Κυριακή 11 Απριλίου 2021

Δ΄ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ, του Δημητρίου Π. Ρίζου Δρ Θεολογίας

 



Στὴν ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου τῆς Τετάρτης ἑβδομάδος ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, μεταξὺ ἄλλων τροπαρίων καὶ τὸ ἀκόλουθο·

Μεσοπονήσαντες, νῦν τὴν ἐγκράτειαν, καὶ εἰς προσκύνησιν, Χριστέ μου φθάσαντες, τοῦ ζωηφόρου σου Σταυροῦ, προσπίπτοντες βοῶμέν σοι· Μέγας εἶ Φιλάνθρωπε, καὶ μεγάλα τὰ ἔργα σου, ὅτι ἐφανέρωσας τὸν Σταυρόν σου τὸν τίμιον, ὃν φόβῳ προσκυνοῦντες κραυγάζομεν· Δόξα τῇ ἄκρᾳ εὐσπλαγχνίᾳ σου.

Μὲ ἁπλᾶ λόγια. Φθάσαμε στὰ μέσα τοῦ κόπου τῶν νηστειῶν καὶ μᾶς ἔφερες Χριστέ μας στὴν προσκύνησι τοῦ Σταυροῦ σου ποὺ δίνει ζωή, γονατίζομε καὶ λέμε φωναχτά· Εἶναι μεγάλη ἡ φιλανθρωπία σου καὶ μεγάλα τὰ ἔργα σου, διότι φανέρωσες τὸν τίμιο Σταυρό σου, τὸν ὁποῖο μὲ σεβασμὸ ὅταν τὸν προσκυνοῦμε σοῦ λέμε μὲ κραυγή· Δόξα στὴν ὑπέρμετρη εὐσπλαγχνία σου.

Καὶ μακάρι νὰ καταλάβαμε πόση δύναμι καὶ πόση σημασία ἔχει γιὰ μᾶς τοὺς Χριστιανοὺς ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου μας. Ἡ Ἐκκλησία μας τὸ τονίζει ἰδιαιτέρως ὅλη αὐτὴν τὴν ἑβδομάδα. Κάθε μέρα ὅλη ἡ ὑμνολογία, δηλαδὴ τὰ τροπάρια ποὺ ψάλλουμε, ἔχουν ὡς θέμα τὸν Σταυρό. Καὶ μάλιστα τὴν Δευτέρα, τὴν Τετάρτη καὶ τὴν Παρασκευή στὴν ἀκολουθία τῶν Ὡρῶν γίνεται κανονικὰ ἡ προσκύνησις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ποὺ βρίσκεται στὸ τραπεζάκι στὸ κέντρο τοῦ ναοῦ. Καὶ ὅταν ἔρχεται ἡ Παρασκευὴ καὶ γίνεται ἡ Θ΄ ὥρα ἐπαναλαμβάνεται ἡ προσκύνησις, ὅπως ἀκριβῶς ἔγινε τὴν Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως, καὶ μετὰ τὸν μεταφέρει ὁ ἱερέας στὸ ἱερὸ καὶ ἔτσι κλείνει ἡ ἑβδομαδα τῆς Σταυροπροσκυνήσεως.

Ἀπὸ τὴν ἑπομένη ἀνατέλει ὁ ἑορτασμὸς τῆς Δ΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, ποὺ εἶναι γνωστὴ ὡς Κυριακὴ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος.

Αὐτὸς ὁ ἅγιος ἀπὸ μικρὸς, δεκαεξάχρονος, διάλεξε τὸν δρόμο τοῦ μοναχισμοῦ καὶ βρέθηκε στὸ Σίναιον ὄρος. Διέπρεψε ὡς μοναχὸς καὶ ἔφθασε σὲ ἄκρα τελειότητα. Προοδευμένος μοναχὸς ἀποσύρθηκε σὲ ἔρημο τόπο, ποὺ λέγεται Θωλᾶς, καὶ ἐκεῖ πέρασε στὴν σκληρὴ ἄσκησι, μὲ νηστεία, προσευχὴ καὶ ἀγρυπνία, γιὰ σαράντα χρόνια. Ἀπέκτησε μεγάλη ἐμπειρία στὸν πόλεμο κατὰ τοῦ διαβόλου. Αὐτὴν τὴν γνῶσι του τὴν κατέγραψε σὲ ἕνα ἔργο χωρισμένο σὲ τριάντα κεφάλαια, καὶ τὸ ὀνόμασε Κλίμακα, σκάλα, ποὺ ἀνεβάζει τὸν ἀγωνιζόμενο μοναχό, καὶ κάθε χριστιανό, ἀπὸ τὴν γῆ στὸν οὐρανό. Βῆμα-βῆμα γίνεται ἡ κατάκτησι τῆς ἀρετῆς καὶ τελειότητος, ἡ κάθαρσι τοῦ νοῦ, ὁ ἔλεγχος τῶν λογισμῶν, ὁ φωτισμός, ἡ ἁγιότητα καὶ θέωσις.

Τὸ ἔργο αὐτὸ τοῦ ἁγίου Ἰωάννου εἶναι μοναδικὸ καὶ ἀνεπανάληπτο. Περιέχει ὅλη τὴν σοφία καὶ τέχνη τοῦ ἁγιασμοῦ. Τὸ χαρακτηρίζω ἀνεπανάληπτο, διότι δὲν ξαναγράφθηκε τόσο τέλειο ἐγχειρίδιο μοναχικῆς καὶ χριστιανικῆς ζωῆς ἀπὸ τὴν Κλίμακα τοῦ Ἰωάννου. Τὸ βιβλίο αὐτὸ εἶναι τὸ ἀνάγνωσμα ὅλων τῶν μοναχῶν τῆς Ἐκκλησίας μας κατὰ τὴν περίοδο τῆς Τεσσακοστῆς. Τὰ τριάντα κεφάλαια καλύπτουν τὸ διάστημα ποὺ περάσαμε μέχρι τὴν τέταρτη Κυριακὴ. Καὶ τώρα ποὺ σχεδὸν ὁλοκληρώθηκε ἡ ἀνάγνωσι τῆς Κλίμακος, καὶ πρὸς τιμὴν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου ἡ Κυριακὴ αὐτὴ εἶναι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος. Ἡ μνήμη του γίνεται καὶ στὶς 30 Μαρτίου σταθερά, καὶ τὴν τέταρτη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν ὡς κινητή.

Τὸ ἀσκητήριό του στὸν Θωλᾶ τὸν σχηματίζουν τρεῖς πέτρες μεγάλες ποὺ κύλισαν ἀπὸ τὸ βουνό. Μόλις χωράει καθιστὸ τὸν ἄνθρωπο, καὶ ἔγινε διαμονή του γιὰ σαράντα χρόνια. Ἔρημος τόπος, ἄνυδρος καὶ χωρὶς καμμία βλάστησι. Οἱ πέτρες ἄκουγαν τὶς προσευχές του καὶ ἡ ἄμμος βρεχόταν ἀπὸ τὰ δάκρυα τῆς κατανύξεως. Μόνος μὲ τὸν Θεό, νίκησε τὸν διάβολο, ἔμαθε τὰ τεχνάσματά του, καὶ μᾶς ἀποκάλυψε τὸν τρόπο νὰ τὸ πολεμᾶμε μὲ ἐπιτυχία. Ἀπὸ ἐδῶ κλήθηκε καὶ διετέλεσε ἡγούμενος στὸ Μοναστήρι τῆς Ἀγίας Αἰκατερίνης τοῦ Σινᾶ. Ὁ Θωλᾶς ἀπέχει περίπου τρεῖς ὥρες μὲ τὰ πόδια ἀπὸ τὸ Μοναστήρι.

Σήμερα δίπλα ἀπὸ τὸ ἀσκητήριό του, ποὺ παραμένει ὅπως ἦταν στὰ χρόνια του, ἔχτισαν οἱ πατέρες τῆς μονῆς τῆς Ἀγίας Αἰκατερίνης ναὸ πρὸς τιμήν του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου