37 ᾿Ακούσαντες δὲ κατενύγησαν τῇ καρδίᾳ, εἶπόν τε πρὸς τὸν Πέτρον καὶ τοὺς λοιποὺς ἀποστόλους· τί ποιήσομεν, ἄνδρες ἀδελφοί; 38 Πέτρος δὲ ἔφη πρὸς αὐτούς· μετανοήσατε, καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, καὶ λήψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ ῾Αγίου Πνεύματος. 39 ὑμῖν γάρ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία καὶ τοῖς τέκνοις ὑμῶν καὶ πᾶσι τοῖς εἰς μακράν, ὅσους ἂν προσκαλέσηται Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν. 40 ἑτέροις τε λόγοις πλείοσι διεμαρτύρετο καὶ παρεκάλει λέγων· σώθητε ἀπὸ τῆς γενεᾶς τῆς σκολιᾶς ταύτης. 41 οἱ μὲν οὖν ἀσμένως ἀποδεξάμενοι τὸν λόγον αὐτοῦ ἐβαπτίσθησαν, καὶ προσετέθησαν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ψυχαὶ ὡσεὶ τρισχίλιαι. 42 ῏Ησαν δὲ προσκαρτεροῦντες τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων καὶ τῇ κοινωνίᾳ καὶ τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς προσευχαῖς. 43 ᾿Εγένετο δὲ πάσῃ ψυχῇ φόβος, πολλά τε τέρατα καὶ σημεῖα διὰ τῶν ἀποστόλων ἐγίνετο. 44 πάντες δὲ οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ εἶχον ἅπαντα κοινά, 45 καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καὶ διεμέριζον αὐτὰ πᾶσι καθότι ἄν τις χρείαν εἶχε· 46 καθ᾿ ἡμέραν τε προσκαρτεροῦντες ὁμοθυμαδὸν ἐν τῷ ἱερῷ, κλῶντές τε κατ᾿ οἶκον ἄρτον, μετελάμβανον τροφῆς ἐν ἀγαλλιάσει καὶ ἀφελότητι καρδίας, 47 αἰνοῦντες τὸν Θεὸν καὶ ἔχοντες χάριν πρὸς ὅλον τὸν λαόν. ὁ δὲ Κύριος προσετίθει τοὺς σῳζομένους καθ᾿ ἡμέραν τῇ ἐκκλησίᾳ.  Ερμηνεία από το βιβλίο Πράξεις Αποστόλων. (Μαθήματα ᾿Αγιογραφικών Κύκλων) ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ι. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ. Στὸ δεύτερο κεφάλαιο τῶν Πράξεων, στίχ. 37 - 47,περιγράφεται: 1) Τὸ ἀποτέλεσμα τοῦ κηρύγματος τοῦΠέτρου, στίχ. 37 - 41, καὶ 2) ἡ ζωὴ τῆς πρώτης χριστιανικῆς κοινότητος, στίχ. 42 - 47.  ᾿Ἐξήγησις λέξεων καὶ φράσεων 38. ἔφη -- εἶπε.λήψεσθε -- θὰ λάβετε. 39. ὑμῖν γὰρ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία -- διότι γιὰ σᾶς εἶνε ἡ ὑπόσχεσις. πᾶσιτοῖς εἰς μακρὰν -- γιὰ ὅλους ὅσοι εἶνε μακράν (ἐννοεῖ τοὺς ἐθνικούς). 40. πλείοσι - μὲ πολλοὺς ἢ περισσοτέρους. διεμαρτύρετο -- ἔδινε ζωηρὴ μαρτυρία, τόνιζε.παρεκάλει -- προέτρεπε. τῆς σχολιᾶς - τῆς διεστραμμένης. 41. ἀσμένως ἀποδεξάμενοι -- ἀφοῦ εὐχαρίστως δέχθηκαν. 42. ἦσαν προσχαρτεροῦντες -- παρέμεναν προσηλωμένοι.κοινωνία ἐπικοινωνία, σύναξις, ἐκκλησιασμός. κλάσις ἄρτου -- τεμαχισμὸς τοῦ ἄρτου, θεία εὐχαριστία. 45. χτήματα καὶ ὑπάρξεις -- ἰδιοκτησίες καὶ περιουσίες.ἐπίπρασκον- πωλοῦσαν. 46. προσχαρτεροῦντες - συχνάζοντες. ἐν τῷ ἱερῷ -- στὸ ναό. κλῶντές τε ἄρτον -- καὶ κόπτοντες ἄρτον. ἀφελότης ἁπλότης. 47. ἔχοντες χάριν πρὸς τὸν λαὸν - ἀπολαμβάνοντες ἐκτίμησι ἀπ᾿ τὸ λαό. προσετίθει -- προσέθετε. Παρατηρήσεις καὶ διδάγματα Στίχ. 37: Τὸ κήρυγμα τοῦ Πέτρου ἔφερε κατάνυξι στὶς καρδιές. Ὄχι βεβαίως στὶς καρδιὲς ὅλων. Διότι ὑπάρχουν καὶ ἐκεῖνοι, ποὺ ἀφήνουν τὶς καρδιὲς τους νὰ καταντοῦν ἀναίσθητες, ἀνάλγητες, πεπωρωμένες. Οἱ πεπωρωμένες καρδιὲς νοσοῦν ἀνιάτως. Συγκινοῦνται οἱ πέτρες; Ἄλλοτόσο συγκινοῦνται καὶ οἱ πεπωρωμένες καρδιές! ᾿Αλλ᾽ ἂν δὲν συγκινήθηκαν οἱ πεπωρωμένοι, συγκινήθηκαν ὅμως χιλιάδες ἄλλοι ἀπὸ τὸ κήρυγμα τοῦ ἀποστόλου. «Κατενύγησαν τῇ καρδίᾳ». Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, σὰν δίστομο καὶ κοφτερὸ μαχαῖρι, προχώρησε μέσα τοὺς καὶ ἔνυξε, τρύπησε δηλαδὴ καὶ ἄνοιξε τὴν ἁμαρτωλὴ καρδιά τους. Ἔτσι αἰσθάνθηκαν νυγμούς, τύψεις συνειδήσεως, γιὰ τὸ φρικτὸ ἔγκλημά τους κατὰ τοῦ Χριστοῦ, ἔπειτα δὲ καὶ γιὰ τὶς ἄλλες ἁμαρτίες τους. Καὶ εἶπαν πρὸς τὸν Πέτρο καὶ τοὺς ἄλλους ἀποστόλους: Τί νὰ κάνωμε, ἀδελφοί; Αὐτοί,ποὺ θεωροῦσαν τοὺς ἀποστόλους πλάνους, ἀπατεῶνες δηλαδή, καὶ πρὶν ἀπὸ λίγο τοὺς χλεύαζαν καὶ τοὺς σάρκαζαν ὡς μεθυσμένους, τώρα εἶνε ἀλλαγμένοι. Ἡ γνώμη τους καὶ τὰ αἰσθήματά τους ἔχουν μεταβληθῇ. Προσφωνοῦν τούς ἀποστόλους σὰν στοργικοὺς ἀδελφούς. Καὶ τοὺς ρωτοῦν σὰν σοφοὺς ὁδηγούς, γιὰ νὰ τοὺς ὑποδείξουν τρόπο ἀπαλλαγῆς ἀπὸ τὴν ἐνοχὴ καὶ τρόπο σωτηρίας. Τί νὰ κάνωμς, ἀδελφοί; Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔρχεται σὲ συναίσθησι τῆς ἁμαρτὼλότητός του, καὶ ἰδίως μεγάλων ἁμαρτιῶν καὶ ἐγκλημάτων, αὐτὸ τὸ ἐρώτημα ἀνεβαίνει αὐθορμήτως ἀπ᾽ τὴ συντετριμμένη του καρδιά: Τί νὰ κάνω νὰ σωθῶ; Αὐτὸ τὸ ἐρώτημα εἶνε γιὰ τὸν ἄνθρωπο τὸ σπουδαιότερο. Καὶ αὐτὸ ἐπίσης εἶνε τὸ συγκινητικώτερο. Τὸ ἀκούουν καὶ συγκινοῦνται οἱ ἄγγελοι, τὸ ἀκούει καὶ συγκινεῖται ὁ Χριστός. Μακάριοι ὅσοι ἔφθασαν στὴν ἱερὴ στιγμὴ νὰ θέσουν τὸ ἐρώτημα αὐτό. Ἢ στιγμὴ αὐτὴ ζυγίζει αἰωνιότητα. Δυστυχεῖς, ἀντιθέτως, ὅσοι δὲν ἔχουν στὴ ζωή τους μιὰ τέτοια στιγμή. Καὶ ἀλλοίμονο! Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι θέτουν ἀναρίθμητα ἐρωτήματα στὴ σύντομη αὐτὴ ζωή, τὸ δὲ ἕνα καὶ σπουδαιότερο ἐρώτημα, ἀπ᾿ τὸ ὁποῖο ἐξαρτᾶται τὸ αἰώνιο συμφέροντους, οὐδέποτε θέτουν σοβαρῶς. Ποιὸ εἶνε τὸ μυστικὸ τῆς καταπληκτικῆς ἐπιτυχίας τοῦ κηρύγματος τοῦ Πέτρου; Πῶς συγκλονίσθηκαν χιλιάδες ἀπὸ ἕνα κήρυγμα, καὶ ἐνδιαφέρθηκαν σοβαρῶς γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ψυχῶντους; Εἶνε ὁ ὡραῖος τρόπος, μὲ τὸν ὁποῖο μίλησε ὁ ἀπόστολος; Εἶνε ὁ συγκερασμὸς εἰλικρινείας καὶ εὐγενείας, ἐλέγχου καὶ ἐπιεικείας; Εἶνε ἄλλες ἀρετὲς τοῦ ἀποστόλου, ὅπως ἡ ταπείνωσις καὶ ἡ ἀγάπη; Βεβαίως εἶνε ὅλα αὐτά, ἀλλ᾽ ὄχι μόνον αὐτά. Ὁ Χριστός, ὁ ἐνυπόστατος Λόγος, μίλησε τρία χρόνια στοὺς Ἰουδαίους μὲ τὸν ὡραιότερο τρόπο. Ποτὲ δὲν μίλησε ἄνθρωπος σὰν τὸ Χριστό. Καὶ ὅμως ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ δὲν εἶχε τὸ καταπληκτικὸ ἀποτέλεσμα τοῦ κηρύγματος τοῦ Πέτρου τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς. Γιατί; Ποιὸ εἶνε λοιπὸν τὸ κυριώτερο μυστικὸ τῆς ἐπιτυχίας τοῦ ἀποστολικοῦ κηρύγματος; Εἶνε ὁ δοῦλος «μείζων» τοῦ Κυρίου; Ὄχι βεβαίως. ᾿Αλλὰ συνέβη μὲ τὸν Πέτρο, καθὼς καὶ μὲ τοὺς ἄλλους ἀποστόλους, ὅ,τι προεῖπε ὁ Χριστός: «᾿Αμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, τὰ ἔργα, ἃ ἐγὼ ποιῶ, κἀκεῖνος ποιήσει, καὶ μείζονα τούτων ποιήσει» (Ἰωάν. ιδ΄ 12). Οἱ ἀπόστολοι δὲν εἶνε «μείζονες» τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ τὰ ἔργα τους, θαύματα καὶ ἐπιτυχίες στὴν ἐξάπλωσι τοῦ Εὐαγγελίου, εἶνε «μείζονα» τῶν ἔργων τοῦ Κυρίου! Διότι ὁ Κύριος τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἔστειλε στὸν κόσμο τὸν Παράκλητο, τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο, καὶ αὐτὸ μὲ ὑπεράφθονη τὴν χάρι του ἐνεργοῦσε διὰ τῶν ἀποστόλων καὶ τῶν ἀκροατῶν τῶν ἀποστόλων. Τὴν ὥρα τοῦ κηρύγματος τὸ Αγιο Πνεῦμα μὲ τὴν ὑπεράφθονηχάρι του ἐνεργοῦσε στὸν Πέτρο, ἀλλὰ συγχρόνως καὶ στοὺς ἀκροατάς του. Μυστικῶς ὁ Παράκλητος ἐπιδροῦσε στὶς καρδιὲς καὶ τὶς μετέβαλλε. Τὴν τριετία τῆς δημοσίας δράσεως τοῦ Ἰησοῦ δὲν εἶχε δοθῆ ἡ ὑπεράφθονη καὶ σωτηριώδης χάρις τοῦ Αγίου Πνεύματος, διότι ὁ Ἰησοῦς δὲν εἶχε ἀκόμη δοξασθῇ. ᾿Αδελφοί! Γιὰ νὰ ἔχῃ ὁ λόγος ἀποτέλεσμα, πρέπει νὰ συνοδεύεται μὲ μυστικὴ ἐπίδρασι τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος στὴν ψυχή μας καὶ στὶς ψυχὲς τῶν ἀκροατῶν ἢ συνομιλητῶν μας. Τῶν Ἀποστόλων πρῶτα, καὶ τῶν Πατέρωνκαὶ ὅλων τῶν ᾿Αγίων ἔπειτα, οἱ λόγοι εἶχαν μεγάλα ἀποτελέσματα, διότι εἶχαν πλούσια τὴ χάρι τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος. Προτοῦ ἀνοίξωμε τὸ στόμα μας, ἂς ζητοῦμε Πνεῦμα Ἅγιο, γιὰ ν᾿ ἀνοίγῃ τὴν καρδιά μας καὶ τὶς καρδιὲς τῶν ἀκροατῶν ἢ συνομιλητῶν μας. Στίχ. 38 - 40: Στὸ ἐρώτημα τῶν Ἰουδαίων, τί νὰ κάνουν γιὰ νὰ σωθοῦν, ὁ ἀπόστολος ἀπάντησε: Μετανοῆστε, καὶ νὰ βαπτισθῇ καθένας ἀπὸ σᾶς στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ γιὰ τὴ συγχώρησι τῶν ἁμαρτιῶν του, καὶ θὰ λάβετε τὴ χάρι τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος. Διότι γιὰ σᾶς εἶνε ἡ ὑπόσχεσις τοῦ Θεοῦ Πατρός, καὶ γιὰ τὰ τέκνα σας, καὶ γιὰ ὅσους εὑρίσκονται μακράν, τοὺς ἐθνικούς, ὅσους θὰ προσκαλέσῃ ὁ Κύριος ὁ Θεός μας. Καὶ μὲ πολλὰ ἄλλα λόγια ὁ ἀπόστολος διακήρυττε ἐντόνως καὶ προέτρεπε λέγοντας: Σωθῆτε ἀπ᾿ αὐτὴ τὴ διεστραμμένη γενεά! Δύο δρόμοι ὁδηγοῦν στὴ σωτηρία, ὁ δρόμος τῆς ἁγνότητος,καὶ ὁ δρόμος τῆς μετανοίας. Ὁ πρῶτος δρόμος εἶνε γιὰ τοὺς ἀγγέλους, ὁ δεύτερος γιὰ τοὺς ἀνθρώπους. Διότι ποιὸς ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ καυχηθῇ, ὅτι εἶνε καθαρὸςἀπὸ ρύπουκαὶἔχει τὴν καρδιὰ ἁγνή; Ὅλοι εἴμεθα ἁμαρτωλοί. Ὅλοι κατὰ ἕνα τρόπο εἴμεθα χριστοκτόνοι. Καὶ ὅλοι χρειαζόμεθα μετάνοια γιὰ νὰ σωθοῦμε. Ἡ μετάνοια εἶνε ὁ πρῶτος ὅρος σωτηρίας τοῦ ὡρίμου ἀνθρώπου (Λέμε τοῦ ὡρίμου, διότι γιὰ τὰ νήπια εἶνε ἡ βάπτισις). Διὰ τοῦτο μετάνοια εἶνε ἡ ἀρχὴ τοῦ κηρύγματος τοῦ Ἰωάννου τοῦΠροδρόμου, μετάνοια ἡ ἀρχὴ τοῦ κηρύγματος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, μετάνοια καὶ ἡ ἀρχὴ τοῦ κηρύγματος τοῦἀποστόλου Πέτρου μετὰ τὴν κάθοδο τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος. ᾿Αλλὰ τί εἶνε μετάνοια; Εἶνε νὰ ὑπερνικᾷ ὁ ἄνθρωπος τὸν ἐγωισμό του, καὶ μὲ ταπείνωσι ν᾿ ἀναγνωρίζῃ τὴν ἁμαρτωλότητά του, νὰ λυπῆται γι᾿ αὐτὴ καὶ νὰ στενάζῃ, νὰ μεταβάλλῃ φρονήματα καὶ συναισθήματα, καὶ νὰ λαμβάνῃ ἀπόφασι ν᾿ ἀγωνισθῇ, γιὰ νὰ ζῇ πνευματικὴ ζωή. Βάπτισις στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ σημαίνει βάπτισι μὲ πίστι στὸν Ἰησοῦ Χριστό, σὰν Χριστὸ καὶ Κύριο, σὰν Θεάνθρωπομὲ μία λέξι. Ὡς πρὸς τὸν τελετουργικὸ τύπο κατὰ τὴν ὥρα τῆς βαπτίσεως, αὐτὸς βεβαίως εἶνε: «Βαπτίζεται ὁ δοῦλος (ἢ ἡ δούλη) τοῦ Θεοῦ δεῖνα εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος». Μὲ τὴ βάπτισι γίνεται ἄφεσις ἁμαρτιῶν, τῆς προπατορικῆς καὶ τῶν προσωπικῶν ἁμαρτιῶν τοῦ βαπτιζομένου (στὴν περίπτωσι τῶν νηπίων ἐξαλείφεται ἡ προπατορικὴ μόνον ἁμαρτία, γιατὶ προσωπικὲς ἁμαρτίες δὲν ὑπάρχουν ἀκόμη). Αλλ᾽ ἐκτὸς τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν μὲ τὴ βάπτισι μεταδίδεται καὶ ἡ δωρεὰ τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος, ἡ χάρις δηλαδὴ ἢ τὰ χαρίσματα τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος. Διπλῆ λοιπὸν ἡ σημασία τοῦ βαπτίσματος: ᾿Αφαιρεῖ καὶ δίνει" ἀφαιρεῖ τὶς ἁμαρτίες καὶ δίνει τὰ χαρίσματα. Ποῦ εἶνε οἱ Χιλιασταὶ ἢ Μάρτυρες τοῦ ᾿Ιεχωβᾶ, οἱ ὁποῖοι λένε, ὅτι τὸ βάπτισμα δὲν εἶνε μυστήριο, ἀλλ᾽ ἁπλῆ τελετή; Ἂν τὸ βάπτισμα ἦταν ἁπλῆ τελετή, δὲν θὰ ἀφαιροῦσε ἁμαρτίες δὲν θὰ ἔδινε τὰ χαρίσματα τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος. Τὸ βάπτισμα εἶνε μυστήριο, καὶ μάλιστα ἐκεῖνο τὸ μυστήριο, μὲ τὸ ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος εἰσέρχεται στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὴν Ἐκκλησία, καὶ γίνεται χριστιανός. Ἢ γενεὰ τῶν Ἑβραίων, ποὺ σταύρωσε τὸ Χριστό, χαρακτηρίζεται ἀπ᾿ τὸν ἀπόστολο ὡς «σκολιά», στραβή, διεστραμμένη. Καὶ ἀπ᾿ αὐτὴ τὴ γενεὰ ἐντόνως ὁ ἀπόστολος προέτρεψε νὰ διαχωρίσουν οἱ ἀκροαταί του τὶς εὐθῦνες τους, γιὰ νὰ μὴ καταδικασθοῦν μαζί της. «Σώθητε ἀπὸ τῆςγενεᾶς τῆς σκολιᾶς ταύτης!». ᾿Αλλὰ κάθε ἀνθρωπίνη γενεά, ἐπειδὴ ἔχει ἀντιλήψεις καὶ ζωὴ ἀντίθετα στὸ θεῖο θέλημα καὶ ξανασταυρώνει τὸ Χριστό, εἶνε γενεὰ «σκολιά». Δὲν τῆς ἀρέσει ὁ ἴσιος δρόμος, ἀλλ᾽ ὁ στραβός. Δὲν τῆς ἀρέσει ἡ ἀρετή, ἀλλ᾽ ἡ διαστροφή. Γι᾿ αὐτὸ ὅλοι, ὅσοι θέλουμε νὰ σωθοῦμε, πρέπει νὰ διαχωρίζωμε τὶς εὐθῦνες μας ἀπ᾿ τὴ γενεά μας, ἀπ᾿ τὸν σύγχρονο μὲ μᾶς κόσμο. Καὶ διαχωρίζουμξ τὶς εὐθῦνες μας μὲ τὸ νὰ καταδικάζωμε τὶς ἀντιλήψεις καὶ τὴ διαγωγὴ τοῦ κόσμου, νὰ διακόπτωμξε τὶς στενὲς καὶ ἐγκάρδιες σχέσεις μὲ τὸν κόσμο, ἀκόμη καὶ μὲ τὰ συγγενικώτερα καὶ προσφιλέστερα πρόσωπα ἂν εἶνε κοσμικὰ καὶ ἀσεβῆ, νὰ ἀσπαζώμεθα κατὰ πάντα τὴ χριστιανικὴ διδασκαλία καὶ ν᾿ ἀγωνιζώμεθα νὰ ζοῦμε κατὰ τὸ θεῖο θέλημα. Ἂν ὁ κόσμος θέλῃ νὰ κολασθῇ, δὲν εἶνε ἀνάγκη νὰ κολασθοῦμε καὶ ἐμεῖς. Αὐτό, ποὺ λένε πολλοί, «ὅ,τι γίνει ὅλος ὁ κόσμος καὶ ἐμεῖς», προδίδει ἐπιπολαιότητα καὶ ἀνοησία, ἢ μᾶλλον ἀπιστία. Ἂν οἱ πολλοὶ γκρεμισθοῦν σὲ ἕνα βάραθρο ἢ πνιγοῦν σὲ μιὰ θάλασσα, θὰ πᾶμε καὶ ἐμεῖς κοντά τους; Καὶ τί εἶνε τὸ βάραθρο καὶ ἡ θάλασσα μπροστὰ στὴν αἰωνία κόλασι; Στίχ. 42: Τέσσαρα βασικὰ χαρακτηριστικὰ τῆς ζωῆς τῶν πρώτων χριστιανῶν ἀναφέρει ὁ Λουκᾶς ἐδῶ. Εἶνε «ἡ διδαχὴ τῶν ἀποστόλων», «ἡ κοινωνία», «ἡ κλάσις τοῦ ἄρτου» καὶ «αἱ προσευχαί». «Ἡ διδαχὴ τῶν ἀποστόλων» εἶνε τὸ κήρυγμα. «Ἢ κοινωνία» εἶνε ἡ φιλανθρωπία (Πρβλ. Ἑβρ. ιγ΄ 16) ἢ ἡ ἐπικοινωνία μεταξὺ τῶν χριστιανῶν, ἡ συνάντησις καὶ ὁσυμπνευματισμός. «Ἢ κλάσις τοῦ ἄρτου» (κλάσις - σπάσιμο, τεμαχισμὸς) εἶνε ἡ θεία Εὐχαριστία καὶ Κοινωνία.«Αἱ προσευχαὶ» εἶνε μᾶλλον οἱ προσευχὲς τῆς δημοσίαςλατρείας. Τὰ τέσσαρα αὐτὰ πράγματα, τὸ κήρυγμα, ἡ φιλανθρωπία ἢ ἐπικοινωνία τῶν πιστῶν σὲ θρησκευτικὲς συναντήσεις καὶ συνάξεις, ἡ θεία Κοινωνία καὶ οἱ προσευχὲς εἶνε ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ γιὰ τὴν πνευματικὴ ζωή, εἶνε τὰ οὐσιωδέστερα στοιχεῖα τῆς χριστιανικῆς λατρείας. Σ᾽ αὐτὰ «ἦσαν προσκαρτεροῦντες» οἱ πρῶτοι χριστιανοί, ἔδιναν τὴν πρώτη σημασία, ἐπέμεναν, ἦταν προσηλωμένοι. Διότι τὸ κήρυγμα κάνει τοὺς συνειδητοὺς χριστιανούς" ἡ φιλανθρωπία εἶνε ἔμπρακτη ἐκδήλωσις τῆς κορυφαίας τῶν χριστιανικῶν ἀρετῶν, τῆς ἀγάπης" ἡ ἐπικοινωνία μεταξὺ τῶν ἀδελφῶν εἶνε ἐπίσης ἐκδήλωσις ἀγάπης᾽ ἡ θεία Κοινωνία εἶνε τὸ κέντρο τῆς λατρείας, τὸ κατ᾿ ἐξοχὴν μυστήριο τῆς κοινωνίας μας μὲ τὸ Θεὸ καὶ τῆς πνευματικῆς ζωῆς καὶ οἱ προσευχὲς εἶνε ἄλλος σπουδαῖος καὶ δυνατὸς τρόπος ἐπικοινωνίας μὲ τὸν Κύριο. Οἱ πρῶτοι χριστιανοὶ ἦταν θαυμαστοί, διότι ἦταν ζηλωταὶ τῶν μεγάλων αὐτῶν πραγμάτων τῆς πνευματικῆς ζωῆς, συμμετεῖχαν σ᾽ αὐτὰ καὶ τὰ ἀπολάμβαναν πλουσίως. Ἐμεῖς σήμερα εἴμαστε καχεκτικοὶ χριστιανοί, διότι στὰ μεγάλα στοιχεῖα τῆς πνευματικῆς ζωῆς συμμετέχουμε ὀλίγο. Δὲν διψᾶμε καὶ δὲν τρέχουμε στὸ κήρυγμα μὲ τὴν προθυμία τῶν πρώτων χριστιανῶν. Ὑπάρχουν μάλιστα καὶ χριστιανοί, λαϊκοί, μοναχοὶ καὶ κληρικοί, μάλιστα ἀρχιερεῖς, οἱ ὁποῖοι ὑποτιμοῦν, περιφρονοῦνκαὶ διώκουν τὸ κήρυγμα. Δὲν ἔχουμε ἐπίσης τὴν ἀγάπη τῶν πρώτωνχριστιανῶν μεταξύ μας, ποὺ ἐκδηλώνεται σὲ φιλανθρωπία καὶ συμπνευματισμό. Ὑπάρχουν μάλιστα καὶ χριστιανοί, ποὺ δὲν θέλουν ν᾿ ἀκοῦνξ γιὰ ἐλεημοσύνη, ἀλλὰ μόνογιὰ δικαιοσύνη, καὶ ἀντιπαθοῦν καὶ διώκουν