Ἑρμηνεία στὸ Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς Πρὸ τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ π. Αὐγουστῖνου ''Σταγόνες ἀπὸ τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν'

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

Ματθ. 1, 1-25

 

ΟΝΕΙΡΑ

«Ταῦτα δὲ αὐτοῦ ἐνθυμηθέντος ἰδοὺ ἄγγελος

Κυρίου κατʼ ὄναρ ἐφάνη αὐτῶ λέγων˙ Ἰωσήφ...»

(Ματθ. 1, 20)

 

ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ, ἀγαπητοί, λέγεται Εὐαγγέλιο τῆς Κυριακῆς πρὸ τῶν Χριστουγέννων. Περιέχει πολλὰ ὀνόματα ἀνθρώπων, ποὺ ἀνήκουν ὅλοι στὴν ἱστορία τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ ἔθνους. Εἶνε σὰν μιὰ μακριὰ ἀλυσίδα μὲ πολλοὺς κρίκους.

Ἀρχὴ εἶνε τὸ ἱστορικὸ πρόσωπο τοῦ Ἀβραάμ, ποὺ ἔζησε 3.000 περίπου χρόνια πρὸ Χριστοῦ. Στὸν Ἀβραὰμ δόθηκε ὑπόσχεσι ἀπὸ τὸ Θεό, ὄτι ἕνας ἀπὸ τοὺς μακρινοὺς ἀπογόνους του θὰ σώση ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα. Ἡ ὑπόσχεσι αὐτὴ δόθηκε κατʼ ἐπανάληψιν καὶ σὲ ἄλλα πρόσωπα τῆς παλαιᾶς διαθήκης, πατριάρχες καὶ προφῆτες. Ὁ δὲ εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο ἀναφέρει τὰ ὀνόματα αὐτὰ γιὰ νὰ ἀποδείξη, ὅτι ὁ Χριστὸς σὰν ἄνθρωπος ἔλκει τὴν καταγωγή του ἀπὸ τὸν Ἀβραάμ, τὸν Ἰσαάκ, τὸ Δαυῒδ καὶ τοὺς ἄλλους πατέρες.

* * *

Δὲν ὑπάρχει ἄλλο πρόσωπο στὴν ἱστορία τοῦ Ἰσραήλ, στὸ ὁποῖο νὰ ἐκπληρώνωνται οἱ προφητεῖες ποὺ δόθηκαν γιὰ τὸ Μεσσία. Ἐμεῖς οἱ χριστιανοὶ πιστεύουμε ἀκραδάντως, ὅτι στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ ἦρθε ἐκεῖνος ποὺ γενεὲς γενεῶν περίμεναν οἱ ἄνθρωποι. Ἦρθε ὁ Μεσσίας, ἦρθε ὁ Χριστός. Ἦρθε ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Λαοὶ καὶ ἔθνη, γλώσσες καὶ φυλές, ὑμνῆστε καὶ δοξάστε τὸ Χριστό!

Μάταια οἱ Ἰουδαῖοι, ποὺ δὲν πίστεψαν στὸ Χριστό, περιμένουν ἀκόμη νὰ ἔρθη ὁ Μεσσίας τοῦ κόσμου. Καὶ πάνω στὴν προσδοκία τους αὐτὴ πλάθουν θεωρίες καὶ ζοῦν μὲ τὴν ἰδέα, ὅτι μιὰ μέρα θὰ ἱδρυθῆ ἡ ἑβραϊκὴ κοσμοκρατορία. Ἀλλʼ ὁ Μεσσίας, ὁ πραγματικὸς Μεσσίας, ὁ Χριστός, ἦρθε καὶ μὲ τὴ διδασκαλία του, τὰ θαύματα καὶ τὴν ὑπέρτατη θυσία του ἵδρυσε πνευματικὴ βασιλεία, τὴν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία διαφέρει ἀπὸ τὰ κοσμικὰ κράτη. Ὁ Χριστὸς βασιλεύει μέσα στὶς καρδιὲς ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων ποὺ τὸν πιστεύουν σὰν ὁδηγὸ τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

Ὁ Χριστὸς κατὰ τὴν προφητεία τοῦ Ἠσαΐου γεννήθηκε ἀπὸ παρθένο μητέρα. Μοναδικὸ φαινόμενο! Διότι νόμος φυσικὸς εἶνε, οἱ ἄνθρωποι νὰ γεννιῶνται ἀπὸ πατέρα καὶ μητέρα. Μόνο ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, ὁ Ἀδάμ, δημιουργήθηκε ἀπʼ εὐθείας ἀπὸ τὸν Θεό. Ἀλλʼ ἄν ὁ πρῶτος Ἀδάμ, ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, δημιουργήθηκε χωρὶς μεσολάβησι ἀνδρὸς καὶ γυναικός, τί, δὲν μποροῦσε νὰ γεννηθῆ ὁ δεύτερος Ἀδάμ, ὁ Χριστός, ὁ ἀρχηγὸς τῆς νέας ἀνθρωπότητος, μόνο ἀπὸ γυναῖκα; Ἐκεῖνος ποὺ ἔκανε τὸ πρῶτο θαῦμα δὲν μποροῦσε νὰ κάνη καὶ τὸ δεύτερο θαῦμα; Τίποτε δὲν εἶνε ἀδύνατο στὴν παντοδυναμία του. Ἤ πιστεύουμε ὅτι ὑπάρχει Θεὸς ποὺ μπορεῖ νὰ κάνη τὰ πάντα, ἤ δὲν πιστεύουμε. Ὁ ἄνθρωπος εἶνε ἐλεύθερος νὰ παραδεχθῆ ἤ τὸ ἕνα ἤ τὸ ἄλλο. Ἀλλʼ ἄν παραδεχθῆ ὅτι δὲν ὑπάρχη Θεὸς παντοδύναμος, τότε ἡ ἄρνησί του αὐτὴ θὰ τὸν ὁδηγήση σὲ πολλὲς ἀπορίες καὶ ἀντιφάσεις, ποὺ δὲν μπορῆ νὰ τὶς λύση μὲ τὸ μυαλό του.

* * *

Ὁ Χριστὸς γεςννήθηκε ἐκ παρθένου. Μέγα, καταπληκτικό, ἀνεπανάληπτο θαῦμα! Ἀλλὰ ὅταν θὰ ἔβλεπαν τὴν Παρθένο ἔγκυο, ἦταν φυσικό νὰ σκανδαλισθοῦν καὶ νὰ ὑποπτευθοῦν ὅτι αὐτὴ εἶχε σαρκικὲς σχέσεις μὲ ἄλλον ἄνδρα, καὶ κατὰ τὸ μωσαϊκὸ νόμο, ἄν καταγγελόταν στὶς ἀρχές, ἔπρεπε νὰ τιμωρηθῆ μὲ λιθοβολισμό. Γιʼ αὐτὸ ὁ Θεός, ὁ οὐράνιος Πατέρας, προνόησε καὶ ἡ Παρθένος εἶχε μνηστευθῆ ἕναν ἄνδρα δίκαιο, τὸν Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος εἶλκε τὴν καταγωγή του ἀπὸ τὸ γένος τοῦ Δαυῒδ καὶ ἐθεωρεῖτο κατὰ τὶς νομικὲς διατάξεις σὰν ἄνδρας της. Ἔτσι προφυλάχθηκε ἡ Παρθένος.

Ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰωσ'ήφ, ὁ ὁποῖος καμμιὰ σαρκικὴ σχέσι δὲν εἶχε μὲ τὴν Παρθένο, ὅταν εἶδε τὴν Παρθένο ἔγκυο, ἦταν φυσικὸ νὰ σκανδαλισθῆ. Ὑποψιάστηκε, ὅτι ἡ μνηστή του εἶχε σχέσεις σαρκικὲς μὲ ἄγνωστο ἄνδρα καὶ ὅτι ἀπʼ αὐτὸν συνέλαβε.

Ζάλη λογισμῶν τὸν κατέλαβε. Τί νὰ κάνη; Νὰ τὴν καταγγείλη στὶς ἀρχὲς καὶ νὰ ὑποστῆ ἡ Παρθένος τὶς συνέπειες τοῦ σκληροῦ νόμου; Τοῦ φαινόταν σκληρό. Ἀλλὰ καὶ νὰ τὴν κρατήση πάλι κοντά του τοῦ φαινόταν δύσκολο. Μὴ θέλοντας νὰ κάνη οὔτε τὸ πρῶτο οὔτε τὸ δεύτερο, κατέληξε στὴν ἀπόφασι νὰ τὴ διώξη ἀπὸ τὸ σπίτι του.

Ἀλλὰ ὁ Θεός, ποὺ προστάτευε τὴν Παρθένο, δὲν ἄφησε τὸν Ἰωσὴφ νὰ πραγματοποιήση τὴν ἀπόφασί του. Ἐπενέβη. Τὴ νὐχτα ὁ Ἰωσήφ, ἐνῶ κοιμόταν εἶδε ὄνειρο. Εἶδε ἕναν ἄγγελο νὰ τοῦ λέη˙

«Ἰωσήφ, υἱὲ τοῦ Δαυΐδ, μὴ φοβηθῆς νὰ παραλάβης τὴν Μαρία τὴν γυναῖκα σου. Αὐτὸ ποὺ ἔχει στὴν κοιλιά της εἶνε ἀπὸ Πνεῦμα ἅγιο. Θὰ γεννήση υἱὸ καὶ θὰ καλέσης τὸ ὄνομά του Ἰησοῦ, διότι αὐτὸς θὰ σώση τὸν λαὸ ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες του. Ἔτσι θὰ πραγματοποιηθῆ ὅ,τι ὁ Κύριος μὲ τὸν προφήτη εἶπε˙ “Ἰδοὺ ἡ παρθένος θὰ μείνη ἔγκυος καὶ θὰ γεννήση υἱὸ καὶ θὰ καλέσης τὸ ὄνομά του Ἐμμανουήλ, ποὺ σημαίνει μαζί μας ὁ Θεός”» (Ματθ. 1, 20-21).

* * *

Ὄνειρο εἶδε ὁ δίκαιος Ἰωσήφ. Ὄνειρο, ποὺ τὸν καθωδηγοῦσε τί πρέπει νὰ πράξη. Ἀλλὰ ὄνειρα βλέπουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Ποιός ἄνθρωπος δὲν εἶδε ὄνειρο; Ἀλλὰ ποιός μπορεῖ νὰ ἰσχυρισθῆ, ὅτι τὸ ὄνειρο ποὺ βλέπει προέρχεται ἀπὸ τὸ Θεό; Δὲν εἴμαστε ἐμεῖς ὅπως ὁ Ἰωσήφ, ὁ μνηστήρας τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου, καὶ ὅπως ἄλλοι ἅγιοι ποὺ εἶδαν θεϊκὰ ὄνειρα. Τὰ θεϊκὰ ὄνειρα εἶνε σπάνια.

Τὰ ὄνειρα εἶνε βέβαια ἕνα περίεργο φαινόμενο, ποὺ φανερώνει, ὅτι ὑπάρχει ψυχή, ἡ ὁποία καὶ στὴν κατάστασι τοῦ ὕπνου κάτι βλέπει καὶ ἀκούει. Τὸ περίεργο αὐτὸ φαινόμενο τῶν ὀνείρων μελετοῦν ψυχολόγοι καὶ δίνουν τὴν ἑρμηνεία, ὅτι τὰ ὄνειρα συνήθως εἶνε ἀντανακλάσεις τῆς καθημερινῆς ζωῆς μὲ τοὺς πόνους καὶ τοὺς πόθους, τὰ βάσανα καὶ τὶς θλίψεις της. Ἀπὸ τὸ βάθος τοῦ ἐσωτερικοῦ κόσμου ξεπηδοῦν τὰ ὄνειρα. Πεινάει κάποιος; Στὸ ὄνειρό του, ὅπως λέει καὶ ὁ λαός, βλέπει καρβέλια. Διψάει; Βλέπει βρύσες καὶ ποτάμια. Κάθεται σὲ καλύβι; Βλέπει παλάτια...

Βέβαια δὲν μποροῦμε νὰ δώσουμε μιὰ αὐθεντικὴ ἑρμηνεία τοῦ φαινομένου ποὺ λέγεται ὄνειρο. Ἀλλὰ θέλουμε νὰ ἐπιστήσουμε τὴν προσοχὴ ὅλων, νὰ μὴν ταράζωνται ὅταν βλέπουν ὄνειρα καὶ καταφεύγουν στοὺς ὀνειροκρίτες γιὰ νὰ βροῦν ἑρμηνείες. Διότι, ὅπως λέει ἡ Γραφή, «πολλοὺς ἐπλάνησαν τὰ ὄνειρα». Ἀλλὰ νὰ ἔχουμε ἐμπσιτοσύνη ἀπόλυτη στὸ Θεό, ὁ ὁποῖος προνοεῖ καὶ φροντίζει γιὰ ὅλα τὰ παιδιά του καὶ ὅ,τι εἶνε ἀναγκαῖο γιὰ τὴ σωτηρία μας τὸ ἔχει ἀποκαλύψει στὴν ἁγία Γραφή.

Μὴ ζητᾶτε περισσότερα. Μὴν ἀκοῦτε τὶς ὁραματίστριες.

 

Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστῖνου Ν. Καντιώτου (Μητροπολίτου πρώην Φλωρίνης) ''Σταγόνες ἀπὸ τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν'', σελ. 329-334 (ἕκδοσις Γ΄, ''Ἀδελφότης ΣΤΑΥΡΟΣ'',  Ἀθῆναι 1990).