Ὁ κανόνας τῆς ἀγάπης... - Αρχιμανδρίτης π. Σεβαστιανός Τοπάλης

΄΄Ἀδελφός παρέβαλεν ἀναχωρητῇ τινι καί ἐκβαίνων λέγει αὐτῷ…

-συγχώρησόν μοι, ἀββᾶ, ὅτι κατήργησά σε ἐκ τοῦ κανόνος σου.

Καί ἀποκριθείς εἶπεν αὐτῷ…

-ὁ ἐμός κανών, εἰ ἀναπαύσω σέ καί ἀποστείλω ἐν εἰρήνῃ.΄΄

(ἐκ τοῦ Γεροντικοῦ)

Ἡ ἀγάπη εἶναι τό χρέος τό ἀνεξόφλητο πρός ὅλους τούς ἀδελφούς μας. Εἶναι ὅμως καί ἡ ποικιλόμορφη στήν προσφορά της ἀρετή, σάν να ’ναι φῶς ἀπ’ τόν οὐρανό πού διαχέεται μέσα ἀπό πρίσμα μέ τά γλυκύτατα χρώματά της. Καί ἡ ἀγάπη γιά να ’ναι ἀληθινή θέλει νά κουβαλιέται πάνω στήν θυσία καί τήν ἀφοσίωση καί τήν ἀλήθεια. Ἔρχεται ὅμως πολύ διεκδικητικός ὁ προσωπικός χρόνος τοῦ ἀνθρώπου, πού εἶναι τόσο πολύτιμος γιά μία ἐσωτερική ἀπόλαυση καί πνευματική πανδαισία. Ἡ μοναξιά καί ἡ ἐκ βαθέων σιωπή γεννοῦν τήν προσευχή τῆς καρδιᾶς καί τήν γεύση τοῦ θείου φωτός.

Ἐνῶ ζεῖ κάποιος μέσα στήν χαρά τῆς ἐσωτερικῆς εἰρήνης καί ἐξωτερικῆς ἠρεμίας, ἔρχεται ἡ παρουσία τῆς ἀγάπης νά διεκδικήσει πολύ ἔντονα τόν χρόνο της καί τήν θυσία της. Ἄραγε, ποιό εἶναι πιό μεγάλο πνευματικό μέγεθος; Ἡ προσευχή ἤ ἡ ἀγά-πη; Δέν εἶναι σωστό στήν πνευματική ζωή νά τά συγκρίνουμε, διότι ἡ ἀληθινή ἀγάπη ποτίζεται καί τρέφεται ἀπό τήν προσευχή καί ἡ ἀγάπη εἶναι καί μία ἄλλου εἴδους προσευχή. Ὅμως ἡ προσευχή μπαίνει δεύτερη, ὅταν πρέπει νά στηρίξουμε μέ λόγο καί μέ ἔργο τούς ἀδελφούς μας. Οἱ ἀσκητές τῆς προσευχῆς καί τῆς σιωπῆς καί τῆς μόνωσης σταματοῦσαν τήν προσευχή τους, ὅταν ἄκουγαν χτύπο στήν πόρτα τοῦ κελιοῦ τους… καί ἔτρεχαν νά ἀνοίξουν γιά νά ἀκούσουν καί νά ποῦν καί νά μοιραστοῦν τόν Θεό καί τήν ἀγάπη.

Ὁ πόθος καί ἡ προθυμία γιά νά δώσεις ἤ γιά νά γίνεις στόμα Χριστοῦ γιά τήν παρηγοριά καί ἐνίσχυση τοῦ ἀδελφοῦ σου θέλουν πολλή ταπείνωση καί προσευχή κι ἀγάπη. Εἶναι τόσο εὔκολο νά παίρνεις τό πρόσωπο τοῦ διδασκάλου καί νά διδάσκεις καί νά παρηγορεῖς τόν ἄλλον γι’ αὐτά πού ἐσύ δέν ἔζησες καί οὔτε πέρασες καί οὔτε κάηκες καί νά νομίζεις καί νά θεωρεῖς πώς κάτι ἔδωκες. Καί τί τραγικό!... Ἱκανοποίησες τήν φιλαρέσκεια καί τόν αὐτοθαυμασμό σου, πού κάποιος κάθισε καί τοῦ ἔκανες τόν δάσκαλο καί ναί μέν τοῦ ἔδωσες καλά λόγια, ἀλλά τοῦ στέρησες τό πνεῦμα τοῦ Θεοῦ. Καί ἀγάπη εἶναι νά μπορεῖς νά ἀκοῦς καί νά σιωπᾶς . Εἶναι πιό μεγάλη ἀγάπη νά ξέρεις πότε νά μιλήσεις καί νά πεῖς λόγο πού σου βγαίνει μέσα ἀπό τήν καρδιά μετά ἀπό γλυκεία καί μυστική προσευχή. Καί εἶναι τόσο ὄμορφο νά ἀκοῦς καί νά κάνεις προσευχή τήν ὥρα πού σοῦ λέγει ὁ ἀδελφός τόν πόνο του καί τήν ἀγωνία του. Μία ἀδημονία καί μία βιασύνη ξεπηδοῦν ἀπό τόν ὑπερφίαλο ἑαυτό μας γιά νά διακό-ψουμε τόν ἄλλο καί νά τόν διδάξουμε καί νά τόν φωτίσουμε καί… νά βιαστοῦμε γιά τίς ἄλλες δουλειές καί τούς ἀνθρώπους πού περιμένουν. ‘’Θέλει καρδιά νά ἀγαπᾶς, γιά νά μπορεῖς νά ἀκοῦς, γιά νά καταλαβαίνεις….’’. Κι ὅταν κανείς μπορεῖ ν’ ἀκούει, τότε μπορεῖ καί νά παρηγορήσει. Καί ὁ λόγος μέ ἕναν ἀδελφό θέλει μεγάλη θυσία χρόνου καί κατάθεση ψυχῆς. Εἶναι ὁ Θεός πού βλέπει τήν ἀγάπη σου καί βοηθᾶ γιά τήν ὑπέρβαση τῆς κούρασης καί τήν ὑπομονή τοῦ χρόνου καί τήν κατάθεση τῆς σοφίας καί τοῦ λόγου. Μιλᾶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός μέσα ἀπό τό στόμα σου καί ἐμφυσᾶ πνοή ζωῆς.

Μεγάλος εἶναι ὧρες - ὧρες ὁ πειρασμός τῆς ἀγάπης. Νά διαθέτει κάνεις συνεχῶς τήν καρδιά του καί τόν χρόνο του γιά τήν παράκληση τῶν ἀδελφῶν καί τό ἔργο τοῦ Θεοῦ καί νά μή βρίσκει χρόνο γιά τήν δική του ἀνανέωση καί πνευματική περισυλλογή καί προσευχή. Καί ἔρχεται σκληρή αὐτή ἡ γκρίνια καί ἡ ἀπαίτηση γιά προσωπικό χρόνο. Κι ὅμως δέν εἶναι προσευχή καί τό μοίρασμα τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἱερή συνομιλία μέ τόν ἀδελφό; Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος σέ ἐξομολογητικές ἐκρήξεις τῆς καρδιᾶς του ἔλεγε: ‘’ Τό σπίτι μου καί ἡ ἐρημιά γνωρίζουν πολύ καλά τά δάκρυα πού χύνω γιά σᾶς. Πιστέψτε μέ ἔχω ἀπελπισθεῖ γιά τήν δική μου σωτηρία, κλαίγοντας γιά τά δικά σας δέν μοῦ μένει χρόνος νά πενθήσω γιά τά δικά μου, ἔτσι σᾶς νιώθω ὅλους. Καί ἄν σᾶς βλέπω νά προοδεύετε, δέν μπορῶ νά σκεφθῶ τά δικά μου ἁμαρτήματα ἀπό τήν χαρά γιά σᾶς, καί ἄν σᾶς δῶ νά μήν προοδεύετε πάλι ἀπό ἀθυμία βάζω στήν ἄκρη τά δικά μου. Ἔτσι λοιπόν εἶμαι χαρούμενος μέν μέ τά δικά σας τά καλά, ἀκόμη κι ἄν μύρια κακά ἔχω προσωπικά, εἶμαι σκυθρωπός δέ μέ τά δικά σας λυπηρά, ἀκόμη κι ἄν ἔχω μύρια προσωπικά κατορθώματα’’. Καί ξεσποῦσε σέ μία γλυκύτατη ἀγάπη γιά ὅλους: «Ὑμεῖς ἐμοί πολῖται, ὑμεῖς ἐμοί πατέρες, ὑμεῖς ἐμοί ἀδελφοί, ὑμεῖς ἐμοί τέκνα, ὑμεῖς ἐμοί μέλη, ὑμεῖς ἐμοί σῶμα, ὑμεῖς φῶς μᾶλλον δέ καί τοῦ φωτός τούτου γλυκύτεροι».

Ὁ καθένας μας στεκόμαστε στόν τόπο τοῦ Θεοῦ, ὅταν ὁ διπλανός μας ζητᾶ λόγο γιά νά ἀναστηθεῖ καί νά ξεδιψάσει. Καί στήν προσευχή δέν νιώθουμε πώς τόν Θεό τόν ἀπασχολοῦμε ἤ τόν κουράζουμε μέ τό νά τοῦ λέμε πολλά καί νά τοῦ κλαῖμε καί νά τόν φορτώνουμε. Ξέρουμε πώς εἶναι πάντα ἐκεῖ καί μᾶς ἀκούει. Ἔτσι μᾶς θέλει καί ἐμᾶς ὁ Κύριος σέ μία ἀντίστοιχη προθυμία καί διάθεση χρόνου καί κατάθεση καρδιᾶς γιά τούς ἀδελφούς. Ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ‘’γίνε ἐσύ ὁ Θεός στόν διπλανό σου μιμούμενος τήν ἀγάπη Του’’.

Ἔτσι κάποια μέρα ἕνας ἀδελφός ἦρθε στό ἀσκηταριό ἑνός ἁγίου γέροντα γιά νά μιλήσει καί νά παρηγορηθεῖ. Μίλησαν πολύ καί τούς πῆρε τό βράδυ. Κι ὅταν ἔφευγε ὁ ἀδελφός ἔκανε βαθειά μετάνοια στόν Γέροντα καί τοῦ ζητοῦσε συγχώρηση γιά τόν χρόνο πού τοῦ ἔφαγε ἀπό τόν κανόνα καί τό τυπικό τῆς προσευχῆς του . Καί τότε ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε βαθειά πολύ βαθειά μέσα ἀπό τήν καρδιά του ’’για μένα ὁ δικός μου ὁ κανόνας εἶναι πῶς νά ἀναπαύσω τήν ψυχή σου καί νά σέ στείλω πίσω στό κελί σου εἰρηνικό.’’

Κι αὐτός ὁ Γέροντας εἶχε μεγάλη ἀγάπη καί δέν εἶχε τόν ὕπουλο καί δόλιο πνευματικό ἐγωισμό νά βλέπει πρῶτα τόν ἑαυτό του καί τήν δική του πνευματική καλο-πέραση καί ἄνεση… καί οὔτε ἦταν κολλημένος στήν τυπική ἀκρίβεια τῆς τέλεσης τῶν ἀκολουθιῶν μέ τήν φαρισαϊκή αἴσθηση τῆς ἁγιότητος.

Καί ἔσκυβα καί προσευχόμουνα γι’ αὐτήν τήν ἀγάπη…..

Αρχιμανδρίτης π. Σεβαστιανός Τοπάλης

πηγή: ομάδα viber "Εκκλησιασμός"