τὶς ἱεραποστολικὲς ἀδελφότητες καὶ μοναχικὲς ἀδελφότητες, ποὺ πραγματοποιοῦν στὴν ἐποχή μας τὸ ἰδανικὸ τῆς κοινωνίας μεταξὺ τῶν ἀδελφῶν. Δὲν ἔχουμε πάλι ζωηρὸ πόθο συχνῆς συμμετοχῆς στὸ ὑπερφυέστατο μυστήριο τῆς θείας Κοινωνίας. Ἡ θεία Λειτουργία γίνεται κυρίως γιὰ νὰ κοινωνοῦμεΕ. Ὁ λειτουργὸς φωνάζει, Προσέλθετε! Καὶ ἀπ᾿ τοὺς ἐκκλησιαζομένους προσέρχονται ἐλάχιστοι, ἐλαχιστότατοι, καὶ πολλὲς φορὲς δὲν προσέρχεται κανείς! Πόσο θλιβερὸ καὶ ἀποκαρδιωτικὸ εἶνε νὰ γίνεται ἡ θεία Λειτουργία καὶ νὰ μὴ κοινωνοῦν οἱ χριστιανοί! Τὸ δὲ ἀκόμη θλιβερώτερο, πολλοί, λαϊκοὶ καὶ κληρικοί, ἀκόμη καὶ ἐξομολόγοι, θεωροῦν ἁμαρτία νὰ κοινωνῇ ὁ χριστιανὸς συχνά! Τέλος καὶ στὶς προσευχὲς εἴμεθα ἀπρόθυμοι, ἀπρόσεκτοι καὶ σύντομοι λόγῳ ὀκνηρίας. Θέλουμε, ἀδελφοί, νὰ ἀποκτήσωμε ὁμοιότητα μὲ τοὺς πρώτους χριστιανούς; Θέλουμε νὰ ὀνομαζώμεθα ἀξίως χριστιανοί; Ἂς δίνωμς καὶ ἐμεῖς τὴν πρώτη σημασία στὰ μεγάλα στοιχεῖα τῆς πνευματικῆς ζωῆς. ᾽Ας ἐπιμένωμε «τῇ διδαχῇ, τῇ κοινωνίᾳ, τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου καὶ ταῖς προσευχαῖς». Στίχ. 44 - 45: Οἱ πρῶτοι χριστιανοὶ «ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτό». Τοῦτο δὲν σημαίνει, ὅτι ὅλοι, χιλιάδες ἄνθρωποι, συγκεντρώνονταν καὶ ἔμεναν στὸν ἴδιο τόπο. Τοῦτο σημαίνει, ὅτι ὅλοι εἶχαν τὸ ἴδιο φρόνημα, τὰ ἴδια αἰσθήματα, τὸν ἴδιο σκοπό. Οἱ πρῶτοι ἐπίσης χριστιανοὶ «εἶχον ἅπαντα κοινά». Τοῦτο σημαίνει, ὅτι δὲν ἔλεγαν τὸν ψυχρὸ καὶ σατανικὸ τοῦτο λόγο, αὐτὸ εἶνε δικό μου καὶ αὐτὸ εἶνε δικό σου, ἀλλ᾽ ὅλα τὰ ὑλικὰ πράγματα εἶχαν κοινά. Κοινὰ τὰ φρονήματα, τὰ αἰσθήματα καὶ οἱ σκοποί, κοινὰ καὶ τὰ ὑλικὰ πράγματα. ᾿Αφ᾽ ὅτου πίστευσαν καὶ πλούτισαν μὲ τὰ χαρίσματα τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος, σκύβαλα θεώρησαν τὰ ὑλικὰ πράγματα. Ὅποιος γεύεται τὰ οὐράνια καὶ πνευματικά, εὐκόλως ἀποσπᾶται ἀπ᾽ τὰ ἐπίγεια καὶ ὑλικά. Οἱ ἰδεώδεις ἐκεῖνοι χριστιανοὶ πωλοῦσαν τὰ ὑπάρχοντα καὶ τὶς περιουσίας τους καὶ τὰ διαμοίραζαν σὲ ὅλους, ἀναλόγως τῆς ἀνάγκης καθενός. Ἐφήρμοζαν κοινοκτημοσύνη καὶ ἰσότητα, μᾶλλον δὲ πραγματικὴ ἀγάπη. Ἡ κοινοκτημοσύνη, καρπὸς πίστεως, ἀγάπης καὶ ἐσωτερικῆς ἐλευθερίας, ἦταν ἰδιαιτέρως θαυμαστὸ ἐπίτευγμα τῆς πρώτης χριστιανικῆς κοινότητος. Αὐτὸ δὲ τὸ ἐπίτευγμα ἔδειχνε τὴν τελειότητα τῶν πρώτων χριστιανῶν. Κατόπιν στὴν εὐρύτερη χριστιανικὴ κοινωνία δὲν ἐπικράτησε κοινοκτημοσύνη. Καὶ αὐτὸ δείχνει τὴν ἀτέλεια τῶν πολλῶν χριστιανῶν. Ἐν τούτοις καὶ κατόπιν τὸ ἰδεῶδες τῆς κοινοκτημοσύνης πραγματοποιεῖται στὰ κοινόβια τοῦ Μοναχισμοῦ καὶ τῶν Ἱεραποστολικῶν ᾿Αδελφοτήτων. Τὸ ἰδεῶδες τῆς κοινοκτημοσύνης στὴν ἐποχή μας ἔγινε κοινωνικοπολιτικὸ σύστημα, γνωστὸ μὲ τὸ ὄνομα Κομμουνισμός. Κομμουνισμὸς σημαίνει κοινοκτημοσύνη. Οἱ κομμουνισταὶ ἰσχυρίζονται, ὅτι ἀγωνίζονται γιὰ κοινοκτημοσύνη, καὶ ὅτι, ὅπου ἐπικρατοῦν, τὴν ἐφαρμόζουν. ᾿Αλλ᾽ ἐπειδὴ ὁ Κομμουνισμὸς θορυβεῖ πολύ, καὶ ἐπηρεάζει πολλούς, καὶ μισεῖ θανασίμως καὶ διώκει τὸν Χριστιανισμό, εἶνε ἀνάγκη νὰ παρατηροῦνται καὶ νὰ τονίζωνται ὡρισμένα πράγματα: 1) Ἡ κοινοκτημοσύνη δὲν εἶνε ἐφεύρεσις τῶν κομμουνιστῶν, ἀλλ᾽ ἰδέα τοῦ Χριστιανισμοῦ. Οἱ δὲ κομμουνισταί, ἀντὶ νὰ ἐκτιμοῦν τὸν Χριστιανισμό, ἀπ᾿ τὸν ὁποῖο πῆραν τὴν ἰδέα αὐτή, καθὼςκαὶ τὶς ἄλλες ὑψηλὲς κοινωνικὲς ἰδέες, αὐτοὶ τὸν μισοῦν, ὅπως ὁ κλέφτης μισεῖ τὸν νοικοκύρη, τὸν ὁποῖοκατέκλεψε. 2) Ἡ χριστιανικὴ κοινοκτημοσύνη εἶνε καρπὸς ἀγάπης καὶ ἐλευθερίας. Ὅπως εἶπε κάποιος ξένος, εἶνε «ἐλεύθερος κομμουνισμὸς τῆς ἀγάπης». Ἡ κοινοκτημοσύνη ἀντιθέτως τῶν κομμουνιστῶν εἶνε καταναγκαστική. 3) Οἱ χριστιανοὶ τῆς πρώτης χριστιανικῆς κοινότητος καὶ τῶν μοναχικῶν καὶ ἱεραποστολικῶν κοινοβίων κατώρθωσαν νὰ ἔχουν κοινὰ ὄχι μόνο τὰ ὑλικὰ πράγματα, ἀλλὰ καὶ τὰ φρονήματακαὶτὰ αἰσθήματα. Μὲ ἐξαναγκασμὸ οἱ κομμουνισταὶ εἶνε δυνατὸ νὰ κάνουν τοὺς ἀνθρώπουςνὰ ἔχουν τὰ ὑλικὰ πράγματα κοινά. Εἶνε ὅμως δυνατὸ νὰ κάνουν τοὺς ἀνθρώπουςνὰ ἔχουν καὶ τὰ φρονήματα καὶ τὰ αἰσθήματα κοινά; ᾿Ασφαλῶς ὄχι. 4) Στὶς χῶρες, ὅπου ἐπικράτησε ὁ Κομμουνισμός, ἐφαρμόστηκε ἡ κοινοκτημοσύνη; Δυστυχῶς ὄχι. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόμματος ἀπολαμβάνουν πολὺ περισσότερα ἀπ᾽ τοὺς ὑπολοίπους ἀνθρώπους. Ἂς τονίζωνται οἱ ἀλήθειες αὐτὲς πρὸς τοὺς κομμουνιστάς, γιὰ νὰ μὴ καυχῶνται γιὰ τὸ ἄθεο σύστημά τους. Ὅ,τι καλὸ ἔχουν, εἶνε δικό μας. Καὶ ὅ,τι κακό, εἶνε δικό τους...  Ομιλία π. Αθανασίου Μυτιληναίου Η ομιλία αυτή εκφωνήθηκε στις 07/10/1985 Τά τέσσαρα κύρια χαρακτηριστικά τῆς Θείας Λατρείας... Β'. Ἡ
Κοινωνία. Γ'. Ἡ κλάσις τοῦ Ἄρτου. Δ'. Οἱ προσευχές. Ὁ προκληθείς φόβος ἐκ τῶν
τεράτων καί σημείων πού ἐπετελοῦντο διά τῶν χειρῶν τῶν Ἀποστόλων. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου