«Ἦν διδάσκων ὁ Ἰησοῦς ἐν μιᾷ τῶν συναγωγῶν ἐν τοῖς σάββασι» (Λκ 13, 10-17) Δημητρίου Π. Ρίζου Δρ. Θεολογίας

 

Ὁ Ἰησοῦς δίδασκε ἕνα Σάββατο σὲ μία ἀπὸ τὶς συναγωγές. Καὶ νά, ἦταν μία γυναῖκα, ποὺ βασανιζόταν ἀπὸ ἀσθένεια γιὰ δέκα ὀκτὼ χρόνια καὶ ἦταν κυρτωμένη τόσο, ποὺ δὲν μποροῦσε καθόλου νὰ ἀνορθωθῆ. Ὅταν τὴν εἶδε ὁ Ἰησοῦς τῆς μίλησε καὶ τῆς εἶπε˙ Γυναῖκα ἐλευθερώθηκες ἀπὸ τὴν ἀσθένειά σου, καὶ ἀκούμπησε τὰ χέρια του πάνω της. Αὐτομάτως σηκώθηκε ὄρθια καὶ δόξαζε τὸν Θεό. Τότε ὁ ὑπεύθυνος τῆς συναγωγῆς μίλησε μὲ ἀγανάκτησι, διότι ὁ Ἰησοῦς θεράπευε ἡμέρα Σάββατο, καὶ ἔλεγε στὸν λαό˙ Ἕξι εἶναι οἱ ἡμέρες ἐργασίας, αὐτὲς τὶς ἡμέρες νὰ ἔρχεσθε καὶ νὰ θεραπεύεσθε καὶ ὄχι τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου. Σὲ αὐτὸν ἀπάντησε ὁ Κύριος καὶ εἶπε˙ Ὑποκριτή, ὁ καθένας ἀπὸ σᾶς δὲν λύνει τὴν ἡμερα τοῦ Σαββάτου τὸ βόδι του ἢ τὸ γαϊδουράκι του ἀπὸ τὸ παχνί, γιὰ νὰ τὸ ποτίση στὴν ποτίστρα; Καὶ αὐτή, ποὺ εἶναι θυγατέρα τοῦ Ἀβραάμ, τὴν ὁποία εἶχε δεμένη ὁ σατανᾶς δέκα καὶ ὀκτὼ χρόνια δὲν ἔπρεπε νὰ λυθῆ τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου ἀπὸ τὰ δεσμά, ποὺ τῆς εἶχε ὁ διάβολος; Καὶ ἐνῶ τὰ ἔλεγε αὐτὰ καταντροπιάζονταν ὅσοι ἦταν ἀντίθετοι μὲ τὸν Χριστό, ἀλλὰ ὅλος ὁ ἄλλος ὄχλος χαιρόταν γιὰ ὅλα τὰ ἔνδοξα ποὺ γίνονταν ἀπὸ αὐτόν.

Κάθε χρόνο τὴν τρίτη Κυριακὴ πρὶν ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα διαβάζεται στοὺς ναοὺς τῆς Ἐκκλησίας μας αὐτὴ ἡ εὐαγγελικὴ περικοπή, στὴν ὁποία ἀναφέρεται ἡ θεραπεία τῆς συγκυπτούσης γυναικός.

Τὸ γεγονὸς τῆς θεραπείας εἶναι ἱστορικό, δηλαδὴ πραγματικό περιστατικό, τὸ ὁποῖο ἐκτυλίχθηκε σὲ μία συναγωγὴ ἡμέρα Σάββατο. Μία γυναῖκα διπλωμένη στὰ δύο, ποὺ δὲν μποροῦσε νὰ σηκώση οὔτε γιὰ λίγο ψηλὰ τὸ κεφάλι της, βρῆκε τὴν λύτρωσί της ἀπὸ τὸν Κύριο. Ὡς συγκύπτουσα ἔζησε δεκαοκτὼ χρόνια. Καὶ εἶναι πολὺ σημαντικὴ ἠ διαπίστωσις τοῦ Κυρίου, ὅτι ἔτσι δεμένη καὶ διπλωμένη στὰ δύο τὴν κρατοῦσε ὁ σατανᾶς. Οἱ ἅγιοι Πατέρες, ποὺ προσεγγίζουν τὰ κείμενα καὶ τὰ ἑρμηνεύουν σωστά, πέρα ἀπὸ τὴν ἱστορικὴ ἑρμηνεία, κάνουν καὶ μία ἀλληγορική. Διαβλέπουν στὸ πρόσωπο τῆς γυναικὸς αὐτῆς τὴν πνευματικὴ κατάστασι στὴν ὁποία εἶχε περιπέσει ὁ κόσμος μετά τὴν παρακοή. Δέσμιος πλέον τοῦ σατανᾶ ἀδυνατοῦσε νὰ ἀνασηκωθῆ καὶ νὰ κοιτάξη τὸν οὐρανό. Ἀδυνατοῦσε νὰ στραφῆ πρὸς τὰ πάνω. Ἦταν καταδικασμένος νὰ σέρνεται στὴν γῆ, καὶ νὰ βλέπη μόνον τὴν γῆ καὶ τὰ τῆς γῆς. Ὁ περιούσιος λαὸς εἶχε τὸν νόμο καὶ τὸ τελετουργικὸ μὲ τὶς θυσίες. Τὰ ἔθνη εἶχαν τὴν φιλοσοφία καὶ τὴν εἰδωλολατρία. Μὰ οὔτε ὁ νόμος τῶν Ἰουδαίων οὔτε ἡ εἰδωλολατρία τῶν ἐθνικῶν μπόρεσαν νὰ δώσουν στὸν ἄνθρωπο μία προοπτικὴ γιὰ τὸν οὐρανό. Τὴν λύτρωσί του τὴν ἔφερε μόνο ὁ ἀναμενόμενος ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους Μεσσίας, ὁ Χριστός, ποὺ ἦταν καὶ γιὰ τοὺς ἔξω τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ «Προσδοκία τῶν Ἐθνῶν». Μᾶς τὸ ἀποκαλύπτει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, ὅταν λέγει˙ «Εἰς τοῦτο ἐφανερώθη ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου». Νά, γιατὶ ἦρθε ὁ υἱὸςτοῦ Θεοῦ στὴν γῆ. Ἦρθε γιὰ νὰ λύση τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου. Καὶ τὸ βλέπομε αὐτὸ νὰ πραγματοποιῆται στὴν περίπτωσι τῆς συγκυπτούσης. Μὲ τὴν παρέμβασι τοῦ Κυρίου, τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, ἡ γυναῖκα, ποὺ δεμένη ἀπὸ τὸν διάβολο ἦταν «μὴ δυναμένη ἀνακύψαι εἰς τὸ παντελές», δηλαδὴ ποὺ παντελῶς δὲν μποροῦσε νὰ ἀνασηκωθῆ, τώρα λυμένη ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου «παραχρῆμα ἀνωρθώθη», δηλαδὴ στὴν στιγμὴ ξεδιπλώθηκε καὶ σηκώθηκε ὄρθια.

Ὅ,τι ἔγινε μὲ τὴν γυναῖκα εἶναι μὶα εἰκόνα γιὰ τὸν κόσμο ὅλο. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ ἕνας καὶ μόνος Θεός, ποὺ, μὲ τὴν παρέμβασί του στὴν ἱστορία τοῦ κόσμου, μᾶς ἐλευθερώνει ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ διαβόλου, καὶ μᾶς χαρίζει τὴν δυνατότητα νὰ στραφοῦμε πρὸς τὸν οὐρανό, πρὸς τὴν σωτηρία, ποὺ μέχρι τότε ἦταν ἀδύνατη γιὰ τὸν ἄνθρωπο. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο ἡ περικοπὴ αὐτὴ διαβάζεται πρὶν ἀπὸ τὰ Χριστούγεννα. Γιὰ τὴν γέννησι τοῦ Κυρίου θὰ πῆ ὁ ἄγγελος στοὺς ποιμένες˙ «Ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτήρ». Γεννήθηκε γιὰ σᾶς σήμερα σωτήρας.

Ἡ συγκύπτουσα ἀκόμα εἶναι καὶ ἕνα κριτήριο, ἕνας ἔλεγχος τῆς δικῆς μας συμπεριφορᾶς καὶ τακτικῆς. Ἡ συγκύπτουσα μᾶς ἐλέγχει καὶ μᾶς κρίνει. Ἐξ ἄλλου ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει˙ «Οὐκ οἴδατε ὅτι οἱ ἅγιοι τὸν κόσμον κρινοῦσι;». Δὲν γνωρίζετε ὅτι οἱ ἅγιοι θὰ κρίνουν τὸν κόσμο; Καὶ πῶς μᾶς κρίνει ἡ συγκύπτουσα; Μὲ τὴν ζωή της. Δεῖτε τὴν. Εἶναι μία γυναῖκα μὲ βαριὰ πάθησι. Ἔχει κυρτωμένη τὴν σπονδυλική της στήλη σὲ τέτοιο βαθμό, ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ ἀνορθωθῆ καθόλου. Εἶναι ἡ δυστυχὴς καταδικασμένη νὰ ἔχη τὸ κεφάλι τῆς στὸ ὕψος τῶν πελμάτων τῶν ποδιῶν της. Πόδια καὶ κεφάλι στὴν γῆ.  Καὶ ὅμως αὐτὴ ἡ γυναῖκα, ποὺ εἶχε κάθε λόγο, κάθε εὔλογη δικαιολογία, νὰ μὴν πηγαίνη στὸ ναό, στὴν συναγωγή, τὰ Σάββατα, αὐτὴ δὲν ἀπουσιάζει. Μετέχει στὴν σύναξι τῶν πιστῶν, στὴν κοινὴ προσευχή, στὴν κοινὴ λατρεία, στὴν ἀκρόασι τοῦ νόμου καὶ τῶν προφητῶν, ὅπως γινόταν τότε στὴν συναγωγή. Θὰ λέγαμε σήμερα μὲ τὰ δικά μας δεδομένα˙ Ἐκκλησιαζόταν! Ἁγιάζει τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου σύμφωνα μὲ τὸν νόμο, ὅπως ἐξ ἄλλου ἔκαμνε καὶ ὁ Χριστός. Καὶ ὁ Χριστὸς δὲν ἀπουσίαζε τὰ Σάββατα ἀπὸ τὴν συναγωγή.

Πῶς τώρα νὰ συγκριθοῦμε ἐμεῖς μὲ τὴν συγκύπτουσα; Ἂν αὐτὴ ἡ γυναῖκα μὲ τέτοιο σωματικὸ πάθος δὲν ἀπουσιάζει ἀπὸ τὸν ναό, ἐμεῖς τὶ σωματικὴ ἀδυναμία ἔχομε καὶ δὲν ἐκκλησιαζόμαστε; Τὶ μᾶς ἐμποδίζει ἐμᾶς καὶ ἀπουσιάζομε ἀπὸ τὸν ναὸ τὶς Κυριακές; Νὰ γιατὶ λέμε, ὅτι ἠ συγκύπτουσα θὰ μᾶς κρίνει καὶ θὰ μᾶς καταδικάσει, διότι χωρὶς νὰ ἔχωμε κανένα σωματικὸ πάθος, προφασιζόμαστε τάχα πόνους, ἀσθένειες, κτλ. γιὰ νὰ μὴν πᾶμε στὸν ναό. Μὲ κριτήριο τὴν συγκύπτουσα κανένας μας δὲν δικαιολογεῖται, κανέναν λόγο δὲν μποροῦμε νὰ ἐπικαλεσθοῦμε γιὰ νὰ δικαιολογήσωμε τὴν ἀπουσία μας ἀπὸ τὸν ἐκκλησιασμό.

Εἴπαμε ὅμως ὅτι καὶ ὁ Χριστὸς δὲν ἀπουσίαζε ἀπὸ τὸν ναό. Αὐτὸ εἶναι πολὺ σημαντικό. Στὸ ναὸ ἔγινε ἡ συνάντησις τοῦ Χριστοῦ μὲ τὴν συγκύπτουσα, καὶ βρῆκε ἡ γυναῖκα τὴν σωτηρία της καὶ λύθηκαν τὰ δεσμὰ τοῦ διαβόλου. Στὸν ναὸ θὰ βροῦμε καὶ ἐμεῖς τὸν Χριστό. Στὸ ναὸ τελεσιουργοῦντα τὰ μεγάλα μυστήρια. Στὸ ναὸ γίνεται ἡ θεία λειτουργία καὶ μεταδίδεται ὁ Χριστὸς στοὺς πιστούς. Στὸ ναὸ φαίνεται χειροπιαστὰ ἡ ἕνωσις τῶν πιστῶν σὲ ἕνα σῶμα, τοῦ ὁποίου κεφαλὴ εἶναι ὁ Χριστός, καὶ αὐτὸ εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Στὸ ναό, ὅπως ἡ συγκύπτουσα, θὰ βροῦμε καὶ ἐμεῖς, τὴν σωτηρία, τὴν λύτρωσι ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ διαβόλου.