Γράφει ὁ κ. Ἡρακλῆς Ρεράκης, Καθηγητὴς ΑΠΘ, Πρόεδρος τῆς Πανελληνίου Ἑνώσεως Θεολόγων
Ὅπως γνωρίζουμε ἡ εὐαγγελικὴ Ἀλήθεια, Ὁδὸς καὶ Ζωὴ τοῦ Χριστοῦ, προτείνει στοὺς ἀνθρώπους καὶ ἰδιαίτερα στοὺς νέους νὰ μετανοοῦν, νὰ καθαρίζονται ἀπὸ τὰ πάθη, νὰ ἐνισχύουν τὴν πίστη τους καὶ νὰ διατηροῦν ὑγιεῖς σχέσεις ἀγάπης καὶ σεβασμοῦ μὲ τὸν Θεό, τοὺς συνανθρώπους τους καὶ τὸν φυσικὸ κόσμο. Σὲ αὐτὴν τὴν κατεύθυνση, εἶναι εὐλογία ἡ διδασκαλία στὰ σχολεῖα τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς ἀγωγῆς, μέσῳ τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, καθὼς συμβάλλει ὄχι μόνον στὴν ἀπόκτηση ἀπαραίτητων γνώσεων, ἀλλὰ καὶ στὴν μετάδοση ἀναγκαίων ἁγιοπνευματικῶν ἐμπειριῶν, ἀρετῶν καὶ προτύπων στὰ παιδιά. Ἡ σχολικὴ χριστιανικὴ ἀγωγή, βοηθᾶ τοὺς νέους ὑπεύθυνα καὶ μέσα ἀπὸ κατάλληλη παιδαγωγικὴ καὶ διδακτικὴ μεθοδολογία, νὰ συνειδητοποιοῦν καὶ νὰ ἀναπτύσσουν, ὡς Χριστιανοί, τὴ χριστιανική τους συνείδηση, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ συνδέονται μὲ τὸ εὐρύτερο πνευματικό, ἠθικοκοινωνικὸ καὶ πολιτισμικό τους περιβάλλον, πού, παρὰ τὴ σύγχρονη πνευματικὴ κρίση, διατηρεῖ ἀκόμη τὶς ὀρθόδοξες χριστιανικές του ρίζες.
Τὸ Μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν, παρὰ τὴν ἐπίθεση ποὺ δέχεται ὁ ὀρθόδοξος χαρακτήρας του, ἀπὸ τὸ 2011 ἕως καὶ σήμερα, ἀπὸ κάποιους θεολογικούς, πολιτικούς, ἰδεολογικοὺς καὶ ἐκσυγχρονιστικοὺς κύκλους, συνεχίζει νὰ συγκινεῖ τὶς ψυχὲς τῶν νέων καὶ νὰ τὶς διαποτίζει μὲ τὶς ἀρετὲς τῆς ἐν Χριστῷ πίστεως, εὐσέβειας καὶ ἀγάπης. Τὰ τελευταῖα χρόνια, κυριαρχεῖ σὲ ἕνα κομμάτι τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας ἡ ἀπουσία τῶν ἀληθινῶν κοινωνικῶν σχέσεων, τόσο στοὺς ἐνήλικες, ὅσο καὶ στοὺς νέους, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ὑπάρχει στὴ σύγχρονη καθημερινότητα, ἡ αἴσθηση μίας ἀποξένωσης, ἑνὸς ἀτομοκεντρισμοῦ καὶ ἀνταγωνισμοῦ, πού, ἐνίοτε, καταλήγει σὲ ὠμὴ βία, ἐπιθετικότητα, ἀκόμη καὶ σὲ ἐγκληματικότητα. Ἡ σχολικὴ χριστιανικὴ ἀγωγὴ τῆς εἰρήνης, τῆς ἀγάπης καὶ τῆς μετάνοιας, ποὺ στοχεύει στὴν πνευματικὴ δόμηση τῶν νέων, λαμβάνει ὑπόψη τὰ κοινωνικοπνευματικὰ ἐλλείμματα, γνωρίζοντας ὅτι ὀφείλονται στὴν ἀντιστασιακὴ ἀδυναμία τῶν ἀνθρώπων ἔναντι τοῦ κακοῦ.
