Οι καλοί τρόποι συμπεριφοράς δεν είναι πολυτέλεια
Πολλές φορές θα χρειάστηκε να χαρακτηρίσουμε έναν συνάνθρωπό μας. Λέμε: «ο/η... έχει καλούς τρόπους συμπεριφοράς και είναι ευγενικός». Τον άνθρωπο αυτόν όλοι τον εκτιμούν, τον συμπαθούν και προσπαθούν να τον μιμηθούν.
Η διδασκαλία των καλών τρόπων συμπεριφοράς είναι θεμελιώδες καθήκον και υποχρέωση των γονέων πρώτα και κατόπιν του σχολείου. Οι γονείς έχουν υποχρέωση να διδάξουν στα παιδιά τους ότι πρέπει να συμπεριφέρονται μέσα στην οικογένεια, στο σχολείο και γενικά στην κοινωνία με ευγένεια, δηλαδή να έχουν καλούς τρόπους συμπεριφοράς. Η διδασκαλία της αρετής αυτής, λέγουν οι Ψυχολόγοι, πρέπει να αρχίζει από τη βρεφική ηλικία και πρέπει να τελειώνει (;) όταν ωριμάσουν τα παιδιά.
Από τις πρώτες μέρες της ζωής του, τα παιδιά παρατηρούν τους ενήλικες, έστω και ασυνείδητα, και καθώς μεγαλώνουν, υιοθετούν τα πρότυπα συμπεριφοράς τους, ορισμένα πρότυπα που βλέπουν στην οικογένεια. Μέχρι να γίνει ένα παιδί δύο ή τριών ετών, μπορούν οι γονείς να ακούσουν από αυτό να πει απλά «ευχαριστώ», «παρακαλώ» και «αντίο». Φυσικά, μιλάμε για παιδιά που μπορούν να μιλήσουν μέχρι αυτή την ηλικία.
Η πιο αποτελεσματική διδασκαλία των καλών τρόπων συμπεριφοράς είναι το παράδειγμα των γονέων. Αν οι γονείς χρησιμοποιούν ευγενικά λόγια στην καθημερινότητά τους, αν σκέφτονται τους άλλους εκτός από τον εαυτό τους, τα παιδιά τους μαθαίνουν τους καλούς τρόπους αρκετά γρήγορα. Όταν μια τέτοια συμπεριφορά γίνεται αποδεκτή στην οικογένεια, το παιδί απλώς την υιοθετεί. Δυσκολίες προκύπτουν όταν οι ίδιοι οι γονείς ξεχνούν να δείξουν καλούς τρόπους συμπεριφοράς, αν και απαιτούν καλούς τρόπους και τήρηση των καθιερωμένων οικογενειακών κανόνων από τα παιδιά τους. Για παράδειγμα, οι γονείς περιμένουν από τα παιδιά τους να πουν «ευχαριστώ» και «παρακαλώ» και να προσφερθούν να μοιραστούν, αλλά οι ίδιοι δεν το κάνουν πάντα.
Αργότερα στο καθήκον τους αυτό οι γονείς έχουν ως βοηθούς τους το σχολείο και άλλους παράγοντες που εμπλέκονται στη διαπαιδαγώγηση των νέων.
Οι γονείς και όλοι μας δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι καλοί τρόποι συμπεριφοράς, εκτός από την ενίσχυση της αρμονικής κοινωνικής συνύπαρξης, συμβάλλουν επίσης στην οικοδόμηση του χαρακτήρα και των αξιών των παιδιών. Ακόμα οι καλοί τρόποι συμπεριφοράς βοηθούν τα παιδιά να προετοιμαστούν για την ενηλικίωση, όπου η κοινωνική εθιμοτυπία είναι απαραίτητη σε επαγγελματικές και κοινωνικές περιστάσεις.
Αυτά που θα ακολουθήσουν δεν είναι κάτι το καινούργιο, όλοι μας, ή από τους γονείς μας ή από το σχολείο ή από την πείρα μας, τα γνωρίζουμε. Δυστυχώς όμως οι υποχρεώσεις, η εργασία, η τηλεόραση, ο υπολογιστής, η αμέλεια κλπ. δεν δίνουν σε πολλούς γονείς το χρόνο να ασχοληθούν με την διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους και την διδασκαλία καλών τρόπων συμπεριφοράς, με αποτέλεσμα να έχουμε συμμορίες νέων που βιαιοπραγούν, ληστεύουν όχι μόνον συμμαθητές τους, συνηλικιώτες τους αλλά και μεγαλύτερους τους.
Ας δούμε τώρα, τί πρέπει σα γονείς να διδάξουμε στο παιδί μας.
1. Να σέβεται τους συνανθρώπους του. Εφόσον ζούμε μέσα στην κοινωνία και συνεχώς ερχόμαστε σε επικοινωνία με συνανθρώπους μας πρέπει να τους σεβόμαστε. Σεβασμό πρέπει να δείχνουν τα παιδιά όχι μόνο στους γονείς τους, στους δασκάλους τους αλλά και σε κάθε συνάνθρωπό τους. Αυτό είναι απαραίτητο για την οικοδόμηση υγιών, ενσυναισθητικών σχέσεων σε όλη τη ζωή.
2. Να συνεργάζεται και να μοιράζεται: Γνωρίζουμε ότι τα παιδιά είναι εγωκεντρικά και τα θέλουν όλα δικά τους και δεν θέλουν να μοιραστούν τα παιχνίδια τους ή κάτι άλλο που έχουν. ʹΟταν αύριο θα μεγαλώσουν και θα βγούνε στην κοινωνία θα πρέπει όχι μόνο να συνεργάζονται αλλά και να μοιράζονται π.χ. τις δουλειές κλπ. Το μοίρασμα και η αναμονή της σειράς μας, προάγει τη συνεργασία και την ομαδική εργασία, που είναι απαραίτητα για τη συμβίωσή μας.
3. Να αποκτήσει αυτοπεποίθηση: Η εμπιστοσύνη που έχει το παιδί στις δυνάμεις και τις ικανότητές του συνιστούν το στοιχείο της αυτοπεποίθησης. Με βάσει τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας ή και αργότερα όλοι μας εισπράττουμε μηνύματα για το ποιοι είμαστε. Αν το περιεχόμενο αυτών των μηνυμάτων είναι θετικό, τότε έχουμε καλές εντυπώσεις για τον εαυτό μας, που μας βοηθούν να έχουμε εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση, στον εαυτό μας. Τα παιδιά που έχουν αυτοπεποίθηση στον εαυτό τους αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια και άνεση στην αλληλεπίδραση τους με τους άλλους.
4. Επίλυση Συγκρούσεων: Τα παιδιά θα ζήσουν μέσα στην κοινωνία και πολλές φορές θα βρεθούν στη θέση να διαφωνήσουν με συνανθρώπους τους, γι̉ αυτό θα πρέπει να διδαχθούν από τους γονείς τους δεξιότητες επίλυσης συγκρούσεων, όπως είναι η συγγνώμη και η εποικοδομητική επίλυση παρεξηγήσεων.
5. Να αποκτήσει αυτοεκτίμηση: Η αυτοεκτίμηση είναι η αξιολόγηση και η γνώμη που έχουμε για τον εαυτό μας, το πόσο τον εκτιμάμε, σεβόμαστε και αποδεχόμαστε. Επηρεάζει πολύ την ψυχική ευημερία και τη λήψη αποφάσεων. Ο έπαινος και η αναγνώριση των καλών τρόπων συμπεριφοράς ενισχύει την αυτοεκτίμηση των παιδιών, δείχνοντας ότι οι προσπάθειές τους να συμπεριφέρονται σωστά εκτιμώνται. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η αυτοεκτίμηση διαφέρει από την αυτοπεποίθηση. Η αυτοεκτίμηση αφορά την συνολική αίσθηση της αξίας μας ως άτομα, ενώ η αυτοπεποίθηση αφορά την πίστη στις ικανότητές μας σε συγκεκριμένες καταστάσεις.
6. Να γίνει ενεργός πολίτης. Ενεργό πολίτη θεωρούμε τον άνθρωπο που είναι ενημερωμένος, ανάλογα με την ηλικία του, για όσα συμβαίνουν γύρω του πού έχει αυτόνομη προσωπικότητα, κριτική σκέψη, δημιουργική διάθεση και πού συμμετέχει στα κοινωνικά δρώμενα. Ακόμα ενεργό πολίτη θεωρούμε αυτόν που ασκεί με συνέπεια τα δημοκρατικά του δικαιώματα και τις αντίστοιχες υποχρεώσεις του, επιδεικνύει αυτοσεβασμό και αλληλοσεβασμό, συνεργάζεται για το κοινό όφελος, τη συνύπαρξη των ανθρώπων και των λαών χωρίς αισθήματα σοβινισμού, προκατάληψης και μισαλλοδοξίας. Επίσης αυτόν που ενδιαφέρεται για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και ενεργεί, παρατηρώντας τι συμβαίνει στην κοινωνία και παρεμβαίνει, σε συνεργασία με συμπολίτες του, τις τοπικές αρχές, οργανωμένα σύνολα, όταν διαπιστώνει παρανομίες ή όταν εντοπίζει ένα πρόβλημα. ʹΟλα τα παραπάνω διδάσκονται από τη μικρή ηλικία από την οικογένεια και αργότερα το σχολείο, μέσα από την ανάπτυξη δράσεων και κατάλληλων πρακτικών.
7. Να λέγει «Παρακαλώ» και «Ευχαριστώ»: Πόσο ευχάριστα ακούγονται οι παραπάνω λέξεις όταν τις προφέρουν τα παιδιά. Πρέπει να μάθουν πριν πάρουν κάτι, να ζητήσουν την άδεια από τους μεγαλύτερους αρχίζοντας το αίτημα τους με τη λέξη «παρακαλώ» και αφού ικανοποιηθεί το αίτημά τους να ευχαριστήσουν ή αν κάποιος τα βοηθήσει ή τα δώσει κάτι που το έχουν ανάγκη, πρέπει να μάθουν να τον ευχαριστούν, το «ευχαριστώ» δεν είναι πολυτέλεια. Πρέπει να διδάξουμε το παιδί όταν ζητάει κάτι, είτε παίρνει ένα δώρο, η χρήση αυτών των δυο λέξεων δείχνει σεβασμό και εκτίμηση.
8. Αίτημα άδειας: Πρέπει να μάθουν τα παιδιά να ζητούν άδεια πριν μπούνε σε έναν ιδιωτικό χώρο ή αν θέλουν να πάρουν κάτι που δεν τους ανήκει. Αυτό βοηθά στην οικοδόμηση σεβασμού για την περιουσία και την ιδιωτικότητα των άλλων.
Επίσης όταν θα πάνε στο σχολείο, αν θέλουν για κάποιο σοβαρό λόγο να βγούνε έξω από την αίθουσα διδασκαλίας, να παίρνουν πάντα άδεια από τον δάσκαλό τους.
9. Χαιρετισμός και αντίο: Οι γονείς πρέπει να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους να χαιρετούν τους γνωστούς τους όταν τους συναντούν και να τους αποχαιρετούν όταν πρέπει να φύγουν. Αυτό δεν βοηθά μόνον στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων τους αλλά δείχνει ευγένεια.
10. Αρμονική συνύπαρξη. Το παιδί στην οικογένεια, στο σχολείο κι όταν θα μεγαλώσει και θα ζήσει μέσα στην κοινωνία, είναι λογικό να μην έχει τις ίδιες απόψεις, επιθυμίες, ιδέες ... με τους γονείς του, τους συμμαθητές του, τους φίλους του και τους συνανθρώπους του, αυτό έχει σα συνέπεια να δημιουργούνται εντάσεις, θυμοί, φιλονικίες κλπ. Αν θέλουμε να ζήσει ήρεμα και αρμονικά πρέπει να το μάθουμε να σέβεται, να ακούει τη γνώμη ή τις πεποιθήσεις των άλλων κι αν διαφωνεί να εκφράζει τις αντιρρήσεις του με ήρεμο και σωστό τρόπο. ʹΙσως θα χρειαστεί να κάνει λογικές υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, εκεί που μπορούν να γίνουν προκειμένου να μην διαταραχθούν οι σχέσεις του με τους άλλους. Τα παραπάνω οφείλουν να του τα διδάξουν οι γονείς του από την μικρή του ηλικία όχι μόνον με λόγια αλλά κυρίως με το παράδειγμά του.
