Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2021

Ἑρμηνεία στὸ Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα τῆς ἑορτῆς τοῦ Ὁσίου Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ π. Αὐγουστῖνου ''ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ'

 ΟΣΙΟΥ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ

Β΄ Κορ. 4, 6-15



Ἡ νέκρωσις

«Πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου

Ἰησοῦ ἐν τῶ σώματι περιφέροντες...»

(Β΄ Κορ. 4, 10)


Ο ΠΑΥΛΟΣ, ἀγαπητοί μου ἀναγνῶσται, ὁ Παῦλος δὲν ἦταν ἀπʼ τὴν ἀρχὴ Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ. Ἀντιθέτως ἦταν ἐχθρὸς τῆς Ἐκκλησίας καὶ βλάσφημος καὶ διώκτης τῶν χριστιανῶν. Ἀπʼ τὴ στιγμὴ ὅμως, ποὺ εἶδε τὸ ὅραμα κοντὰ στὴ Δαμασκὸ κι ἄκουσε τὴ φωνὴ «Σαοὺλ Σαούλ, τί μὲ διώκεις;» (Πράξ. 9, 4), ἀπὸ τότε πίστεψε κʼ ἔγινε κορυφαῖος κήρυκας τοῦ εὐαγγελίου. Ποιός μπορεῖ νὰ περιγράψῃ τὸ μεγαλεῖο τοῦ Παύλου; Ὁ ἱ. Χρυσόστομος, ποὺ ἦταν θαυμαστής του, λέει˙ Ἄν θέλῃς νὰ δῆς μέχρι ποιό σημεῖο καταπτώσεως μπορεὶ νὰ φθάσῃ ὁ ἄνθρωπος, δὲς τὸν Ἰούδα, ποὺ γιὰ τριάκοντα ἀργύρια ἐπρόδωσε τὸν ἀγαπητό του Διδάσκαλο˙ κι ἄν πάλι θέλῃς νὰ δῆς μέχρι ποιό ὕψος ἀρετῆς μπορεῖ νὰ φθᾶσῃ ὁ ἄνθρωπος, δὲς τὸν ἀπόστολο Παῦλο. Ἔφθασε μέχρι τρίτου οὐρανοῦ καὶ ἄκουσε «ἄρρητα ῥήματα, ἅ οὐκ ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι» (Β΄ Κορ. 12, 4). Καὶ κάποιος νεώτερος φιλόσοφος καὶ θεολόγος εἶπε γιὰ τὸν Παῦλο, ὅτι εἶνε ὁ πρῶτος μετὰ τὸν Ἕνα, δηλαδή, τὸ Χριστό.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γράφοντας τὴν Β΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή, μεταξὺ τῶν ἄλλων παρατηρεῖ˙ Ἐφʼ ὅσον πιστεύουμε στὸν Κύριο καὶ εἴμαστε μαθηταὶ τοῦ Χριστοῦ ποὺ νεκρώθηκε πάνω στὸ σταυρὸ καὶ ἐτάφη γιὰ νʼ ἀναστηθῆ τὴν τρίτη ἡμέρα ἀπὸ τὸν τάφο, πρέπει κʼ ἐμεῖς νὰ φέρουμε τὴ νέκρωσι τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στὸ σῶμα μας˙ «Πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῶ σώματι περιφέροντες...» (Β΄ Κορ. 4, 10).

Τί σημαίνουν τὰ λόγια αὐτά; Ἄς προσπαθήσουμε μὲ συντομία νὰ δώσουμε μία ἔννοια τοῦ ῥητοῦ.

* * *

Ὁ ἄνθρωπος, κάθε ἄνθρωπος, εἴτε ἄνδρας εἴτε γυναίκα, ἀπὸ τὴν κοιλιὰ τῆς μάνας του φέρει ἐπάνω του τὸ λεγόμενο προπατορικὸ ἁμάρτημα. Αὐτὸ τοῦ δημιουργεῖ μιὰ ἀσυγκράτητη ῥοπὴ πρὸς τὴν ἁμαρτία. Ῥέπει, δηλαδὴ κλίνει, πρὸς τὸ κακό. Κʼ ἐνῶ ἡ φωνὴ τῆς συνειδήσεώς του τοῦ φωνάζει καὶ τὸν ἐλέγχει, ἀπὸ τὸ ἄλλο μέρος ἡ ἁμαρτία τὸν σύρει καὶ τὸν ὑποδουλώνει. Ζῆ ἕνα φοβερὸ δρᾶμα. Ἔρχονται στιγμὲς ποὺ στενοχωρεῖται κι ἀναστενάζει, γιατὶ εἶνε δοῦλος τοῦ κακοῦ, ποὺ ἔχει ῥιζώσει στὰ βάθη τῆς ὑπάρξεώς του καὶ τὸν ταλαιπωρεῖ. Ἀισθάνεται τὴν ἁμαρτία, σὰν ἕνα ξένο σῶμα, σῶμα μολυσμένο καὶ θανατηφόρο, νὰ ἔχῃ δεθῆ πάνω στὴν ὕπαρξί του καὶ συνεχῶς νὰ τὴ μολύνῃ, νὰ τὴ δηλητηριάζῃ, νὰ τὴν ὁδηγῆ στὸ φθορὰ καὶ στὸ θάνατο. Καὶ γεννᾶται τὸ ἐρώτημα˙ Ποιός θὰ γλυτώσῃ τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν ἀνυπόφορη αὐτὴ κατάστασι; Αὐτὸ τὸ δραματικὸ ἐρώτημα θέλει καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος˙ «Ταλαίπωρος ἐγὼ ἄνθρωπος! τίς με ῥύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;» (Ῥωμ. 7, 24).

Εἶνε γεγονός, ὅτι στὰ πρὸ Χριστοῦ χρόνια εἶνε σπάνια τὰ παραδείγματα ἀνθρώπων ποὺ κατώρθωσαν νʼ ἀντισταθοῦν κάπως στὴν ἁμαρτία. Τὸ κακὸ κυριαρχοῦσε. Ὡς ἕνα ἀπʼ αὐτὰ τὰ παραδείγματα, ποὺ ἀποτελοῦν ἐξαίρεσι γιά ʼκείνη τὴν ἐποχὴ τῆς εἰδωλολατρίας, ἀναφέρουμε τὸν ἀρχαῖο φιλόσοφο Σωκράτη. Ἦταν κήρυκας τῆς ἐγκρατείας, ποὺ τὴν ἐπρόβαλε ὡς μία ἀπὸ τὶς κυριώτερες ἀρετές. Εἶχε ὅμως καὶ ἐχθρούς, ποὺ θέλοντας νὰ τὸν ἐξευτελίσουν μηχανεύθηκαν τὸ ἐξῆς. Ἔστειλαν τὴ νύχτα στὸ δωμάτιό του μιὰ ὡραία ἀλλὰ διεφθαρμένη γυναῖκα, ὑποσχόμενοι ὅτι θὰ τὴν ἀμείψουν μὲ τὸ παραπάνω, ἄν κατορθώσῃ νὰ τὸν ῥίξῃ στὴν ἁμαρτία. Ἡ ἁμαρτωλὴ γυναίκα πῆγε καὶ προσπάθησε μὲ ὅλα τὰ θέλγητρά της νὰ παρασύρῃ τὸν Σωκράτη. Ὁ Σωκράτης ὅμως δὲν ἔδινε σημασία. Μάλιστα σὲ μιὰ στιγμὴ ῥοχαλίζοντας ἔφτυσε καὶ τὸ φλέγμα του ἔπεσε ἐπάνω στὴ γυμνὴ γυναῖκα. Τότε αὐτὴ χάνοντας τὴν ὑπομονή της σηκώθηκε κʼ ἔφυγε λέγοντας σʼ αὐτοῦς ποὺ τὴν εἶχαν στείλει˙ Ἐγὼ νόμισα ὅτι πρόκειται γιὰ κάποιον ἄντρα σὰν τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ συνάντησα ἕναν ἄνθρωπο στερεὸ σὰν μάρμαρο κʼ ἔτσι νικήθηκα.

Ἀλλʼ αὐτὸ ποὺ συνέβη μὲ τὸ Σωκράτη εἶνε σπάνιο, ὅπως εἴπαμε. Οἱ ἄνθρωποι ὅλοι ὑπέκυπταν στὴν ἁμαρτία. Τὸ κακὸ εἶχε ῥίξει βαθειὲς ῥίζες στὸ σωματικὸ καὶ ψυχικὸ ὀργανισμό τους. Ἀλλʼ εὐλογητὸς ὁ Θεός, ποὺ σπλαχνίσθηκε τὸν ἄνθρωπο καὶ ἔστειλε τὸν μονογενῆ Υἱό του στὸν κόσμο, τὸν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό. Ἐκεῖνος μὲ τὴ διδασκαλία του, μὲ τὰ θαύματά του, καὶ πρὸ παντὸς μὲ τὸ τίμιο αἷμα τῆς θυσίας του λύτρωσε τὸν ἄνθρωπο. Ἀφʼ ὅτου ἦρθε ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο, ὁ ἄνθρωπος ποὺ πιστεύει σʼ ἐκεῖνον μπορεῖ, μὲ τὴ δύναμί Του πλέον, νὰ πολεμήσῃ τὰ πάθη, νὰ νεκρώσῃ τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο καὶ νὰ φθάση σὲ ὕψη άρετῆς. Γιʼ αὐτὸ ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέει˙ «Πάντα ἰσχύω ἐν τῶ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῶ» (Φιλιπ. 4, 13).

Πῶς ὁ χριστιανὸς ποὺ πιστεύει στὸ Χριστὸ κατορθώνει νὰ νεκρώσῃ τὰ πάθη τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου; Ἄς προσπαθήσουμε νὰ κάνουμε ὅσο γίνεται πιὸ κατανοητὸ αὐτὸ ποὺ λέμε. Ὑπόθεσε, ὅτι ἔχεις ἐμπρός σου τὸ ἄψυχο σῶμα ἑνὸς ἀνθρώπου. Ἄν φέρῃς καὶ στρώσῃς δίπλα του ἕνα τραπέζι μὲ τὰ πιὸ ἔκλεκτὰ φαγητά, δὲν πρόκειται νὰ τʼ ἀγγίξῃ˙ εἶνε νεκρός. Ἄν περάσουν πλάϊ του οἱ ὡραιότερες γυναῖκες, καθόλου δὲν θὰ συγκινηθῆ ἀπὸ τὰ θέλγητρά τους˙ εἶνε νεκρός. Ἄν στήσῃς κοντά του στῆλες, σωροὺς ἀπὸ χρυσᾶ νομίσματα, ἀσάλευτος θὰ μείνῃ, ὅσο καὶ ἄν λάμπουν˙ εἶνε νεκρός. Ἄν τέλος τοιῦ φέρῃς ἐκεῖ τὰ στέμματα ὅλων τῶν βασιλιάδων καὶ τὰ σκῆπτρα ὅλων τῶν ἀρχόντων, καὶ πάλι δὲν πρόκειται νʼ ἁπλώσῃ τὸ χέρι νὰ τὰ πάρῃ˙ εἶνε νεκρός. Ἔτσι μοιάζει καὶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ πιστεύει μὲ τὴν καρδιά του στὴ δύναμι τοῦ Χριστοῦ καὶ ζῆ μὲ τὴ θέλησί του τὴ ζωὴ τοῦ εὐαγγελίου. Γίνεται νεκρὸς γιὰ τὴν ἁμαρτία. Θέλετε παραδείγματα; Εἶνε οὁ ὅσιοι καὶ οἱ ἀσκηταί, ποὺ μὲ συνεχῆ καὶ ἐπίμονο ἀγῶνα κατώρθωσαν ἐκεῖνο ποὺ ἀνθρωπίνως εἶνε ἀδύνατο. Ἡ ἀγάπη τους γιὰ τὸ Χριστὸ τοὺς ἔκανε νὰ ὑποτάξουν τὸ θέλημα τους στὸ ἅγιο θέλημά του. Ἀντιτάθηκαν στοὺς πειρασμοὺς κʼ ἔκαναν τὸν διάβολο νὰ φύγῃ ἀπὸ κοντά τους. Μὲ ὅπλα τὴ νηστεία καὶ τὴν προσευχὴ ἡ δύναμις τῶν δαιμόνων ἐκμηδενίζεται. Καὶ ὄχι μόνο οἱ ὅσιοι καὶ ἀσκηταί, ὅπως ὁ Μέγας Ἀντώνιος καὶ ὁ Μέγας Εὐθύμιος, ποὺ ζοῦσαν στὴν ἔρημο, ἀλλὰ κι ἄλλοι ἄνθρωποι, ποὺ ἔζησαν τὴ χριστιανικὴ ζωὴ μέσα στὶς κοινωνίες. Ἀντιμετώπισαν πλῆθος ἐμπόδια, τρομερὲς δυσκολίες, ἀλλὰ μὲ τὴ δύναμι τοῦ Χριστοῦ νίκησαν τοὺς πειρασμούς. Χωρὶς τὸ Χριστὸ ἀσφαλῶς θὰ εἶχαν νικηθῆ. Ἡ δύναμις ὅμως τοῦ Θεοῦ τοὺς κραταίωσε. Σὰν παράδειγμα μποροῦμε νʼ ἀναφέρουμε τὸν ἱ. Χρυσόστομο, τὸ ῥήτορα αὐτὸ τῆς χριστιανοσύνης. Θανάσιμοι ἐχθροί του, ποὺ μισοῦσαν τὸ μεγαλεῖο του, τὸν συκοφάντησαν ὅτι ἔχει σαρκικὲς σχέσεις μὲ γυναῖκες. Καὶ ἐκεῖνος τί ἀπήντησε; Γυμνώσατέ με καὶ ἴδετε τὴν νέκρωσι τῆς σαρκός μου.

Καὶ γιὰ νὰ τελειώνουμε λέμε, ὅτι μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Χριστοῦ γυναῖκες καὶ ἄνδρες καὶ αὐτοῦ ἀκόμα τοῦ δικοῦ μας αἰῶνος, τοῦ εἰκοστοῦ αἰῶνος, ποὺ εἶνε ὁ ἁμαρτωλότερος ἀπʼ ὅλους τοὺς προηγουμένους, περιφέρουν, μέσα στὶς σύγχρονες διεφθαρμένες μεγαλουπόλεις, τὴ νέκρωσι τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐπάνω στὴ σάρκα τους, καὶ παρουσιάζονται ὡς ἄριστα παραδείγματα ἀρετῆς ποὺ νικᾶ τὴν κακία. Ἕνας δὲ σύγχρονος Γάλλος συγγραφεὺς ἔγραψε βιβλίο μὲ τίτλο «Ὁ παρθένος ἄνδρας», μέσα στὸ ὁποῖο ἀποδεικνύει, ὅτι ἡ παρθενία δὲν ἀσκεῖται μόνο στὰ μοναστήρια, ἀλλὰ καὶ μέσα σὲ πολυάνθρωπες πόλεις ὅπως τὸ Παρίσι. Μπορεῖ νὰ πάῃ κάποιος στὰ ἀσκητήρια, ὅπου οἱ πειρασμοὶ εἶνε ἀσφαλῶς λιγώτεροι, καὶ ὅμως νὰ νικηθῆ κατὰ κράτος, ἐὰν δὲν νεκρωθῆ διὰ Χριστόν. Καὶ ἀντιθέτως μπορεῖ νὰ ζῆσῃ μέσα στὶς πλέον διεφθαρμένες κοινωνίες, καὶ ὅμως νὰ εἶνε νεκρὸς ὡς πρὸς τὰ πάθη, ἐὰν περιφέρῃ «τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῶ σώματί» του (ἔ.ἀ.).

* * *

Ἀγαπητοί μου!

Ὅσες φορὲς ὡς ἄνθρωποι πειραζόμεθα ἀπὸ πειρασμούς, καὶ μάλιστα σαρκικούς, ἄς θυμώμαστε τὸν κορυφαῖο ἀπόστολο Παῦλο, ποὺ πολέμησε τὰ πάθη καὶ ἀνεδείχθη νικητὴς καὶ θριαμβευτής, καὶ μποροῦσε νὰ λέῃ˙ Περιφέρω «πάντοτε τὴν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῶ σώματί μου» (ἔ.ἀ.), καὶ ἀκόμη «Χριστῶ συνεσταύρωμαι˙ ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῆ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (Γαλ. 2, 20). Καὶ ἄν σὰν ἄνθρωποι συμβῆ νὰ ἁμαρτήσουμε, καὶ πάλι νὰ μὴν ἀπελπισθοῦμε, ἀλλὰ νὰ μετανοήσουμε ζητώντας τὴ συγχώρησι τοῦ Χριστοῦ στὸ μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως. Καὶ μυριάκις ἄν πέσουμε, κατὰ τὴν παρατήρησι τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου, πάλι νὰ σηκωθοῦμε καὶ νὰ βαδίσουμε τὸ δρόμο τῆς ἀρετῆς, φέροντας στὸν ὦμο τὸ σταυρὸ τοῦ Κυρίου καὶ περιφέροντας στὸ σῶμα μας τὴ νέκρωσι τοῦ Χριστοῦ.


Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστῖνου Ν. Καντιώτου (Μητροπολίτου πρώην Φλωρίνης) ''ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ'', σελ. 174-180 (ἕκδοσις Γ΄ 2001).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου