Η προσευχή είναι το ταξίδι της καρδιάς προς την αγκάλη του Θεού. - Αρχιμανδρίτης π. Σεβαστιανός Τοπάλης

Πολύ όμορφα ο Ιερός Χρυσόστομος τοποθετεί την προσευχή στης καρδιάς την αέναη εργασία με τον Θεό και όχι στο τυπικό και στους κανόνες των ωρών και των καιρών που η προσευχή καταντά άγευστη και καθωπρεπιστική. ‘’Εὐχὴ οὖν οὐκ ἐν σχήματι γινομένη, ἀλλ᾽ ἐκ καρδίας ἐπιτελουμένη· οὐ καιροῖς καὶ διαστήμασιν ὡρῶν περικλειομένη, ἀλλὰ νύκτωρ καὶ μεθ᾽ ἡμέραν ἄπαυστον τὴν ἐργασίαν ἔχουσα.’’ Ἔτσι ἄν ἡ προσευχή δέν ἔχει τήν καρδιακή της ἔκφραση καί ἄν δέν κι-νεῖται διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα ἀπό ‘’καρδίαν συντετριμμένην καί τεταπεινωμένην’’ δεν έχει την αληθινή έκφρασή της. 

Ἡ προσευχή εἶναι ὁ πόθος τοῦ ἀνθρώπου γιά τόν Θεό. Ἡ ἀγωνία του εἶναι πῶς νά προσεύχεται ἀληθῶς εἴτε στό κελί του εἴτε στήν σύναξη τῆς Ἐκκλησίας, νά μπορέσει νά ἀνοιχτεῖ ψηλά στόν οὐρανό καί νά ἀνταμώσει τόν Θεό μέσα στήν ἀγκάλη Του. Πῶς νά περιγραφεῖ μέ ἀνθρώπινη γραφίδα ἡ εἰκόνα τῆς χαρᾶς καί τοῦ ἀκατάσχετου πόθου καί τοῦ θείου ἔρωτος τήν ὥρα τῆς προσευχῆς στην μοναξιά του Θεού; 

Ἡ εἰκόνα τοῦ παιδιοῦ πού μέ πόθο καί δάκρυα ὁρμᾶ στήν ἀγκαλιά τῆς μάνας του, γιά νά πιεῖ τό γάλα της, εἶναι ἐκφραστική τῆς καιόμενης προσευχόμενης καρδιᾶς. Ἔτσι ὁ διδάσκαλος τῆς προσευχῆς Ἱερός Χρυσόστομος περιγράφει τήν προσευχή σαν ένα ταξίδι της καρδιάς προς τα ουράνια σκηνώματα. Τήν παρουσιάζει ὡς πορεία καί ἀνάβαση τῆς ψυχῆς στόν οὐρανό, ὅπου βρίσκει τόν Θεό καί χώνεται στήν ἀγκάλη Του. Τήν ὥρα πού ἡ ψυχή προσεύχεται, ὑπερπηδάει τήν γῆ, περνάει μέσα ἀπό τήν ἀτμόσφαιρα, βγαίνει πιό πάνω ἀπό τόν ἀέρα, ἀνεβαίνει πιό πάνω κι ἀπό τά ἀστέρια, περνᾶ πιό πάνω κι ἀπό τούς ἀγγέλους, κι ἀπό κάθε κτιστή φύση καί ἔρχεται στόν θρόνο τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἐκεῖ προσκυνᾶ τόν Θεό καί συνομιλεῖ μέ τόν Οὐράνιο Βασιλιά. Ἐκεῖ σάν τό μικρό παιδί ἁπλώνει τά χέρια στόν Πατέρα του, καί ὁ Κύριος σκύβει καί παίρνει στήν ἀγκαλιά του τήν ψυχή, ἡ ὁποία ζεῖ ἄρρητη ἀγαλλίαση καί ἐκεῖ γλυκαίνεται πίνοντας τό θεῖο γάλα, ‘’τοῦ θείου γλιχομένη γάλακτος’’. Ἐκεῖ στήν ἀγκάλη τοῦ Θεοῦ ἀποθέτει ὅλη τήν ἐμπιστοσύνη της καί ἐκεῖ Τοῦ λέγει γλυκά ὅλα τά αἰτήματα καί τίς ἀγωνίες καί τίς θλίψεις καί ἐκεῖ παίρνει τήν ἀπάντηση καί τίς εὐλογίες καί τήν λύτρωση καί τήν χαρά. Ἡ ψυχή τήν ὥρα ἐκείνη τῆς προσευχῆς ὁμοιάζει μέ τό βρέφος πού, χωμένο μέ ἀσφάλεια μέσα στήν ἀγκάλη τῆς μάνας του, χαίρεται πίνοντας μέ βουλιμία τό γάλα της.

Τό κάτωθι κείμενο είναι η περιγραφή αυτού του ταξιδιού. Διαβάζοντάς λέξη προς λέξη μπορεῖ κανείς νά ἔχει τήν πρόσβαση στά νοήματά του καί νά νιώσει το όμορφο ταξίδι και της δικής του καρδιάς καθώς και τήν γλυκύτητα τῆς προσευχῆς ὡς ἀγκάλης Θεοῦ.

‘’Εὐχὴ φωτισμὸς ψυχῆς, ἀληθὴς Θεοῦ ἐπίγνωσις, Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων μεσίτης, παθῶν ἰατρὸς, ἀλεξιφάρμακον νόσων, γαλήνη ψυχῆς, ὁδηγὸς οὐρανία, οὐ περὶ γῆν στρεφομένη, ἀλλ᾽ εἰς αὐτὴν τῶν οὐρανῶν πορευομένη τὴν ἁψῖδα. Ὑπερπηδᾷ κτίσματα, τέμνει νοητῶς τὸν ἀέρα, ὑπὲρ τὸν ἀέρα πορεύεται, διαβαίνει τὰς τῶν ἄστρων χορείας, ἀνοίγει πύλας οὐρανῶν, ὑπὲρ τοὺς ἀγγέλους γίνεται, Θρόνους καὶ Κυριότητας παρέρχεται, διαβαίνει τὰ Χερουβὶμ, καὶ ὑπεράνω πάσης φύσεως γενητῆς γενομένη, πρὸς αὐτὴν τὴν ἀπρόσιτον παραγίνεται Τριάδα. Ἐκεῖ προσκυνεῖ τῇ θεότητι, ἐκεῖ καταξιοῦται συνόμιλος γενέσθαι τῷ οὐρανίῳ βασιλεῖ. Δι᾽ αὐτῆς ἡ ψυχὴ μετέωρος ἀρθεῖσα εἰς οὐρανοὺς, περιπλέκεται τῷ Κυρίῳ περιπλοκαῖς ἀῤῥήτοις, ὥσπερ νήπιον πρὸς ἰδίαν μητέρα μετὰ δακρύων βοᾷ τοῦ θείου γλιχομένη γάλακτος· αἰτεῖ δὲ τὰ οἰκεῖα θελήματα, καὶ λαμβάνει δωρεὰς κρείττονας πάσης ὁρατῆς φύσεως. Πρέσβις γὰρ αἰδέσιμος ὑπάρχει εὐχὴ, χαροποιεῖ τὴν καρδίαν, ἀναπαύει τὴν ψυχὴν, φόβον ἐγγενᾷ κολάσεως, βασιλείας οὐρανῶν ἐπιθυμίαν, ταπεινοφροσύνην διδάσκει, ἐπίγνωσιν ἁμαρτίας παρέχει, ἅπαξ ἁπλῶς πᾶσι κατακοσμεῖ τοῖς ἀγαθοῖς τὸν ἄνθρωπον, ὥσπερ τινὰ πέπλον ποικίλον πᾶσαν φύσιν ἀρετῆς τῇ ψυχῇ περιτιθεῖσα.’’

Αρχιμανδρίτης π. Σεβαστιανός Τοπάλης

πηγή: ομάδα viber "Εκκλησιασμός"