11. Να περιμένει τη σειρά του. Πολλές φορές τα παιδιά συνοδεύουν τους γονείς τους στις εξωτερικές τους δουλειές, όπως ψώνια, Τράπεζες, κοινωνικές περιστάσεις ... Οι γονείς με το παράδειγμά τους και τις συμβουλές τους θα το διδάξουν να μην βιάζεται να τελειώσει τις υποχρεώσεις του παραμερίζοντας τους άλλους αλλά ότι πρέπει να περιμένει υπομονετικά τη σειρά του για να τελειώσει τις υποχρεώσεις του.
12. Να μην διακόπτει. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να μην διακόπτουν τους μεγαλύτερους τους όταν ομιλούν. Πρέπει να περιμένουν τη σειρά τους για να πούνε τη γνώμη τους.
13. Να αγαπήσει την καθαριότητα και την οργάνωση. Πολλά παιδιά επειδή αργούνε να ξυπνήσουν το πρωί και είναι η ώρα να πάνε στο σχολείο πηγαίνουν σ̉ αυτό ακάθαρτα. Οι γονείς πρέπει να τα διδάξουν ότι «η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά» γι̉ αυτό πρέπει πάντα να είναι καθαρά, όχι μόνο στο σώμα αλλά και στα ρούχα τους. Πρέπει το παιδί να μάθει να βουρτσίζει τα δόντια του, να πλένει, πριν φάγει, τα χέρια του, να καλύπτει το στόμα του όταν βήχει ή φτερνίζεται.
Οι γονείς ακόμα πρέπει να το διδάξουν να διατηρεί το περιβάλλον καθαρό και να μην πετά τα σκουπίδια όπου αυτό θέλει αλλά στους κάδους σκουπιδιών
Πρέπει ακόμα να τα μάθουν να έχουν το δωμάτιό τους τακτοποιημένο και καθαρό. Είναι σφάλμα να τακτοποιεί το δωμάτιο του παιδιού η μητέρα, ενώ μπορεί αυτό να το κάνει το παιδί της.
Με αυτά διδάσκουμε στο παιδί μας την υπευθυνότητα και την αγάπη στο περιβάλλον.
14. Να είναι προσεκτικό. Το παιδί πρέπει να μάθει να δίνει προσοχή στα όσα λέγει ο δάσκαλός του αλλά και οι άλλοι που συναντά. Επίσης αν χρειάζεται να μάθουν κάτι να ρωτήσουν τον συνομιλητή τους με ευγένεια.
15. Να ζητάει συγγνώμη. Πρέπει να μάθει το παιδί ότι αν κάνει κάποιο λάθος ή κάτι που δεν έπρεπε δεν είναι υποτιμητικό να ζητήσει συγγνώμη.
16. Ασφάλεια. Το παιδί που μεγαλώνει σε πόλη αντιμετωπίζει καθημερινά πολλούς κινδύνους π.χ. το πρωί που πηγαίνει στο σχολείο, μόνο του, ή όταν γυρίζει από αυτό, το απόγευμα που πηγαίνει στο φροντιστήριο ή να κάνει ψώνια σε μαγαζί της γειτονιάς, όταν πηγαίνει να παίξει με τους φίλους του κλπ. για να αποφύγει τους κινδύνους που θα συναντήσει θα πρέπει οι γονείς να το διδάξουν βασικούς κανόνες ασφαλείας, όπως, πριν διασχίσει ένα δρόμο πρέπει να κοιτάζει κι από τις δύο πλευρές. Αν κάποιος άγνωστος προσπαθήσει να το πλησιάσει και να πιάσει κουβέντα μαζί του να φύγει και να μην τον μιλήσει.
Η απόκτηση των καλών τρόπων συμπεριφοράς εκ μέρους του παιδιού δεν είναι εύκολη. Η επιμονή και η υπομονή των γονέων θα φέρουν σύντομα το θετικό αποτέλεσμα, εκτός από αυτά θα βοηθήσει πολύ και ο έπαινος. Είναι σημαντικό για το παιδί να βλέπει ότι οι καλοί τρόποι εκτιμώνται, όχι μόνον από τους γονείς αλλά κι από τους άλλους συνανθρώπους τους.
Η απόκτηση καλών τρόπων συμπεριφοράς από το παιδί είναι μία αξιοζήλευτη και αξιέπαινη προσπάθεια των γονέων και όλων όσων ασχολούνται με την διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
πηγή: https://aktines.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου