Τό βιβλίο τῶν Πράξεων τῶν 'Αποστόλων, Δ΄ 32 - 37 ἑνότης καί κοινοκτημοσύνη

32 Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν ἡ καρδία καὶ ἡ ψυχὴ μία, καὶ οὐδὲ εἷς τι τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ ἔλεγεν ἴδιον εἶναι, ἀλλ’ ἦν αὐτοῖς ἅπαντα κοινά.	32 Ολο δε εκείνο το πλήθος των πιστών είχε μια καρδιά και μια ψυχή, ώστε να αποτελούν μίαν αρμονικήν και πνευματικήν κοινωνίαν· και κανείς δεν έλεγεν ότι και το ελάχιστον από τα υπάρχοντα του είναι ιδικόν του, αλλά ήσαν τα πάντα εις αυτούς κοινά και διετίθεντο δια την εξυπηρέτησιν όλων.
33 καὶ μεγάλῃ δυνάμει ἀπεδίδουν τὸ μαρτύριον οἱ ἀπόστολοι τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ χάρις τε μεγάλη ἦν ἐπὶ πάντας αὐτούς.	33 Και με μεγάλην δύναμιν και ως καθήκον ιερόν και μέγα προσέφεραν οι Απόστολοι την μαρτυρίαν των δια την ανάστασιν του Κυρίου Ιησού. Μεγάλη δε χάρις Θεού ήτο εις όλους τους πιστούς.
34 οὐδὲ γὰρ ἐνδεής τις ὑπῆρχεν ἐν αὐτοῖς· ὅσοι γὰρ κτήτορες χωρίων ἢ οἰκιῶν ὑπῆρχον, πωλοῦντες ἔφερον τὰς τιμὰς τῶν πιπρασκομένων καὶ ἐτίθουν παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων·	34 Απόδειξις δε τούτου ήτο ότι δεν υπήρχε μεταξύ αυτών, κανένας που να στερήται, διότι όσοι ήσαν ιδιοκτήται χωραφιών η σπιτιών τα επωλούσαν και έφερναν το αντίτιμον των πωλουμένων και το έθεταν με ευλάβειαν πολλήν κατά γης, κοντά εις τα πόδια των Αποστόλων.
35 διεδίδοτο δὲ ἑκάστῳ καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν.	35 Εμοιράζετο δε κατόπιν αυτό το χρήμα στον καθένα ανάλογα με την ανάγκην που είχε.
36 Ἰωσὴς δὲ ὁ ἐπικληθεὶς Βαρνάβας ὑπὸ τῶν ἀποστόλων, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον υἱὸς παρακλήσεως, Λευῒτης, Κύπριος τῷ γένει,	36 Ο Ιωσής δε, ο οποίος ωνομάσθηκε από τους Αποστόλους Βαρνάβας, που σημαίνει εις την ελληνικήν υιός παρηγορίας και ενισχύσεως και ο οποίος ήτο Λευΐτης γεννηθείς εις την Κυπρον,
37 ὑπάρχοντος αὐτῷ ἀγροῦ, πωλήσας ἤνεγκε τὸ χρῆμα καὶ ἔθηκε παρὰ τοὺς πόδας τῶν ἀποστόλων.	37 είχε ένα αγρόν. Και αφού τον επώλησε, έφερε τα χρήματα και τα έθεσεν εμπρός εις τα πόδια των Αποστόλων.

 Ερμηνεία από το βιβλίο Πράξεις Αποστόλων. (Μαθήματα ᾿Αγιογραφικών Κύκλων)

 ΝΙΚΟΛΑΟΥ Ι. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ - ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ

Στὸ τέταρτο κεφάλαιο τῶν Πράξεων, στίχ. 32 - 37, ὁ Λουκᾶς περιγράφει τὴν ἑνότητα καὶ τὴν κοινοκτημοσύνη

τῶν πρώτωνχριστιανῶν.

᾿Εξήγησις λέξεων καὶ φράσεων

32. ἴδιον εἶναι -- ὅτι εἶνε δικό του.

33. ἀπεδίδουν τὸ μαρτύριον -- ἔδιναν τὴ μαρτυρία.

34. χτήτορες χωρίων -- ἰδιοκτῆτες χωραφιῶν. τὰς τιμὰς τῶν πιπρασκομένων -- τὴν ἀξία τῶν πωλουμένων.

35. διεδίδοτο -- διαμοιραζόταν.

36. υἱὸς παραχλήσεως Ξ ἄνθρωπος ἐποικοδομητικῆς προτροπῆς ἢ παρηγορίας. Κύπριος τῷ γένει - Κύπριος στὴν καταγωγή.

Παρατηρήσεις καὶ διδάγματα

Στίχ. 32: Αὐτὸς ὁ στίχος εἶνε ἕνα μεγάλο διαμάντι τῆς Γραφῆς γιὰ τὰ μεγάλα διαμάντια τῆς Ἐκκλησίας, τοὺς πρώτους χριστιανούς. Σ᾽ αὐτὸ τὸ στίχο ὁ Λουκᾶς περιγράφει τὸ θαῦμα τῆς πνευματικῆς ἑνότητος καὶ τῆς ὑλικῆς κοινοκτημοσύνης τῶν πρώτωνχριστιανῶν. Ἄλλοτε ὁ Θεὸς ἔκανε ἕνα δυσάρεστο θαῦμα, τὴ σύγχυσι τῶν γλωσσῶν, γιὰ νὰ διαιρέσῃ τοὺς ἀνθρώπους, διότι χρησιμοποιοῦσαν τὴν ἑνότητά τους γιὰ ὑπερήφανο καὶ ἀσεβὲς ἔργο, τὴν οἰκοδόμησι τοῦ πύργου τῆς Βαβέλ.

Τώρα ὁ Θεὸς κάνει ἕνα ἀντίθετο θαῦμα ἑνώνει τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ πιστεύουν στὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ,γιὰ νὰ οἰκοδομήσουν τὸ μεγαλειῶδες οἰκοδόμημα τοῦ Χριστιανισμοῦ.Ἡ ἑνότης τῶν ἀνθρώπων, ἡ καλὴ καὶ ἐποικοδομητικὴ ἑνότης, ἦταν κορυφαῖο αἴτημα κάθε ἐποχῆς. Διότι στὴν ἑνότητα ὑπάρχει ἡ ἰσχὺς καὶ ἡ ἀσφάλεια, ἡ εἰρήνη καὶ ἡ πρόοδος. Λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ θάνατό του ὁ Κύριος ἔδωσε στοὺς μαθητάς του καὶ ἐπανέλαβε πολλὲς φορὲς τὴν ἐντολή, νὰ ἀγαποῦν ἀλλήλους, νὰ κυριαρχῇ ἀνάμεσά τους ἡ βασίλισσα τῶν ἀρετῶν, ἡ ἀγάπη. Καὶ στὴν ἀρχιερατική του προσευχὴ ὁ Κύριος πολλὲς φορὲς ζήτησε ἀπὸ τὸν Πατέρα του, νὰ εἶνε οἱ μαθηταί του ἕνα, νὰ πρυτανεύῃ μεταξύ τους ἡ ἑνότης. 

Ἡ ἀγάπη γεννᾷ τὴν ἑνότητα. Ἡ ἀγάπη εἶνε ἡ βασίλισσα, ἡ ἑνότης εἶνε ἡ πριγκίπισσα. Καὶ ὅπου ὑπάρχουν ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ἑνότης, ὁ τόπος εἶνε ἀνάκτορο καὶ ἡ ζωὴ γεμάτη μεγαλεῖο. Ἡ ἐντολὴ τοῦ Κυρίου γιὰ ἀγάπη καὶ τὸ αἴτημα τῆς προσευχῆς του γιὰ ἑνότητα πραγματοποιήθηκαν σὲ τέλειο βαθμὸ στὴν πρώτη χριστιανικὴ κοινότητα. Τὸ θαῦμα τῆς Πεντηκοστῆς ἦταν πολλαπλοῦν. Ἐκτὸς τῶν ἄλλων, ἦταν θαῦμα ἀγάπης καὶ ἑνότητος. Ὅπως εἶπε ἀργότερα ὁ Παῦλος, «ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διὰ Πνεύματος ᾿Αγίου τοῦ δοθέντος ἡμῖν» (Ρωμ. ε΄ 5). Καὶ πάλιν ὁ αὐτὸς ἀπόστολος παρήγγειλε στοὺς χριστιανούς, νὰ τηροῦν «τὴν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης» (Ἔφεσ. δ΄ 3). 

Ὁ Χριστὸς ἦλθε καὶ σταυρώθηκε, γιὰ νὰ ἔλθῃ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἦλθε, γιὰ νὰ φέρῃ τὴν ἀγάπη, τὴν ἑνότητα καὶ ὅλα τὰ καλὰ στοὺς πιστοὺς ἀνθρώπους. Ὅπως ἡ Ἐκκλησία ψάλλει, «Αγίῳ Πνεύματι πᾶσα ἀγαθοδωρία». Γιὰ τὶς 3.000 ψυχές, ποὺ πίστευσαν τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ὁ Λουκᾶς ἔγραψε: «Πάντες δὲ οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ εἶχον ἅπαντα κοινά. Καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπίπρασκον καὶ διεμοίραζον αὐτὰ πᾶσι, καθότι ἄν τις χρείαν εἶχεν» (Πράξ. β΄ 44 - 45). 

Τώρα, ὁπότε οἱ πιστοὶ αὐξήθηκαν καὶ ἔγιναν 5.000 ἄνδρες, χωρὶς τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά, ὁ Λουκᾶς γράφει περισσότερα καὶ παρουσιάζει τὸ μεγαλεῖο τῶν χριστιανῶν κατὰ τρόπο συγκινητικώτερο. Καὶ πρῶτα ὁ συγγραφεὺς τῶν Πράξεων τονίζει τὸ θαῦμα τῆς πνευματικῆς ἑνότητος τῶν πιστῶν: «Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν ἡ ψυχὴ καὶ ἡ καρδία μία». Τοῦ πλήθους τῶν πιστῶν ἡ ψυχὴ καὶ ἡ καρδία ἦταν μία! Ὑπῆρχαν χιλιάδες πιστοί, ἀλλὰ ὅλοι μαζὶ εἶχαν μιὰ καρδιὰ καὶ μιὰ ψυχή. Ὅλοι εἶχαν τὰ αὐτὰ συναισθήματα καὶ τὰ αὐτὰ φρονήματα. Ἡ ἀγάπη, ἡ ὁμόνοια καὶ οἱ ἄλλες ἀρετὲς τοὺς ἕνωναν στενὰ καὶ ἁρμονικὰ καὶ τοὺς ἔκαναν ἕνα πνευματικὸ σῶμα, μέσα στὸ ὁποῖο ὑπῆρχε μιὰ ψυχὴ καὶ χτυποῦσε μιὰ καρδιά. Αὐτὸ ἦταν θαῦμα πολὺ μεγαλύτερο ἀπὸ τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ ἐκ γενετῆς χωλοῦ. 

Ἢ μᾶλλον δὲν ἦταν ἕνα θαῦμα, ἀλλὰ χιλιάδες θαύματα. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα θαυματούργησε μέσα σὲ χιλιάδες ψυχὲς καὶ καρδιές, τὶς μετέβαλε καὶ τὶς ἔκανε μία. Θέλουμε νὰ ἐννοήσωμε περισσότερο τὴ θαυματουργία τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος μέσα στὶς χιλιάδες καρδιὲς καὶ ψυχὲς τῶν πρώτων ἐκείνων χριστιανῶν; ᾽ἊΑς ἀποβλέψωμε γιὰ λίγο στοὺς κοσμικοὺς ἀνθρώπους. ᾿Απὸ μιὰ κοιλιὰ βγαίνουν τ᾽ ἀδέλφια. Καὶ ὅμως δύσκολα βρίσκεις σπουδαία ἀγάπη καὶ ὁμόνοια μεταξὺ δύο ἀδελφῶν. Τὸ ὑλικὸ συμφέρον, ὁ φθόνος καὶ ἄλλες κακίες χαλαρώνουν καὶ πολλὲς φορὲς διαλύουν τὸ σύνδεσμο τῶν ἀδελφῶν καὶ πολλὲς φορὲς φέρουν ἔχθρα μεταξύ τους, ποὺ κάποτε φθάνει μέχρι τὸ φόνο. Καὶ ἂν δύο ἀδελφοὶ δὲν ἔχουν σπουδαία ἀγάπη καὶ ὁμόνοια, πόσο μᾶλλον δύο ἄλλοι ἄνθρωποι, ποὺ δὲν εἶνε ἀδελφοί; Καὶ ἂν πάλι εἶνε δύσκολο νὰ συνδεθοῦν μὲ ἁγνοὺς δεσμοὺς δύο πρόσωπα, πόσο δυσκολώτεροεἶνε νὰ συνδεθοῦντρία, τέσσαρα, πέντε καὶ περισσότερα πρόσωπα; Ὅσο περισσότεραεἶνε τὰ πρόσωπα, τόσο μεγαλύτερη εἶνε ἡ ἀσυμφωνία τῶν χαρακτήρων καὶ τόσο ἀσθενέστερος ὁ σύνδεσμός τους.

 ᾿Αποβλέψαμε στοὺς κοσμικούς. Ἂς ἀποβλέψωμε τώρα καὶ στοὺς ἑαυτούς μας, τοὺς θρησκευτικοὺς ἀνθρώπους τοῦ εἰκοστοῦ αἰῶνος. Εἴμαστε θρησκευτικοί, ἀλλὰ δὲν εἴμαστε χριστιανοὶ στὸ ὕψος τῶν πρώτων χριστιανῶν. Ἑλκύουμε χάρι, ἀλλὰ ὀλίγη. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἀνάμεσα σὲ μᾶς δύσκολα βρίσκεται μεγάλη ἀγάπη καὶ ὁμόνοια. Δύσκολα βρίσκονται δύο ἀρχιερεῖς ἢ δύο συνεφημέριοι ἱερεῖς μὲ ἀνυπόκριτη ἀγάπη καὶ ἀγαστὴ συνεργασία μεταξύ τους. Δύσκολα βρίσκονται καὶ δύο ἀδελφοὶ τῆς αὐτῆς μοναχικῆς ἀδελφότητος, ποὺ νὰ θαυμάζῃ καὶ νὰ ἐπαινῇ ὁ ἕνας τὸν ἄλλο. Δύσκολα ἐπίσης δύο ἱεροκήρυκες, δύο θεολόγοι καὶ δύο ἁπλοϊκοὶ χριστιανοί. 

Πολὺ δὲ εὔκολα βρίσκονται χριστιανοί, κληρικοί, μοναχοὶ καὶ λαϊκοί, ποὺ νὰ ἀσκῇ ὁ ἕνας δυσμενῆ κριτικὴ γιὰ τὸν ἄλλο, νὰ ὑποβλέπῃ, νά ἐπιβουλεύεται, νὰ μειώνῃ, νὰ ἐξουθενώνῃ ἢ καὶ νὰ ἐξοντώνῃ πνευματικῶς ὁ ἕνας τὸν ἄλλο. Δύσκολο, πολὺ δύσκολο πρᾶγμα ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ὁμόνοια, ἔστω καὶ μεταξὺ ὀλίγων. Σπανιώτερο δὲ πρᾶγμα ἀνάμεσα σ᾽ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες. 

᾿Απ᾿ τὴν ἀρχαία ἐποχὴ τὸ μικρόβιο τῆς διχονομίας βόσκει στὰ στήθη μας. Ὅπου δύο Ἕλληνες, ὁ ἕνας εἶνε κυβέρνησις καὶ ὁ ἄλλος ἀντιπολίτευσις! Οὔτε θρησκευτικῶς, ἀλλ᾽ οὔτε ἐθνικῶς ἐπιτυγχάνουμε εὔκολη καὶ στερεὰ ἑνότητα. Ὅταν ἐπιτυγχάνωμξ κάποια ἑνότητα, τὴν ἐπιτυγχάνουμε ἀπὸ ἀνάγκη μᾶλλον, λόγῳ κινδύνων καὶ δοκιμασιῶν, παρὰ ἀπὸ ἀγάπη. Αλλ᾽ ἐνῷ στὴν ἐποχή μας καὶ δύο μόνον ἄνθρωποι εἶνε δύσκολο νὰ ἔχουν μεγάλη ἀγάπη καὶ ὁμοφροσύνη, στὴν ἐποχὴ τῶν ἀποστόλωνχιλιάδες ἄνθρωποι εἶχαν μιὰ καρδιὰ καὶ μιὰ ψυχὴ καὶ πραγματοποίησαν ἰδανικὴ ἑνότητα ἀγάπης καὶ φρονήματος.

 Καὶ ἂς τονισθῇ, ὅτι ἦταν ἄνθρωποι μὲ διαφορὲς ἡλικίας, ἰδιοσυγκρασίας, κοινωνικῆς τάξεως καὶ καταστάσεως. Ἐπίσης ἦταν ἀπὸ διαφόρους τόπους, καὶ οἱ περισσότεροι βεβαίως, προτοῦ πιστεύσουν, ἧταν ἄγνωστοι καὶ ξένοι μεταξύ τους. Ἐπίσης θὰ ἀνῆκαν σὲ διάφορεςκαὶ ἀντιμαχόμενες θρησκευτικὲς μερίδες. Ἐν τούτοις, ὅταν πίστευσαν, ἄφησαν τὶς διαφορές, συμφώνησαν μεταξύ τους καὶ ἀγάπησαν ὁ ἕνας τὸν ἄλλο τόσο πολύ, σὰν νὰ γνωρίζονταν καὶ νὰ ἦταν φίλοι ἀπὸ πολλὰ χρόνια. Τί λέμε; Ποτὲ οἱ φίλοι δὲν συνδέονται μὲ τόση ἀγάπη καὶ ὁμοφροσύνη, μὲ ὅση συνδέθηκαν οἱ πρῶτοι χριστιανοί. 

Ἡ ἑνότης τῶν χριστιανῶν ἐκείνων ἦταν φαινόμενο, ποὺ ποτὲ μέχρι τότε δὲν εἶχε συμβῆ στὸν κόσμο. 

᾿Αλλ᾽ οὔτε κατόπιν συνέβη μὲ τόση τελειότητα. Στὴν ἀρχὴ τοῦ Χριστιανισμοῦ φαίνεται ἡ τελειότης τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος, καὶ στὴ συνέχεια φαίνονται οἱ ἀτέλειες τῶν ἀνθρώπων.Ὁ Δαβὶδ προσευχόταν, ν᾿ ἀλλάξῃ ὁ Θεὸς τὴν καρδιά του, νὰ ξεριζώσῃ τὴν αμαρτωλὴ ἐκείνη καρδιά, ποὺ ἀγάπησε αἰσχρὰ καὶ σκότωσε ὕπουλα, καὶ στὴ θέσι της νὰ φυτεύσῃ καθαρὴ καρδιά: «Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός» (Ψαλμ. ν᾿ 12). Ὁ δὲ Θεὸς διὰ μέσου τοῦ προφήτου Ἰεζεκιὴλ ὑποσχέθηκε, νὰ ἀφαιρέσῃ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπουςτου τὴ λιθίνη καρδιά, τὴν ἀναίσθητη δηλαδή, καὶ νὰ δώσῃ νέα καὶ σαρκίνη καρδιά, εὐαίσθητη δηλαδή, μὲ αἰσθήματα ἀγάπης πρὸς τὸ Θεὸ καὶ πρὸς τοὺς συνανθρώπους: «Καὶ δώσω ὑμῖν καρδίαν καινὴν καὶ πνεῦμα καινὸν δώσω ἐν ὑμῖν, καὶ ἀφελῶ τὴν καρδίαν τὴν λιθίνην ἐκ τῆς σαρκὸς ὑμῶν, καὶ δώσω καρδίαν σαρκίνην» (Ἰεζ. λστ΄ 26). Διὰ μέσου ἐπίσης τοῦ αὐτοῦ προφήτου καὶ τοῦ προφήτου Ἱερεμίου ὁ Θεὸς ὑποσχέθηκε νὰ δώσῃ στοὺς ἀνθρώπους του «καρδίαν μίαν» (Ἰεζ. ια΄ 19, Ἱερ. λβ΄ 39 κατὰ τὸ Ἑβραϊκό). Ὅ,τι ζητοῦσε ὁ Δαβὶδ καὶ ὅ,τι ὑποσχέθηκε ὁ Θεὸς διὰ μέσου τῶν προφητῶν του, αὐτὸ συνέβη μὲ τὴν κάθοδο καὶ τὴν ἔκχυσι τοῦ ᾿Αγίου Πνεύματος.

 Ὁ Θεὸς ἔδωσε στοὺς πιστοὺς καρδία νέα καὶ καρδία μία. Ἡ «μία καρδία», ποὺ ἀναφέρει ὁ Λουκᾶς, δεικνύει τὴν τελεία ἁρμονία μεταξὺ τῶν πρώτων χριστιανῶν, ἀλλὰ καὶ μεταξὺ τῶν χωρίων τῆς Γραφῆς. Ὁ Θεὸς θαυματούργησε στὸ ἐσωτερικὸ τῶν πιστῶν του, ἐκπληρώνοντας τοὺς προφητι-κοὺς λόγους του. Ἡ καρδιακὴ καὶ ψυχικὴ ἑνότης, αὐτὴ εἶνε ἀληθινὴ καὶ ζηλευτὴ ἑνότης. Καὶ δὲν ἀποκτᾶται, παρὰ μόνο μὲ Πνεῦμα Ἅγιο. Χωρὶς Πνεῦμα Ἅγιο οἱ ἀνθρώπινες καρδιὲς παραμένουν ἐγωιστικές, φθονερές, βαθειὰ διεφθαρμένεςκαὶ δὲν ἑνώνουν, ἀλλὰ διαιροῦν τοὺς ἀνθρώπους. Μὲ Πνεῦμα Ἅγιο γίνεται τὸ θαῦμα τῆς μεταβολῆς τῶν καρδιῶν καὶ τῆς ἑνώσεώς τωνσὲ μιὰ καρδιά. Παγκόσμιο καὶ ἔντονο στὴν ἐποχή μας εἶνε τὸ αἴτημα τῆς ἑνότητος. ᾿Αλλ᾽ οὔτε ἡ ἀνθρωπότης, οὔτε οἱ διάφορες μερίδες τῆς Χριστιανοσύνης, οὔτε οἱ Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, οὔτε οἱ θρησκευτικὲς ὀργανώσεις, οὔτε τὰ μέλη μιᾶς οἰκογενείας, οὔτε δύο ἄτομα μποροῦν νὰ ἀποκτήσουν ἀληθινὴ ἑνότητα, ἂν δὲν φρονήσουν ὀρθῶς καὶ δὲν ζητήσουν Πνεῦμα Ἅγιο.