Ἡ λέξη «συγχώρεση», ἀπὸ τὸ ρῆμα «συγχωρῶ» σημαίνει «κάνουμε χῶρο, δίνουμε περιθώριο» στὸν ἄνθρωπο ποὺ μᾶς πλήγωσε. Γι’ αὐτὸ τὰ ὀρθόδοξα Θρησκευτικὰ διδάσκουν ὅτι ἡ χριστιανικὴ καὶ ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ ἀποτελεῖ τὴν πλέον ἐνδεικτικὴ καὶ ἀποτελεσματικὴ θεραπεία καὶ ἐξυγίανση τῶν ἀνθρωπίνων παθῶν. Μὲ τὴν καλλιέργεια τῶν χριστιανικῶν ἀρετῶν, δίνεται ἔμφαση καὶ προτεραιότητα στὴ γνησιότητα, τὴν ἁγνότητα καὶ τὴν καθαρότητα τῶν διαπροσωπικῶν καὶ διανθρωπίνων σχέσεων. Μάλιστα, ἐκτὸς τῶν πνευματικῶν πληροφοριῶν, ἐπεξεργάζονται καὶ κάποιες ἐπιστημονικὲς ἔρευνες, ποὺ ἀσχολοῦνται μὲ τὴ σχέση ἀνάμεσα στὴν ὑγεία καὶ τὴ θρησκευτικότητα καὶ οἱ ὁποῖες ἀποδεικνύουν ὅτι ἡ ὕπαρξη τῆς ἀληθινῆς πίστεως στὸν ἄνθρωπο, ἐξασφαλίζει ἕνα ὑψηλὸ ἐπίπεδο ψυχοσωματικῆς ὑγείας, τὸ ὁποῖο συνδέεται μὲ τὴ μείωση τῆς θνησιμότητας, τὴ βοήθεια σὲ μακροχρόνιες ἢ ἀνίατες ἀρρώστιες, τὴν ἀνακούφιση στὸν πόνο, τὴ γαλήνη, τὴν ἐλπίδα, τὴν ἀνεύρεση νοήματος ζωῆς κ.ἄ. Ἀρκετοὶ σύγχρονοι ψυχολόγοι ἔχουν ἐρευνήσει τὶς ἐπιδράσεις ποὺ ἀσκεῖ ἡ χριστιανικὴ πίστη καὶ ἡ πνευματικὴ ζωὴ (συμμετοχὴ στὴν Ἐξομολόγηση, στὴ Θ. Κοινωνία, στὴ λατρευτικὴ καὶ κοινωνικὴ ζωή), ὡς πρὸς τὴν ψυχικὴ καὶ σωματικὴ ὑγεία καὶ εὐεξία, τὴ διάθεση γιὰ διαπροσωπικὲς σχέσεις, τὴ θεραπεία τῆς τάσεως γιὰ ἀπομόνωση, μοναξιὰ καὶ ἀντικοινωνικότητα. Ἡ ἔμπρακτη αὐτὴ πίστη, ἐπίσης, ἐπηρεάζει θετικὰ τὴν αὐτοπεποίθηση, τὸ ἦθος, τὴ φιλοσοφία καὶ τὸν τρόπο σκέψεως καὶ ζωῆς, βελτιώνοντας τὴν ἀνάπτυξη τῶν κοινωνικῶν δεσμῶν καὶ τὴν ὁμαλὴ καὶ δημιουργικὴ ἔνταξη σὲ κοινωφελεῖς ὁμάδες. Ὑπάρχουν ἐνδείξεις, ἀκόμη, ποὺ ἐπιβεβαιώνουν ὅτι, σὲ γενικὲς γραμμές, οἱ ἄνθρωποι ποὺ πιστεύουν ὑπόκεινται σὲ μικρότερο βαθμὸ σὲ νευρωσικὲς διαταραχὲς ἀπὸ τὸν ὑπόλοιπο πληθυσμό. Σὲ ἔρευνα ποὺ ἔγινε σὲ ἐνήλικες, μετὰ ἀπὸ χειρουργική τους ἐπέμβαση ἀορτοστεφανιαίας παράκαμψης (μπαϊπάς), διαπιστώθηκε ὅτι κατέληξαν τὸ 5% τῶν πιστῶν ἔναντι τοῦ 12% τῶν μὴ πιστῶν. Ὅταν ἐρευνήθηκαν κάποιες μεταβλητές, ὅπως ἡ παλαιότερη καρδιοχειρουργικὴ ἐπέμβαση, ἡ βαρύτητα τῆς ἀρτηριακῆς στένωσης, ἡ ἡλικία, ἡ συμμετοχὴ σὲ κοινωνικὲς ἢ θρησκευτικὲς δραστηριότητες, διαπιστώθηκε ὅτι ἡ ἀποδοχὴ καὶ λειτουργία μίας ἄνωθεν ἐρχόμενης ψυχικῆς δύναμης καὶ αἰσιοδοξίας, σχετιζόταν, στενά, μὲ τὴν καλὴ φυσικὴ ὑγεία καὶ τὴ μακροβιότητα.
Ὡς γνωστό, στὴν ὀρθόδοξη πίστη λειτουργεῖ, σὲ ὑψηλὸ βαθμό, ἡ κοινωνικότητα, εἴτε ὡς σχέση μὲ τὸν Θεὸ εἴτε ὡς σχέση μὲ τὸν συνάνθρωπο καὶ τὸ φυσικὸ περιβάλλον. Ἔτσι, ἡ ἐνοριακὴ κοινότητα ἀποτελεῖ μία ζεστὴ κοινωνία προσώπων, ποὺ δημιουργεῖ ψυχικὴ εὐφορία καὶ ἐπιδρᾶ, θετικά, στὴν αἰσιόδοξη θέαση τῆς ζωῆς. Μεταξὺ ἄλλων, διαπιστώθηκε σὲ ἔρευνες ὅτι ὅσοι συμμετέχουν, τακτικὰ καὶ ἀληθινά, στὴ Μυστηριακὴ καὶ Λατρευτικὴ ἐνοριακὴ ζωή, νοσοῦν σπανιότερα ἀπὸ κατάθλιψη καὶ αὐξημένη ἀρτηριακὴ πίεση, σὲ σύγκριση μὲ τοὺς ἄλλους. Αὐτὸ ὀφείλεται στὸ ἰσχυρὸ ἀνοσοποιητικὸ σύστημα ποὺ ἀναπτύσσεται στοὺς πιστούς. Ἐπιπλέον, ἐπισημαίνεται ἐρευνητικὰ ὅτι ἡ πίστη στὸν ἀληθινὸ Θεὸ βοηθᾶ τοὺς ἀσθενεῖς νὰ ἔχουν θετικὴ εἰκόνα γιὰ τὸν ἑαυτό τους, ἐνῶ τοὺς ἀποθαρρύνει νὰ προβαίνουν σὲ καταχρήσεις, ποὺ βλάπτουν τὴν ὑγεία καὶ θέτουν σὲ κίνδυνο τὴ ζωή τους καὶ τὴ ζωὴ τῶν ἄλλων.
Ἡ χριστιανικὴ διδασκαλία, ἐξάλλου, προτρέπει τοὺς πιστοὺς νὰ ἀλλάξουν τὴ ζωή τους, μετατρέποντας τὴν πίστη τους σὲ ἔργα, ἐνῶ τοὺς παροτρύνει νὰ μετανοήσουν καὶ νὰ ἀλλάξουν: τὸ μῖσος σὲ ἀγάπη, τὴν ἐσωτερικὴ ἀκαθαρσία σὲ καθαρότητα, τὴν ὀργὴ σὲ πραότητα, τὴν ἐκδικητικότητα σὲ μακροθυμία καὶ συγχώρεση κ.ἄ. Ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον, ἐπίσης, παρουσιάζουν κάποιες ἐπιστημονικὲς ἔρευνες, ποὺ ἀποδεικνύουν ὅτι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ὀργίζονται, πικραίνονται, πονοῦν ἢ διατηροῦν ἐκδικητικὰ ἴχνη μέσα τους γι’ αὐτὸν ποὺ τοὺς ἀδίκησε ἢ τοὺς πόνεσε, παρουσιάζουν ἄγχος, κυκλοφοριακὴ πίεση καὶ ἄλλες δυσλειτουργίες, ποὺ δὲν ἐμφανίζονται ἢ ἐμφανίζονται σὲ πολὺ χαμηλότερο βαθμὸ σὲ αὐτοὺς ποὺ δὲν ὀργίζονται καὶ εἶναι συγχωρητικοί, λόγῳ τῆς χριστιανικῆς τους ἀγωγῆς. Ἡ ὀργή, εἰδικότερα, πού, ἐκτὸς τῶν ἄλλων, θεωρεῖται ὡς ἐμπόδιο γιὰ τὴν καλλιέργεια διαπροσωπικῶν σχέσεων, ἔχει διαπιστωθεῖ ὅτι ἀποτελεῖ ἀρνητικὸ παράγοντα γιὰ τὴ λειτουργία τῆς καρδιᾶς, καθὼς δημιουργεῖ κίνδυνο γιὰ καρδιακὲς παθήσεις. Ἡ ὀργή, συνεπῶς, ὡς ἐφάμαρτο πάθος, ὅταν ἐξελίσσεται σὲ χρόνια ἐχθρότητα, δυσπιστία, κυνισμό, ἀνταγωνισμὸ κ.ἄ., θεωρεῖται ἐπικίνδυνη. Ἡ ἀγωγὴ τῆς συγχωρητικότητας, ποὺ διδάσκεται στὴ σχολικὴ ὀρθόδοξη ἀγωγή, ὁπλίζει τοὺς νέους μὲ πνευματικὴ ὡριμότητα, γιὰ νὰ μποροῦν, στὴ συνέχεια τῆς ζωῆς τους, νὰ ἀντιμετωπίζουν τὶς ἀδικίες ποὺ θὰ δέχονται καὶ νὰ συγχωροῦν τοὺς ἐχθρούς τους, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μειώνεται τὸ ἄγχος, ἡ ψυχικὴ ἔνταση καὶ ἡ κυκλοφοριακὴ πίεση καί, γενικά, νὰ βελτιώνεται ἡ ψυχικὴ καὶ πνευματική τους ὑγεία.
Μεγάλη βαρύτητα, στὴν ὀρθόδοξη ἀγωγὴ δίνεται στὸ Μυστήριο τῆς Ἐξομολόγησης, τῆς Μετάνοιας καὶ τῆς συγχώρεσης, διότι ὁ ἐμπαθὴς ἐλευθερώνεται ἀπὸ τὰ ἀρνητικά του συναισθήματα καὶ τὶς ἐνοχὲς καὶ συγκροτεῖ πνευματικότερα τὴν προσωπικότητά του. Νεώτερες μελέτες, μάλιστα, ἐπισημαίνουν τὴν ἀξία τῆς ἔμπρακτης ὑπακοῆς καὶ προσαρμογῆς μας στὸ σημεῖο τῆς προσευχῆς ποὺ μᾶς δίδαξε ὁ Χριστός: «καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν», δηλαδὴ στὸ γεγονὸς ὅτι «ἡ ἐφαρμογὴ τῆς συγχώρεσης μπορεῖ νὰ ἀνακουφίσει ἢ νὰ ἀπαλλάξει ἀπὸ ψυχικὰ νοσήματα, νὰ βελτιώσει τὴν ψυχικὴ ὑγεία τῶν ἀσθενῶν ἀλλὰ καὶ νὰ ὁδηγήσει ἢ νὰ ἐπαναφέρει τὸν ἀσθενῆ σὲ μία καινούρια ἀρχή». Ἡ συγχώρεση, μάλιστα, συμβάλλει στὸ ἄδειασμα τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ ἀρνητικὰ συναισθήματα ἀποστροφῆς πρὸς τοὺς ἄλλους καὶ στὴν ἐπίτευξη τῆς συμφιλίωσης μαζί τους. Συμβάλλει, ἀκόμη, στὴν ἀπαλλαγὴ τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τὶς βλαβερὲς σκέψεις, στὴν ἀπελευθέρωσή τους ἀπὸ τὶς ἐνοχές, τὴν ὀργὴ καὶ τὶς ἐσωτερικὲς συγκρούσεις, ἐνῶ ἐπικεντρώνει τὸ ἐνδιαφέρον τους σὲ νέους πνευματικοὺς στόχους. Στὴ συνάφεια αὐτή, ἐρευνητικὰ δεδομένα ἔδειξαν ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἔχουν βαθιὰ καὶ σταθερὴ πίστη, μποροῦν νὰ συγχωροῦν εὐκολότερα ἀπὸ ἐκείνους ποὺ δὲν ἔχουν.
Μὲ βάση τὰ παραπάνω, προτείνεται, νὰ συνεχιστεῖ, κατὰ τὴν ἀγωγὴ καὶ τὴν ἀνατροφὴ τῶν παιδιῶν, ἡ διδασκαλία τῆς Μετάνοιας, τῆς συγχώρεσης καὶ τῆς συγγνώμης, καθώς, ἔτσι, ἀφενός, καλλιεργεῖται ἕνα θετικὸ κοινωνικὸ κλῖμα, ποὺ εὐνοεῖ τὴν ἐνίσχυση τῆς συνεργασίας, τοῦ ἀλληλοσεβασμοῦ καὶ τῆς ἐμπιστοσύνης, ἀφετέρου, ἐλευθερώνονται τὰ μὲν θύματα, ἀπὸ τὴν ἐμπειρία τῆς πικρίας, τῆς μνησικακίας καὶ τῆς ἐκδικητικότητας οἱ δὲ θῦτες, ἀπὸ τὸ ἀντιχριστιανικὸ πάθος, νὰ θέλουν νὰ προκαλοῦν κακὸ στοὺς ἄλλους.
πηγή: https://aktines.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου