ΤΟ ΣΑΡΑΝΤΑΛΕΙΤΟΥΡΓΟ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ -6. Ἡ θυσία τοῦ ἑαυτοῦ μας, Αρχιμανδρίτου Σεβαστιανού Τοπάλη

                              

•     Ὁ ἀββᾶς Ἰωάννης ἔλεγε γιὰ τὸν Ἰωάννη τὸν Κο-λοβό ὅτι, ὅταν τὸν ἐπισκεπτόταν κάποιος ἀδελφὸς, τοῦ ἔδειχνε ἀγάπη μεγάλη, ἀκριβῶς ὅπως τὸ διαβάζουμε στὸν ἀπόστολο Παῦλο, ὅτι δηλαδὴ ἡ ἀγάπη «πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει». Καὶ εἶπε πάλι ὅτι δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη ἀγάπη ἀπὸ τὸ νὰ δίνει κάποιος τὴ ζωή του γιὰ τὸν διπλανὸ του. Τὶ σημαίνει ὅμως αὐτό; Ἂν δηλαδὴ κανεὶς ἀκούσει λυπηρὸ λόγο σὲ βάρος του ἀπὸ τὸν πλησίον καὶ, ἐνῶ μπορεῖ νὰ τοῦ πεῖ καὶ ὁ ἴδιος κάτι παρόμοιο, ἀγωνιστεῖ καὶ δὲν τοῦ ἀπαντήσει ἢ ἂν ἀδικηθεῖ καὶ σηκώσει τὴν ἀδικία χωρὶς νὰ τὴν ἀνταποδώσει, αὐτὸς εἶναι ποὺ προσφέρει τὴ ζωή του γιὰ τὸν διπλανό του.

•     Κι ἕνας ἀδελφὸς εἶπε στὸν ἀββᾶ Ποιμένα: -«Βρῆκα ἕναν τόπο ποὺ παρέχει μεγάλη ἀνάπαυση στοὺς ἀδελφούς. Μοῦ δίνεις τὴν εὐλογία νὰ ἐγκατασταθῶ ἐκεῖ;» Καὶ εἶπε ὁ γέροντας:

-«Νὰ πᾶς καὶ νὰ μείνεις ἐκεῖ ποὺ δὲν βλάπτεις τὸν ἀδελφό σου».

•     Κι ἕνας ἀδελφὸς ἔκανε τὴν παρακάτω ἐρώτησηστὸν ἀββᾶ Ποιμένα:

-«Ἂν κάποιος ἀδελφὸς μοῦ χρωστάει λίγα χρήματα, μοῦ ἐπιτρέπεις νὰ τοῦ κάνω λόγο;». Καὶ λέγει ὁ γέροντας:

-«Κάνε του λόγο μία φορά».

-«Τὶ νὰ κανω ὅμως ποὺ δὲν μπορῶ νὰ συγκρατήσω τὸν λογισμὸ τῆς ὀργῆς ποὺ μὲ ἀναστατώνει ἐναντίον του;».

-«Ἄσε τὸν λογισμό σου νὰ φύγει, μόνο τὸν ἀδελφό σου νὰ μὴν θλίψεις».

Ὅλα αὐτὰ τὰ λόγια ποὺ βλέπουμε ἐδῶ στὶς ἱστορίες τῶν Γερόντων εἶναι βγαλμένα μέσα ἀπὸ τὴν πεῖρα τῆς ἀσκητικῆς των ζωῆς, μέσα ἀπὸ τὴν δικὴ τους πάλη μὲ τὸν κακὸ ἑαυτὸ τους καὶ μέσα ἀπὸ τὴν καθημερινὴ τριβὴ καὶ ὑπομονὴ στὴν κοινοβιακὴ ζωὴ μὲ τοὺς ἀδελφούς. Ἔχουν τέτοια λεπτομέρεια προσοχῆς καὶ εὐγένεια ἀγάπης, ποὺ τὰ βρίσκεις μοναχὰ στὴν ζωὴ αὐτῶν τῶν Ἁγίων. Εἶναι τὰ ζωντανὰ βιβλία ποὺ τρέφουν καὶ διδάσκουν ἀθόρυβα.

Θυσία τοῦ ἑαυτοῦ σου γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ ἄλλος, ὅταν πραγματικὰ ἀγαπᾶς, εἶναι τότε πού, ὅταν σὲ ὑβρίζει, ὅταν σοῦ φέρεται μὲ λυπηρὸ λόγο, δὲν τοῦ ὁρμᾶς νὰ ἀπαντήσεις, δὲν μιλᾶς, ἀλλὰ πέφτεις σὲ μία σιωπὴ καὶ προσευχή. Αὐτὸ εἶναι θυσία αἵματος. Ματώνεις τὸν ἐγωισμό σου, σκοτώνεις τὴν ἐγωπάθειά σου καὶ τὴν ἐπιθυμία νὰ δικαιωθεῖς καὶ νὰ ἀμυνθεῖς, ἀλλὰ κοιτάζεις πῶς νὰ ἐλευθερώσεις τὸν ἀδελφὸ ἀπὸ τὸ πάθος τῆς κακίας καὶ τῆς ὀργῆς του. Δὲν κοιτᾶς τὴν δικὴ σου θιγμένη ἀξιοπρέπεια, ἀλλὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἄλλου. Αὐτὸ εἶναι ἀγάπη, αὐτὸ εἶναι προσφορὰ τῆς δικῆς σου ζωῆς. Καὶ εἶναι τόσο δύσκολο νὰ ὑπομείνεις καὶ νὰ ταπεινωθεῖς. Συνήθως ἁρπαζόμαστε ἀμέσως καὶ ἀντιδροῦμε ἐγωιστικὰ καὶ διεκδικητικά. Μᾶς βάζει στὸν χορό του ὁ διάβολος καὶ μᾶς χορεύει στὴν ἴδια κακία. Καὶ ὅταν ἀντιληφθοῦμε ποῦ μᾶς ἔχει φθάσει αὐτὴ ἡ συμπεριφορά μας ἤδη ἔχουμε προκαλέσει σκληρὴ βλάβη στὸν ἀδύναμο ἀδελφό μας. Καὶ εἶναι τραγικὸ νὰ φέρεται παρορμητικὰ μὲ τὴν ἴδια κακία ἕνας χριστιανός ποὺ ἀξιώνεται συνεχῶς νὰ ζεῖ ἐν Χριστῷ καὶ νὰ κοινωνεῖ τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Καὶ εἶναι ἀλήθεια πὼς ὁ ἀδύναμος ἀδελφός ποὺ μᾶς φέρεται ἄσχημα στὸ βάθος-βάθος περιμένει ἀπὸ μᾶς τὴν συγχωρητικότητα καὶ τὴν ἀγάπη καί, ὅταν μᾶς βλέπει νὰ τρῶμε στὸ ἴδιο παχνί τὶς ἴδιες ἀκαθαρσίες, τὸν ἀπογοητεύουμε καὶ γιὰ τὸν Θεὸ τῶν χριστιανῶν.

Οἱ μάρτυρες τὴν ὥρα ποὺ τοὺς ξέσκιζαν τὰ θηρία καὶ βαπτίζονταν μέσα στὸ αἷμα τους, ἐκείνη τὴν ὥρα μὲ αἱματηρὴ ἀγωνία προσεύχονταν γιὰ τοὺς βασανιστές των καὶ ἔδιναν τὴν θυσία αἵματος τῆς συγχωρητικότητος καὶ τῆς ἀγάπης. Καὶ πολλοὶ πίστευαν σ’ αὐτὴν τὴν θυσία τους. Ὁ Σαοὺλ στὸ μαρτύριο τοῦ Στεφάνου παρουσιάζεται μὲ ἕναν μεγάλο προβληματισμὸ καὶ δυσκολία. Ὁ ἴδιος δὲν πετροβολοῦσε ἀλλὰ στεκόταν καὶ φύλαγε τὰ ροῦχα τῶν βασανιστῶν. Γιὰ πρώτη φορὰ ἐρχόταν σὲ ἄμεση σχέση, κατάματα, μὲ ἕναν χριστιανό. Γνώριζε τὸν Χριστὸ μέσα ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Στεφάνου, ὁ ὁποῖος προσευχόταν μὲ ἀγάπη πολλὴ γιὰ ὅλους. Καὶ τὴν ὥρα ἐκείνη ποὺ ἦταν γονατιστὸς ἀνοίγουν οἱ οὐρανοὶ καὶ βλέπει τὸν Στέφανο νὰ ἀτενίζει στὸν οὐρανὸ ὅπου ὁ θρόνος τοῦ Θεοῦ Πατρός. Καὶ ἔβλεπε τὴν ὄψη του νὰ εἶναι σὰν πρόσωπο ἀγγέλου ἀπὸ τὸ φῶς καὶ τὴν γαλήνη ποὺ ἐξέπεμπε. Μαζὶ μὲ τὴν θυσία τοῦ αἵματος ζοῦσε καὶ τὴν θυσία τῆς ἀγάπης. Ἦταν ἡ πρώτη του γνωριμία μὲ τὸν Χριστὸ μέσα ἀπὸ τὸν Στέφανο. Καὶ ἀπὸ τότε μία νέα ζωή, μία μετάνοια κυοφοροῦνταν μέχρι ποὺ τὸν κάλεσε ὁ Χριστὸς καὶ τὸν ἔκανε Ἀπόστολο. Γι’ αὐτὸ καὶ ἔλεγε στὴν Α΄ Ἐπιστολὴ του στοὺς Κορινθίους «καὶ ἐὰν παραδῶ τὸ σῶμά μου ἵνα καυθήσομαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδὲν ὠφελοῦμαι». Καὶ τί νόημα θὰ εἶχε μία θυσία, ἂν δὲν ὑπῆρχε ἡ ἀγάπη;

Εἶναι τόσο ὄμορφη αὐτὴ ἡ θυσία τῆς ἀγάπης. Θαρροῦμε ἀγάπη εἶναι μόνο ὅταν θὰ δώσουμε σ’ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ εἶναι ἀνήμπορος καὶ φτωχός. Ἔχει τὴν ἀνάγκη μας, τὸν βοηθοῦμε καὶ μᾶς εὐχαριστεῖ καὶ ξανὰ μᾶς εὐχαριστεῖ καὶ δακρύζει καὶ μᾶς ἀγαπάει καὶ μᾶς φιλάει τὰ χέρια καὶ σὲ τελική ἀνάλυση ἔχουμε εἰσπράξει πολλὴ ἀναγνώριση καὶ καταξίωση. Πήραμε τὸν μισθὸ μας. Καί ποῦ εἶναι ὁ κόπος καὶ ἡ θυσία; Ἐνῶ ὅταν μιλήσεις εὐλογημένα σὲ κάποιον ποὺ σοῦ φέρεται ἄσχημα, αὐτὴ ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ πιὸ μεγάλη.

Δύσκολη ἡ ὥρα, ὅταν βρεθεῖ ὁ ἄνθρωπος μπροστὰ στὴν πρόκληση τῆς κακίας τοῦ ἄλλου, ἀκόμη πιὸ δύσκολη, ὅταν αὐτὴ ὑπάρχει στὴ συνοίκηση μὲ τὸν σύντροφό του, ποὺ τὸν κυνηγᾶ μὲ τὴν ἰδιοτροπία του, καὶ ἀκόμη πιὸ δύσκολη, ὅταν σηκώνει τὴν συκοφαντία τῶν ἄλλων καὶ ἕνα ὕπουλο κλέψιμο καὶ ἀδικία στὴ συνεργασία. Καὶ  ἄραγε ποιὸς ἀδικεῖ ποιόν; Κανένας δὲν μπορεῖ νὰ μὲ ἀδικήσει, ἄν ἐγὼ ὁ ἴδιος δὲν ἀδικήσω τὸν ἑαυτό μου μπαίνοντας στὴν διαδικασία αὐτὴ τῆς κακίας. Καὶ ποιὸν νὰ σκύψω γιὰ νὰ δῶ καὶ νὰ βοηθήσω; Τὸ χαμένο δικό μου γόητρο καὶ τὴν δημόσια βιτρίνα μου καὶ τὸν ἐγωισμό μου ἢ τὸν πεσμένο ἀδελφὸ ποὺ χρειάζεται βοήθεια; Καὶ μπροστὰ σ’ αὐτὸν τὸν πειρασμὸ ἀρχίζεις σὰν πρώτη ἀντιμετώπιση νὰ σιωπᾶς, γιὰ νὰ φύγει ἡ φωτιὰ καὶ νὰ κατασιγάσει. Ἂν τὸ πρῶτο βῆμα εἶναι ἡ φυγὴ, τὸ δεύτερο βῆμα εἶναι ἡ προσευχὴ ὅπου κουρνιάζεις σὲ μία φωλιὰ κι ἀσφάλεια καὶ καταφυγὴ στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

Καὶ τὸ τρίτο βῆμα εἶναι νὰ ψωμίζεις τὸν ἐχθρὸ καὶ νὰ τοῦ δίνεις βοήθεια πνευματικὴ καὶ ἐξυπηρέτηση ποικίλη. Καὶ τὰ τρία βήματα αὐτὰ εἶναι ἡ θυσία ἡ αἱματηρὴ γιὰ τὸν ἀδελφό.

Καὶ πόση δύναμη χρειάζεται γιὰ νὰ δίνεις τὸ αἷμα σου αὐτὸ στὸν ἀδελφό;

Νὰ δίνεις μὲ τὴν καρδιά σου τὴν σιωπή, τὴν προσευχή καὶ τὸ ψωμί;

Από το βιβλίο: ΤΟ ΣΑΡΑΝΤΑΛΕΙΤΟΥΡΓΟ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

Μια ιστορία και ένας λόγος στην κάθε μέρα του Σαρανταλείτουργου.

Αρχιμ. Σεβαστιανού Τοπάλη

Αμύνταιο 2018

Δ' Εκδοση