. Θεάνθρωπος εἶναι μόνον ἕνας. «Ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Υἱὸς τῆς Παρθένου γίνεται». Χάριν τῆς Θεοτόκου ὁ Θεάνθρωπος θὰ διδάξη, θὰ θαυματουργήση, θὰ θυσιασθῆ καὶ θὰ καταργήση τὴν ἐξουσία τοῦ διαβόλου. Θὰ ἀνοίξη τὴν κλεισμένη θύρα τοῦ Παραδείσου γιὰ νὰ ξαναβρεθῆ ὁ ἄνθρωπος στὴν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ καὶ Δημιουργοῦ του.
Ἡ Θεοτόκος εἶναι στὴν κορυφὴ στὸ σωτήριο ἔργο τοῦ Χριστοῦ μας. Κλείνει τὴν «Πρώτη Σκηνή», τὴν Παλαιὰ Διαθήκη, καὶ μᾶς εἰσάγει στὴν Καινὴ Διαθήκη, στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία μας τὴν τιμᾶ ἰδιαιτέρως μὲ ὕμνους, εἰκονίσματα, δεκάδες τιμητικὰ προσωνύμια καὶ μὲ Θεομητορικὲς ἑορτές, σὲ τέσσερις ἀπὸ τὶς ὁποῖες θέλει νὰ ἀκοῦμε τὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα μὲ τὸ ὁποῖο ἀναγνωρίζομε τὸ σημαντικὸ καὶ κύριο ρόλο της στὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Καὶ ἐπειδή «Πολλὰ γὰρ ἰσχύει δέησις μητρὸς πρὸς εὐμένεια τοῦ Δεσπότου» ἔχομε ἐμεῖς στὸ πρόσωπό της τὴν πρέσβυρά μας μέσῳ τῆς ὁποίας εἴμαστε σίγουροι ὅτι τὰ αἰτήματά μας φθάνουν στὸν Υἱό της, καὶ μὲ βεβαιότητα λαμβάνομε τὴν θετικὴ ἀπάντησι, γιὰ τὰ ἐπίγεια, ἀλλὰ κυρίως γιὰ τὰ οὐράνια ἀναμενόμενα ἀγαθά.
*Δρ θεολογίας-φιλόλογος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου