''ΠΑΡΗΓΟΡΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ'' Γέρ. Ἐφραὶμ Φιλοθεΐτου (Β΄ Μέρος)

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΦΙΛΟΘΕΪ́ΤΟΥ

 

ΠΑΡΗΓΟΡΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

 

Γιὰ τὸν πόνο στὴ ζωὴ

Γιατί ἀπελπίζεσαι;

Ὑπάρχει ἄλλη ζωή;

 

2. Γιατί ἀπελπίζεσαι;

«Οὐδὲν χεῖρον ἀπογνώσεως»

(Ἰ. Χρυσόστομος)

 

Συχνὰ στὴ ζωή μας χάνουμε τὸ θάρρος. Ἀθυμοῦμαι. Μελαγχολοῦμε. Παραλύουν οἱ δυνάμεις μας. Οἱ ψυχικές μας δυνάμεις. Ἀλλὰ καὶ οἱ σωματικές. Φορὲς θαρροῦμε πὼς κουνιέται τὸ μυαλό μας. Μιὰ ζάλη μᾶς κυκλώνει. Σὰν τὴν ὀμίχλη. Σὰν τὸ πυκνὸ σύννεφο. Τότε τὰ βλέπουμε ὅλα σκοτεινά. Ὅλα μαῦρα. Ἡ ἀπόγνωση, ἡ ἀπελπισία, μᾶς σφικτοδένει θανάσιμα. Δὲν ἔχουμε κουράγιο γιὰ τίποτε. Δὲν θέλουμε οὔτε νὰ ζήσουμε. Καὶ προτιμοῦμε νὰ πεθάνουμε. Νὰ πεθάνουμε, ὅσο πιὸ γρήγορα γίνεται. Καὶ δυστυχῶς, πεθαίνουν. Καὶ πεθαίνουν τόσο τραγικά! Σὰν τὸν Ἰούδα. Κάθε μέρα καὶ κάποιοι αὐτοκτονοῦν.

Ἀληθινά, ὅπως παρατηρεῖ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος «Οὐδὲν χεῖρον ἀπογνώσεως».

Ἀλλὰ ποιά πράγματα προκαλοῦν στὸν ἄνθρωπο τὴν ἀπελπισία; Πολλὰ καὶ ποικίλα θλιβερὰ γεγονότα. Ἄς ἀναφέρουμε μερικὰ ἀπὸ αὐτά:

* Ἡ ἁμαρτία. Γιὰ μιὰ ψυχὴ ποὺ πιστεύει καὶ ἀγαπᾶ τὸ Θεό, ἡ ἁμαρτία εἶναι τὸ πιὸ μεγάλο κακό. Κιʼ αὐτό, γιατὶ μιὰ θανάσιμη ἁμαρτία χωρίζει τὺν ψυχὴ ἀπὸ τὸ Θεό. Ἡ θανάσιμη ἁμαρτία εἶναι πνευματικὸς θάνατος. Γιʼ αὐτὸ ἡ ψυχὴ θλίβεται καὶ κλαίει μὲ λυγμούς. Πικρὰ κυλοῦν τὰ δάκρυα ἀπὸ τὰ μάτια. Πικρὰ καὶ καυτά. Κλαίει καὶ θρηνεῖ γιὰ τὴν χαμένη ἁγνότητά της. Ἄλλος, πιὸ δριμὺς πόνος ἀπʼ αὐτόν, δὲν ὑπάρχει γιʼ αὐτήν. Καὶ τότε εἶναι ποὺ ὁ Σατανᾶς τῆς ἀπελπισίας κάνει τὴ ζωή της δραματική. Γιατὶ ἔρχεται καὶ ψιθυρίζει στὴν πεσμένη ψυχή˙ «Γιὰ σένα δὲν ὑπάρχει πιὰ σωτηρία». Καὶ σὰν μόνη διέξοδο, ὑποδεικνύει τὸ τραγικὸ τέλος τοῦ Ἰούδα.

Ἀλλά, πονεμένη ψυχή, ἄνοιξε τὰ μάτια καὶ δὲς τὴ γλυκειά μας ἐλπίδα. Δὲς τὸ Χριστό μας. Θυμήσου τί ἔκανε, ὅταν τοῦ ἔφεραν μπροστά του μιὰ μοιχαλίδα γυναῖκα. Δὲν πῆρε πέτρες, νὰ τὴν πετροβολήσει, ὅπως ὅριζε, τότε, ὁ νόμος. Ἔδειξε ἔλεος στὴν ἁμαρτωλὴ ἐκείνη ψυχή. Καὶ ὅταν ὅλοι οἱ κατήγοροί της ἔφυγαν... Εκεῖνος, ὅλο ἔλεος, τῆς εἶπε τοῦτο τὸν ἐνθαρρυντικὸ λόγο: «Πορεύου καὶ ἀπὸ τοῦ νῦν μηκέτι ἁμάρτανε». Γυναῖκα, πήγαινε, καὶ ἀπὸ τώρα καὶ στὸ ἐξῆς μὴ ἁμαρτήσεις πιά˙ καὶ ἔφυγε γεμάτη αἰσιοδοξία καὶ ἀποφασιστικότητα, νὰ μὴ ἁμαρτήσει ἄλλη φορά.

Ἀδελφὴ ψυχή, κοίταξε καὶ τὸ ληστὴ ἐπάνω στὸ σταυρό. Αὐτὸς διέπραξε πιὸ πολλὰ καὶ πιὸ μεγάλα ἁμαρτήματα ἀπὸ σένα. Μετανόησε ὅμως, καὶ ὁ Χριστός, ἡ μεγάλη μας ἐλπίδα, τοῦ ἄνοιξε τὴν θύρα τοῦ ἐλέους τοῦ Παραδείσου, μὲ τὸ λόγο ποὺ τοῦ εἶπε: «σήμερον μετʼ ἐμοῦ ἔση ἐν τῶ παραδείσῳ». Ἀπὸ σήμερα, ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ θὰ πεθάνεις, θὰ εἶσαι μαζί μου στὸν παράδεισο. Θλιμμένη ψυχή, μὴν ἀπελπίζεσαι. Μπορεῖς καὶ σὺ νὰ πάρεις θέση στὸν παράδεισο, πλάϊ στὸ Χριστό μας. Μόνο νὰ μετανοήσεις.

* Ὁ Θάνατος. Ὁ φυσικὸς θάνατος εἶναι ὁ χωρισμὸς τῆς ἀθάνατης ψυχῆς ἀπὸ τὸ θνητὸ σῶμα. Δὲν λέω, εἶναι πικρὸς ὁ θάνατος. Ἀκόμα καὶ ὁ Ἰησοῦς δάκρυσε στὸ θάνατο τοῦ Λαζάρου. Άλλὰ ἄς μὴ ξεχνᾶμε πὼς ἡ μόνιμη κατοικία μας δὲν εἶναι ἡ γῆ, ἀλλὰ εἶναι ὁ Οὐρανός. Ἐδῶ εἴμαστε «πάροικοι καὶ παρεπίδημοι». Λίγα χρόνια διαρκεῖ ἐδὼ ἡ ζωή μας. Κιʼ αὐτὸ τὸ ρυθμίζει ἀποκλειστικὰ ὁ Θεός. Κι ὅταν ἐπιτρέπει τὸ θάνατο νέου ἀνθρώπου, τὸ κάνει «μὴ κακία ἀλλάξη σύνεσιν αὐτοῦ, ἤ δόλος ἀπατήση ψυχὴν αὐτοῦ».

Γιὰ νὰ μὴν ἀλλάξη τὴ σύνεσή του ἡ κακία καὶ νὰ μὴν ἀποπλανήση τὴν ψυχὴ ἡ δολιότητα τῆς ἁμαρτίας. Κι ὕστερα, καλοί μου γονεῖς, τὰ παιδιὰ πρῶτα εἶναι τοῦ Θεοῦ καὶ ὕστερα δικά σας. Στὴ δοκιμασία αὐτὴ νὰ θυμᾶστε τὸν Ἰὼβ καὶ νὰ λέτε καὶ σεῖς ἐκεῖνο ποὺ εἶπε καὶ ὁ ἴδιος, ὅταν ἔμαθε τὸ θάνατο ὅλων τῶν παιδιῶν του: «Ὁ Κύριος ἔδωκεν, ὁ Κύριος ἀφείλατο... εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον εἰς τοὺς αἰῶνας». Ἐξάλλου, ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε, ἡ ζωή μας εἶναι πολὺ σύντομη. Γρήγορα θὰ πᾶμε καὶ ἐμεῖς κοντὰ στοὺς δικούς μας. Καὶ θὰ εἴμαστε πάντα μαζὶ στὸ σπίτι τοῦ Θεοῦ Πατέρα, ἐφόσον καὶ ἐδῶ στὴ γῆ ζούσαμε μαζὶ μὲ τὸ Θεὸ Πατέρα. Ἀντὶ νὰ θρηνοῦμε καὶ νὰ πέφτουμε στὴν ἀπελπισία καὶ νὰ ἐπιζητοῦμε τὸ θάνατο, νὰ ζήσουμε. Αὐτὸ μᾶς ζητᾶ ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου μας. Καὶ τὸ ζητᾶ, γιὰ νὰ κάνουμε καλὸ σʼ αὐτὴν μὲ τὰ καθιερωμένα μνημόσυνα καὶ μὲ τὴν ἄσκηση τῆς ἐλεημοσύνης. Αὐτὸ μᾶς ζητοῦν καὶ τὰ ζῶντα συγγενικὰ καὶ φιλικά μας πρόσωπα. Οἱ γονεῖς, τὰ παιδιά, τὰ ἀδέλφια, οἱ φίλοι. Αὐτὸ μᾶς ζητᾶ καὶ ἡ κοινωνία. Γιατὶ δὲν ἀνήκουμε μόνο στὴν οἰκογένειά μας. Ἀνήκουμε καὶ στὴν κοινωνία. Στὸν κόσμο ὅλο. Καὶ ὁ κόσμος περιμένει πολλὰ ἀπὸ ἐμᾶς.

* Ποικίλες ἄλλες δοκιμασίες. Μιὰ ἀρρώστια χρόνια ἐπώδυνη, σὰν ἐκείνη τοῦ Ἰώβ. Μιὰ ὁλοκληρωτικὴ ἀναπηρία, σὰν ἐκείνη τοῦ παραλύτου τῆς Καπερναούμ. Μιὰ τέλεια ἐγκατάλειψη, σὰν ἐκείνη τοῦ παραλύτου τῆς Βηθεσδᾶ. Μιά φτώχεια, σὰν ἐκείνη τοῦ φτωχοῦ Λαζάρου. Μιὰ ἐγκατάλειψη ἀπὸ πατέρα, ἀπὸ μητέρα ἤ καὶ ἀπὸ τὰ δύο. Μιὰ ἐγκατάλειψη ἀπὸ τὸ ἕνα ἤ ἀπὸ τὰ δύο ἤ καὶ ἀπὸ ὅλα τὰ παιδιά. Μιὰ ἐγκατάλειψη ἀπὸ τὸ πρόσωπο, νέον ἤ νέα, ποὺ ὁραματίσθηκαν νὰ δημιουργήσουν οἰκογένεια. Ἀσωτεῖες καὶ κραιπάλες συγγενικῶς προσώπων. Διαβολὲς καὶ συκοφαντίες. Ποικίλα ἄλλα προβλήματα μικρὰ ἤ μεγάλα, προσωπικὰ καὶ οἰκογενειακά.

Ὅλα αὐτὰ ἐπιδροῦν ἄμεσα στὴν ψυχή. Προκαλοῦν θλίψη βαθιά. Ἐπιφέρουν ἀθυμία καὶ μελαγχολία. Καὶ τελικά, ὁδηγοῦν στὴν ἀπελπισία. Παντοῦ ἡ ψυχή, τότε, βλέπει σκοτάδι. Ζεῖ στὸ χάος. Καὶ συχνὰ ἀναζητεῖ διέξοδο στὸ θάνατο. Στὸν τραγικὸ θάνατο τοῦ Ἰούδα. Ἀλλά, ὦ ἀδελφὴ ψυχή, ποὺ περνᾶς τὴν μία ἤ τὴν ἄλλη κρίση στὴ ζωή σου, μὴν ἀφήσεις τὸ σκοτάδι τῆς ἀπελπισίας νὰ σὲ θανατώσει. Ὑπάρχει καὶ φῶς, ποὺ ὁδηγεῖ στὴ ζωή. Ὑπάρχει ἡ ἐλπίδα, ποὺ φτερώνει ἠθικὰ καὶ ξεπερνοῦνται ὅλες οἱ κρίσεις, ὅποιες κι ἄν εἶναι. Ὁ Ἰὼβ ξαναβρῆκε τὴν ὑγεία του. Ὁ παράλυτος τῆς Καπερναοὺμ περπάτησε. Ὁ παράλυτος τῆς Βηθεσδᾶ βρῆκε τὸν ἄνθρωπο, ποὺ χρόνια ζητοῦσε, στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ μας. Ὁ Λάζαρος κέρδισε ὅ,τι ἔχασε γιὰ πάντα ὁ σκληρὸς πλούσιος. Κέρδισε τὴν ὀμορφιὰ τοῦ Παραδείσου. Οἱ ἐγκαταλελειμένοι ὅλοι, ἄνδρες, γυναῖκες, γονεῖς, παιδιά, νέες, νέοι, στηριχθῆτε σʼ Ἐκεῖνον, ποὺ δὲν ἐγκαταλείπει κανέναν καὶ ποτέ. Σʼ Ἐκεῖνον, ποὺ στέκεται πλάι μας κι ἄς μὴ τὸν βλέπουν τὰ σωματικά μας μάτια. Σʼ Ἐκεῖνον, ποὺ διαβεβαίωσε: «Οὐ μή σε ἀνῶ οὐδʼ οὐ μή σε ἐγκαταλίπω». Δὲν θὰ σὲ ἀφήσω οὔτε θὰ σὲ ἐγκαταλείψω ποτέ. Σʼ Ἐκεῖνον, ποὺ ὑποσχέθηκε πὼς θὰ εἶναι μαζί μας σὲ ὅλη τὴ ζωὴ μὲ τὸ λόγο του τοῦτο: «Ἰδοὺ ἐγὼ μεθʼ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. 28, 20).

Γιὰ ὅ,τι σοῦ συμβαίνει, ἀδελφὴ θλιμμένη ψυχή, καὶ γιὰ ὅ,τι σοῦ συμβεῖ, μὴ χάνεις τὸ θάρρος. Μὴν ἀπελπίζεσαι. Ἔλα, μέσα στὴ ιλίψη σου, νὰ κάνουμε μαζὶ μὲ τὸν προφήτη τραγούδι τὴν ἐλπίδα: «Ἐπὶ τῶ Θεῶ ἤλπισα». Μὲ τὴν ἐλπίδα νὰ βραδυάζουμε. Μὲ τὴν ἐλπίδα νὰ ξημερώνουμε. Μὲ τὴν ἐλπίδα νὰ βηματίζουμε σὲ ὅλη τὴ ζωή. Μὲ τὴν ἐλπίδα, ποὺ εἶναι ὁ Θεός. Ἀμήν.

†   †   †

 

Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Γέροντος Ἐφραὶμ τοῦ Φιλοθεΐτου ''ΠΑΡΗΓΟΡΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ'', σελ. 6-10 (ἑκδόσεις ''ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ'', Θεσσαλονίκη, 2016).